Yvonne Ridley




Yvonne (Maryam) Ridley (1958-yil 23-aprelda tugʻilgan) — britaniyalik jurnalist, yozuvchi va siyosatchi sifatida Shotlandiyadagi Alba partiyasida bir qancha qoʻmita lavozimlarida ishlagan. Bugungi kunda faoliyati tugatilgan „Hurmat“ partiyasi Milliy kengashining raisi boʻlgan. Ridley 2001-yilda 11-sentabr voqealaridan keyin Afgʻonistonga jurnalist sifatida boradi va Tolibon qoʻliga asirga tushib qoladi. Uning asirlikka tushishi butun dunyoda katta shov-shuvlarga sabab boʻlgan. Tutqunlikdan ozod boʻlgach, ikki yildan keyin Islom dinini qabul qiladi va ismini Maryam deb oʻzgartiradi . U sionizmga va G‘arb ommaviy axborot vositalaridagi islom dinining notoʻgʻri talqin qilishiga qarshi tanqidchi boʻlib oʻz qarashlari haqida musulmon dunyosida, shuningdek, Amerika, Yevropa va Avstraliya mamlakatlarida nutq soʻzlagan. Britaniyalik jurnalist Reychel Kuk uni „islom olamidagi mashhur insonlardan biri“ deb atagan. Ridley 2008-yilda Islom Online (website)da „musulmon dunyosidagi eng taniqli ayol“ deb topilgan.

Hayoti



Yvonne Ridley 1958-yil 23-aprelda Stenli shahrida konchilar oilasida tugʻilgan. Uch nafar qizning eng kichigi boʻlgan Ridley Angliya cherkovida tarbiyalangan. Dastlabki faoliyatini mahalliy „Stanley News“ nashrida boshlaydi. U London matbaa kollejida tahsil oladi . Jurnalist sifatida "The Sunday Times", "The Independent on Sunday", "The Observer", „Daily Mirror“ va "News of the World" gazetalarida ishlaydi. "Sunday Express" gazetasi uni bosh muxbir sifatida11-sentyabrdan keyin Afgʻonistonga joʻnatadi.

Tolibonlarda asirlik davri



Afgʻonistonda „Sunday Expess“ gazetasida ishlayotgan vaqtda Yvonne Ridley 2001-yil 28-sentabrda tolibonlar tomonidan asirlikka olinib 11 kun tutqunlikda saqlanadi. AQShning Afgʻonistonga bostirib kirishi boshlanishidan bir necha kun oldin, kirish vizasi rad etilganidan soʻng, u chegarani burqada yashirin kesib oʻtgan BBC muxbiri Jon Simpsondan oʻrnak olishga qaror qildi.

26-sentabr kuni kirib Afgʻonistonda ikki kunini yashirincha oʻtkazdi. Yoʻlboshchilari bilan safardan qaytish chogʻida u oʻtirgan ulov sapchib ketadi va tolibon askari uning kamerasi borligini payqab qoladi. U josuslikda ayblanib oʻlimga hukm qilinadi, lekin, keyinchalik faqat Afgʻonistonga noqonuniy kirgani uchun qamoq jazosi beriladi.

„Express News“ gazetasi nashriyotchisi Richard Desmond Pokistonning Islomoboddagi Afgʻoniston elchixonasiga Tolibon rasmiylari bilan toʻgʻridan-toʻgʻri gaplashish uchun muzokarachilar guruhini yuboradi. Tez orada tolibonlar na pul, na yordam istashadi va balki Ridleyning vijdonli jurnalist ekanligini isbotlashni xohlayotgani maʼlum boʻladi. Britaniyaning Pokistondagi oliy komissari Hilari Sinnot Islomobodda Afgʻoniston elchisi mulla Abdul Salam Zaif bilan uchrashib, uni ozod qilishni soʻraydi. 8-oktabrda ozodlikka chiqarilgan Ridley chegaragacha kuzatib qo‘yilgan va u yerda Pokiston rasmiylariga topshirilgan.

Ridleyning maʼlum qilishicha, asirlikda boʻlgan vaqtida oʻziga oʻzi ochlik eʼlon qilgan, ammo, tolibonlar tomonidan jismonan zarar koʻrmagan.

Ozodlikka chiqqanidan keyin uning yoʻlboshchilari Jan Ali va Nagibulla Muhmand hamda uning besh yoshli qizi Basmena Kobuldagi qamoqxonada edilar. Muhmandning kamida uch nafar qarindoshi ham Ridleyga yordam bergani uchun hibsga olindi. Keyinchalik ularning barchasi hech qanday ayblovsiz va zarar yetkazmasdan ozod qilindi. Ridley bir necha bor ommaga murojaat qilgan, jumladan, BBCning pushtu va fors xizmati orqali tolibonni unga ko‘rsatgan insonparvarlik munosabati sababli mahbuslarni ham ozod qilishni soʻragan.

2020-yil mart oyida jurnalistika sohasidagi insonparvarlik faoliyati eʼtirof etilgan holda , Shveytsariyaning Bern shahridagi Xalqaro Diplomatik Harakatlar Akademiyasining faxriy doktori unvoni bilan taqdirlandi.

Islomni qabul qilish



U oʻzining „Tolibon qoʻlida“ kitobida, asirlikda boʻlganida, Tolibon odamlari unga hurmat bilan munosabatda boʻlganini va keyinchalik ularning iltifotidan hayratda qolganini aytadi. U bilan munosabatda boʻlgan barcha erkaklar unga tikilib qarashmagan, bu esa uni lol qoldirgan. Ridley dastlab meni oʻldirishga qaror qilishgan va shu tufayli koʻzlarimga qaray olishmayapti deb oʻylagan. Keyinchalik, u bu unga hurmat ifodasi ekanligini angladi. U tutqunlik vaqtida, agar uni ozod qilishsa, Qur’on oʻqib, Islomni oʻrganishga oʻziga-oʻzi vaʼda beradi. Vaʼdasini bajarib „akademik mashgʻulot“ deya maqsad qilgan Yvonne Ridley „Qur’on“da ayollarning maʼnaviyat, qadr-qimmat va taʼlimda teng ekanliklarini bilib lol qoladi. „Hamma unutadigan narsa shuki, Islom mukammaldir; odamlar emas“, deydi u.

Yvonne Ridley 2003-yilning o‘rtalarida Islomni qabul qiladi va ismini Maryam deya oʻzgartiradi. Uning taʼkidlashicha, uning yangi eʼtiqodi buzilgan turmushini unutishga va „dunyodagi eng katta va eng yaxshi oila“ga qoʻshilishga yordam bergan.

Keyingi faoliyati



Yangi dinni qabul qilganidan soʻng u AQSh, Avstraliya, Janubiy Afrika va Yaqin Sharqdagi universitetlarda Iroq, Isroil, Afgʻoniston, Checheniston, Kashmir, Oʻzbekistondagi va Islomdagi ayollar, Terrorga qarshi urush va jurnalistikaga oid masalalarda maʼruzalar qiladi. U "Tolibon qo‘lida" va "Jannatga taklifnoma " nomli bir qancha kitoblar muallifi va shuningdek, bir qator kitoblar rivojiga oʻz hissasini qo‘shadi[12]. 2016-yilda Military Press Studies tomonidan „Qiynoq: Ish beradimi?“ deb nomlangan keyingi kitob chop etiladi[13] . 2019-yilda u „Cambridge Scholars Publishing“ akademik uyi tomonidan nashr qilingan "Muhammad payg‘ambarning yuksalishi: Payg‘ambarni oʻldirmang"[14] kitobining muallifi.

Ridley 2014-yil dekabrigacha Buyuk Britaniyada joylashgan " Cageprisoners " guruhlarining homiysi, Xalqaro musulmon ayollar ittifoqining Yevropa prezidenti, Milan va Jenevada joylashgan Yevropa musulmon ligasi vitse-prezidenti bo‘lgan. U „Urushni toʻxtating“ koalitsiyasining aʼzosi sifatida namoyishlarda nutq soʻzlagan.

Jurnalist sifatida
2001-yil dekabr oyida Ridleyning " Tolibon qo‘lida " nomli xotira kitobi nashr etildi, unda uning asirlikda bo‘lgan 10 kun aks etgan. Unda u Mossad, Isroil maxsus xizmati yoki boshqa razvedka agentliklari zobitlari Afgʻonistondagi urushni jamoatchilik tomonidan qoʻllab-quvvatlashni kuchaytirish maqsadida tolibonlar Ridleyni oʻldirishni rejalashtirayotganidan tashvishda ekanliklarini aytib jurnalist tomonidan ayblovchi hujjatlari eʼlon qilishgan („Arab“ kanali, Al-Jazira).

U „Express News“ gazetasinii tark etadi va Afgʻonistonga qaytib, kitobi ustida ishlashini eʼlon qiladi. U BBC Four radiosi uchun „Qaytish“ deb nomlangan dasturni tayyorlagan boʻlsa-da, 2002-yilda toʻliq qaytib kelmagan edi. Kelasi yili qizi bilan bu tadqiqotlarni davom ettirdi.

Ridley 2003-yilda Qatarda joylashgan Al-Jazira media tashkilotida ishlagan va u yerda katta muharrir sifatida ingliz tilidagi veb-saytini ochishga yordam bergan. Oʻsha yilning noyabr oyida u ishdan boʻshatildi, chunki Al-Jazira uning „haddan tashqari ovozli va bahsli uslubi“ telekanal dasturiga mos kelmaydi deb topdi. Uning ishdan boʻshatilishiga, shuningdek, Al-Jazira ingliz kanali va veb-saytida jurnalistlar huquqlarini himoya qilish uchun harakat olib borishiga sabab boʻlgan. U tashkilotni adolatsiz ravishda ishdan boʻshatish toʻgʻrisida ish qoʻzgʻatadi, toʻrt yil davom etgan bu ish va uning keyingi apellyatsiyalarida Ridley gʻalaba qozonadi. Unga 100 000 Qatar rial beriladi (oʻsha vaqtda bu taxminan 14 000 funt sterlingga teng edi). 2003-yil dekabr oyida u 11-sentyabr voqealari fonida " Jannatga taklifnoma " romanini chiqardi.

U 2005-yil oktabr oyida Islom kanalining siyosat va dolzarb masalalarga bag‘ishlangan „ Yvonne Ridley bilan kun tartibi“ ko‘rsatuvini taqdim eta boshladi. 2007-yilda Islom kanali uning shousi va shousi bilan bogʻliq boshqa bir qator qoidabuzarliklar tufayli Ofcom tomonidan 30 ming funt sterling miqdorida jarimaga tortildi. 2007-yil aprel oyida u va kanal bosh direktori Muhammad Ali Harrat oʻrtasidagi munosabatlar buzilganidan keyin ishdan boʻshatilganidan shikoyat qilib, isteʼfoga chiqdi. U adolatsiz ishdan boʻshatish va jinsiy kamsitish boʻyicha yana bir ish qoʻzgʻatdi. 2008-yil aprel oyida Ridley yana oʻz ishida gʻalaba qozondi va Islom kanaliga qarshi 26 000 funt sterling miqdorida tovon puli bilan taqdirlandi.

Ridley mustaqil jurnalist va boshlovchi boʻlib, bir necha yil davomida muntazam ravishda Eronning ingliz tilidagi 24 soatlik yangiliklar kanali „Press TV“da ishlagan. U "Kun tartibi " deb nomlangan haftalik dolzarb voqealar va siyosiy shousini olib boradi. U shuningdek, Shimoliy Amerika musulmonlari uchun yopilgan „Daily Muslims“ onlayn gazetasi uchun maqola yozgan. Aynan shu gazetada chechen jangari islomchi Shamil Basayevni shahid deb atagan.

2008 yil may oyida u Press TV uchun topshiriqda rejissyor Devid Miller bilan Guantanamo qamoqxonasidagi lager haqida hujjatli film suratga olishdi, ular u yerda sobiq mahbuslardan intervyu va suratga olishdi. Ularning „ Guantanamo: Sim ichida“ filmi 2009-yilda Italiyada boʻlib oʻtgan „Roma“ film festivalida. va 2010-yilda Qatarda boʻlib oʻtgan „ Aljazeera“ xalqaro hujjatli filmlar festivalida nomzod boʻlgan.2009-yilda suratga olingan yana bir film 2010-yilgi Aljazeera festivalida ham nomzod boʻlgan; Rejissyor Hasan Gʻani tomonidan suratga olingan "650-mahbusni qidirishda" filmi Aafiya Siddiqiy AQSh tomonidan yashirin ravishda mahbusda saqlanganligini daʼvo qiladi.

Ridley 2008-yil avgust oyida Isroil-Misr blokadasiga qarshi chiqish uchun Gʻazoga yoʻl olgani uchun Kiprdagi Erkin Gʻazo Harakatiga qoʻshiladi. U 23 avgust kuni G‘azoga voqeasiz yetib kealdi. Ularning qisqa muddatlari davomida Ridley „Press TV“ uchun Bosh vazir Ismoil Haniyadan intervyu oladi. 2009-yil boshida Ridley Shimoliy Afrika boʻylab Rafah chegarasi orqali Gʻazoga yordam olib ketayotgan 100 ga yaqin avtomashinadan iborat Viva Palestina karvonini tashkil qilishga yordam beradi va bu jarayonlarda ishtirok etadi.
2009-yil iyul oyida „Press TV“ 2009 yilgi Erondagi prezidentlik saylovlari va undan keyingi noroziliklarni yoritishi ortidan ushbu kanalda ishlagan Ridley va boshqa jurnalistlar Eron rejimiga yordamchilar sifatida ayblangan edi.

Saylovlarda (2004-2012)



Ridley Shimoliy-Sharqiy Angliya mintaqasi uchun 2004-yilgi Yevropa saylovlari uchun „Hurmat“ roʻyxatida birinchi boʻlgan, ammo u saylanmagan; partiya 1,1 % ovoz bilan oxirgi o‘rinni egallagan. U 2004 -yilda Lester janubidagi takroriy saylovda „Hurmat“ uchun kurashgan va u yerda 12,7 % ovoz bilan to‘rtinchi o‘rinni egallagan. U 2005 yilgi umumiy saylovda yana u erda turganida, u hali ham toʻrtinchi oʻrinni egallagan boʻlsa-da, uning ovoz ulushi 6,4 % ga kamaydi. 2006-yilgi mahalliy hukumat saylovlarida u Vestminster shahar kengashidagi oʻrin uchun muvaffaqiyatsizlikka uchradi.

2012-yil 29-noyabrda boʻlib oʻtgan Roterxem oraliq saylovida Ridley „Hurmat“ partiyasidan nomzod boʻlgan. Oʻzingni hurmat qil, Kampaniya davomida tarqatilgan varaqada Leyboristlar partiyasini irqchilikda ayblagan, Mehnat partiyasi Hurmatga munosabat bildirgan. Mehnat bu haqda politsiyaga va qaytib kelgan ofitserga xabar berdi. Hurmat voqeani „iflos fokuslar“ ga tushirdi; varaqada manbani koʻrsatuvchi qonuniy talab qilinadigan xabarnomasiz edi. Yakuniy natijada Ridli 1778 ovoz yoki umumiy ovozlarning 8 % dan sal koʻproq ovozi bilan toʻrtinchi oʻrinni egalladi.

Mashhur chiqishlari



Ridley urushga qarshi namoyishlarda Falastin , Iroq, Afg‘oniston, Kashmir, Checheniston, Shinjon va O‘zbekistondagi musulmonlarni qo‘llab-quvvatlagan.

U Britaniyaning tashqi siyosatini qattiq tanqid qilgan. Britaniyalik musulmon estrada yulduzi Sami Yusufning vatanparvarlik tuygʻulari va musulmon muxlislarining unga boʻlgan ishtiyoqidan shikoyat qilib, u shunday dedi:

Qanday qilib odam britaniyalik ekanligi bilan faxrlanishi mumkin? Britaniya dunyodagi eng nafratlanadigan uchinchi davlatdir. Union Jek Iroq, Afgʻoniston va Falastin boʻylab birodarlarimiz va opa-singillarimizning qoniga botgan. Tariximiz mustamlakachilik qoniga singib ketgan, ildizi qullik, vahshiylik, qiynoq va zulmga botgan[32].

2006-yil fevral oyida London Imperial kollejida boʻlib oʻtgan uchrashuvda Ridley Isroilni „Yaqin Sharqda yuksalyotgan Amerikaning kichkina qoʻriqchisi“ deb taʼriflaydi va „Hurmat“ sionistlardan xoli partiyadir… agarda sionizm mavjud boʻlsa edi — „Hurmat“ partiyasi ularni quvib, haydab chiqarishadi. Bizda sionisizmga vaqt yoʻq, Konservatorlarda ham. Liberal demokratlar esa „sionistlar qurshovida“.  U britaniyalik siyosatchi, oʻsha paytdagi tashqi ishlar vaziri (millati yahudiy) Devid Milibandni 2008-yilda oʻz blogida „sunnat qilinganida sunnat terisidan ham koʻproq narsasini yoʻqotgan jasur bir choʻchqachi“ deb taʼriflagan. Ridley Isroil hukumatini natsistlarga qiyoslaydi va Isroil parlamenti " Adolf Gitler siyosatini qayta tiklash yoʻlida " ekanligini va isroillik siyosatchilar „Gʻazo uchun Yakuniy Yechimni ilgari surayotganini“ taʼkidlaydi.

2005-yil sentabr oyida Kopengagenda boʻlib oʻtgan „Muslimer i Dialog“ konferentsiyasida Ridleydan daniyalik terror boʻyicha ekspert Lars Erslev Andersen, jangari musulmonlar iroqlik isyonchilardan garovga olinganlarini oʻldirgani aks etgan uyushtirilgan videolarni tarqatayotganiga munosabatini soʻraydi. Ridley musulmonlarning ushbu videolari Gʻarb ommaviy axborot vositalari tomonidan qilinuvchi yolgʻon targʻibotning bir koʻrinishi ekanligini aytadi. Xuddi shu uchrashuvda u Britaniya Bosh vaziri Toni Bleyrni Pol Pot bilan solishtiradi .  U 2006-yil may oyida Islom kanalida islomofobiya boʻyicha konferentsiyada qatnashish uchun Kopengagenga qaytadi. Uning ushbu uchrashuvda musulmonlarni „dushmanlar oldida tiz cho‘kmaslik“ yoki „ularga shapaloq urgan qo‘lni o‘pmaslik“ga chaqirganidan so‘ng, olqishlarga sazovor bo‘ldi.

2003-yilda IslamExpo koʻrgazmasida soʻzlagan nutqida u „islomga hech qanday aloqasi yoʻq“ ommaviy axborot vositalari tomonidan musulmonlarda jinsiy tajavvuz va ayollarning jinsiy aʼzolarini kesishga eʼtibor qaratilayotganiga eʼtiroz bildirdi.  Islom ayollarga zulm qiladi, degan fikr ayollarning Islomni qabul qilishlaridagi eng katta toʻsiqdir, dedi u. Uning o‘zi ham bunga ishongan edi, lekin toliblar qoʻlida asira boʻlganida Qur’on o‘qiyman, degan vaʼdasini bajarib, „aldanganini anglab yetdi“ va islomni qabul qildi.  Majburiy hijob masalasida u shunday dedi: „Men oʻtgan yili Eronda boʻlganman. Bilamanki, hijob ular uchun azob, lekin men ularga hech ham achinmayman. Shunisi aniqki, hijob tanlov emas, balki majburiyat“" . Ridley keyinroq u fikrini notoʻgʻri talqin qilinganidam shikoyat qildi va hijob majburiyatdek koʻrinsa-da, uni tanlash har bir ayolning oʻziga boʻgʻliq dedi.

Dastlab, Ridley 2011 yilgi Liviya fuqarolar urushiga Gʻarbning aralashuviga keskin qarshi chiqdi va unga qarshi Londonning markaziy qismida boʻlib oʻtgan mitingda nutq soʻzladi va u Gʻarbdan yordam soʻrashni Iblis bilan shartnoma tuzishga oʻxshatdi. Biroq, keyinchalik u isyonchilar nazorati ostidagi hududga borib, u erda Liviya isyonchilarining ishini chin dildan qoʻllab-quvvatladi va ularning Gʻarbdan yordam soʻrashdan boshqa iloji yoʻqligini tan oldi.

2018-yil fevral oyida Ridley Oksford Ittifoqida „Bu maskan biz dinsiz rivojlana olmasligimizga ishonadi“ deb nomlangan munozara doirasida nutq so‘zlash uchun taklif qilindi. Taklifnoma Oksford universiteti yahudiy jamiyati tomonidan tanqid qilindi, unda „Ridley xonim yahudiy talabalar kampusda oʻzlarini nishonga olingan va xatarli his qilishlariga sabab boʻladigan uzoq va batafsil tarixga ega izoh bildirdi“. U antisemit sifatida keng tanqid qilingan. Ayblovlar 2019-yil yanvar oyida Nyukasl kollejida Xolokostni xotirlash kuni munosabati bilan kasaba uyushmalarining taklifiga binoan nutq soʻzlagan Ridley tomonidan qizgʻin muhokama qilindi. Uning nutqida u fashistlar Germaniyasidan xavf ostida boʻlgan bolalarni qutqarish uchun tashkilot tuzgan britaniyalik gumanitar MBE ser Nikolas Jorj Uintonning „qahramonlik harakatlari“ deb taʼkidladi. Shuningdek, u 2018-yilda Oksford Ittifoqining yuqorida aytib oʻtilgan munozarasida oʻzining dinlararo faoliyati va yahudiy diniga hurmati haqida gapirdi.

Kirishga toʻsiq



2013-yil yanvar oyida Hindistonning Haydarobod shahrida „ Jamoat-e-Islomi Hind“ tomonidan tashkil etilgan „Islom bahori“ konferensiyasida ishtirok etishi rejalashtirilgan edi . Unga tashqi ishlar vazirligi tomonidan barcha zarur ruxsatnomalar berildi, biroq munozarali mahalliy qonunchi Akbaruddin Ovaysi tadbir o‘tkazilishidan bir necha kun oldin hibsga olinishi ortidan Haydaroboddagi keskin vaziyat tufayli oxirgi daqiqada unga viza berilmadi . Biroq, Ridli videokonferentsiya orqali konferentsiya davomida qizlar, ayollar va jurnalistlarning uchta sessiyasida nutq soʻzladi.

IShID haqidagi qarashlar



Ridley Tolibon va Iroq va Shom Islom Davlati (IShID, IShID va Daish deb ham ataladi) mafkuralari oʻrtasida aniq farq borligini aytib, Tolibon Afgʻoniston chegaralarida islomiy davlat tuzishni maqsad qilgan bir paytda IShID boshqa xalqlarning suverenitetini mensimagan holda chegarasiz islom davlatini yaratish ustida ishlamoqda edi. Uning taʼkidlashicha, IShID vaʼda qilingan moliyaviy yordam va kuch orqali yollangan, Tolibon esa asosan afgʻon xalqi tomonidan boshqariladi va qoʻllab-quvvatlanadi. Bular uning 2015-yilda Eronning „Sharq“ gazetasiga bergan intervyusidan olingan. U oʻzining „ Muhammad paygʻambarning yuksalishi: Paygʻambarni oʻldirmang“ nomli kitobida IShIDning qilmishlarini qoralovchi bob yozgan. Keyinchalik eʼlon qilingan xabarlarga koʻra , 2013-yilda Ridley IShID garovida boʻlgan Devid Xeyns bilan oʻrin almashishni taklif qilgan.

Shaxsiy hayoti



Ridley besh marta turmushga chiqqan. U birinchi marta 22 yoshida turmushga chiqdi; uning politsiyachi bilan ikkinchi nikohi yetti yil davom etadi; uning uchinchi turmush oʻrtogʻi Dovud Zaaroura edi, Shimoliy Angliya muhojirlar xizmati bosh direktori va sobiq FLOning razvedka boshligʻi, u bilan Nyukaslda joylashgan Sunday Sun gazetasida ishlayotgan vaqtda Kiprda uchrashgan. Ularning 1992-yilda tugʻilgan Deyzi Ridley ismli bir qizi bor. Uning 1999-yilgacha turmush qurgan toʻrtinchi eri isroillik tadbirkor Ilan HermoshThe Observer.Retrieved 2 April 2017.</ref>; uning beshinchi eri jazoirlik.

Ridley 2011-yilda Shotlandiyaga koʻchib borgan va hozirgacha istiqomat qilmoqda. Shuningdek, u Shotlandiya milliy partiyasi (SNP) aʼzosi boʻlib, asosan Shotlandiya mustaqilligini qoʻllab-quvvatlash va unga yordam berish istagida edi. U ham feminist va ham sotsialist. 2021-yilda Ridley SNPni tark etganini va Alba partiyasiga qoʻshilganini, bunga sabab etib jinsni tan olish boʻyicha SNP siyosati bilan kelishmaganligini tasdiqladi.

2014-yil yanvar oyida Ridley Britaniya musulmonlari mukofotlari marosimida „Yil musulmon ayoli“ mukofotiga nomzod bo‘ldi. 2019-yil oktabr oyida u janubiy afrikalik advokatlar guruhiga muhojirlar urush jinoyatlari sodir etilgani haqida bayonot olishda yordam bergani, shuningdek, Suriyada Asad rejimi tomonidan ushlab turilganida qiynoqlar va zoʻravonlik qurboni boʻlgan suriyalik mahkuma ayollar bilan ishlagani uchun Tinchlik boʻyicha Nobel mukofotiga nomzod boʻlgan.

" Rasmiy sirlar „ filmida Xetti Moraxan tomonidan uning obrazi tasvirlangan.

Yana qarang




Manbalar




Bibliografiya




Havolalar




uz.wikipedia.org


Uzpedia.uz