Yevropa Ittifoqidan chiqish
Yevropa Ittifoqidan chiqish Yevropa Ittifoqiga aʼzo davlatlarning (YI) Yevropa Ittifoqi toʻgʻrisidagi shartnomaga muvofiq huquqidir (50-modda): „Har qanday aʼzo davlat oʻzining konstitutsiyaviy talablariga muvofiq Ittifoqdan chiqish toʻgʻrisida qaror qabul qilishi mumkin“. 2020-yilgacha hech bir davlat Yevropa Ittifoqini tark etmagan, faqat baʼzi yarim avtonom hududlar (masalan, Fransiya Jazoiri, Grenlandiya, San-Martin; shulardan faqat Grenlandiya 1985-yilda Yevropa Ittifoqining oʻtmishdoshi boʻlgan Yevropa Iqtisodiy Hamjamiyatidan (EEC) ajralib chiqish uchun ochiq ovoz bergan.
2016-yilgacha Yevropa Ittifoqiga aʼzo birorta davlat Yevropa Ittifoqidan chiqish boʻyicha milliy referendum oʻtkazmagan boʻlsa-da, 1975-yilda Buyuk Britaniya oʻzidan oldingi Yevropa Iqtisodiy hamjamiyatidan chiqish boʻyicha umumxalq referendumini oʻtkazgan, oʻshanda saylovchilarning 67,2 foizi Hamjamiyatda qolish uchun ovoz bergan. Buyuk Britaniya 2016-yilning 23-iyunida Yevropa Ittifoqi aʼzosi boʻlib qolish yoki mustaqil boʻlish toʻgʻrisida qaror qabul qilish uchun yana referendum oʻtkazdi; ovoz berish natijalari shuni koʻrsatdiki, 51,9% YIdan chiqish tarafdori bo‘ldi.
2020-yil 31-yanvarda Buyuk Britaniya Yevropa Ittifoqini rasman tark etgan birinchi davlat bo‘ldi.
Yevropa Ittifoqidan chiqqan har qanday davlat qayta qoʻshilish talab qilishi mumkin, buning uchun u Kopengagen mezonlariga javob berishi kerak.
Jarayon
Lissabon shartnomasi uning aʼzolari uchun Yevropa Ittifoqidan chiqish bandini kiritdi. Shartnomaning 50-moddasiga koʻra, aʼzo davlat Yevropa kengashini ittifoqdan chiqish niyati haqida xabardor qilishi kerak. Yevropa Ittifoqining shartnomalari ushbu davlatga nisbatan shartnoma tuzilgan paytdan eʼtiboran yoki, agar buning iloji boʻlmasa, xabarnoma olingan kundan boshlab ikki yil ichida oʻz kuchini toʻxtatadi, Kengash davlat bilan kelishib, ushbu muddatni uzaytirish toʻgʻrisida bir ovozdan qaror qabul qilishi mumkin.
Manbalar
uz.wikipedia.org