Yengil atletika maxsus mashqlari
Harakatdagi komplekslar maxsus yugurish mashqlari deb ataladi. Bunday to'plam ko'p jihatdan sprint va uzoq masofalarga yugurish asoslarini o'rganish uchun ishlatiladigan etakchi mashqlarga o'xshaydi. Yuqori malakali sprinterlar uchun yozgi musobaqalar muddati 12-15 haftagacha.Mashg'ulotda alaktat-anaerobik va glikolitik yo'nalishda ishlaydigan yuklarga ko'proq e'tibor beriladi. Yuqori tezlikdagi quvvat yuklamasi butun raqobat davrida kichik hajmda amalga oshiriladi.
Mashg’ulot jarayoni asosida quyidagi inovatsion mashqlarbajarilishi tavsiya etiladi: «А-skip», «B-skip», «C-skip», «D-skip» va «Е-skip». Mana shular yugurish texnikasini, ayniqsa sprinterlik, rivojlantirish va takomillashtirishga yo’naltirilgan. E’tiborga olishkerakki, avvalgi texnika bilan kechroq texnikani taqqoslashda ayrim farqlanish bor. Kechroq texnikada asosiy etiborni oyoq kaftini qo’yish elementiga yo’naltiring bo’ladi.
Skip - sakrash.Asosiy harakat “va-bir” yoki “bir-ikki” ritmida bajariladi.
Ushbu mashqlarni bojarish namunasi 1 rasmda A – skip va 2 rasmda B – skip ko’rsatilgan.
I. “A-skip” mashqining texnikasi.Birinchi harakat kichik qadam (sakrash) bilan bajariladi, bunda tana vazni bir oyoqqa o‘tkaziladi, keyin butun oyoqqa tushib, tizzangizni bir oz egib, ikkinchi oyog'ingizni orqaga egishingiz kerak (tizza oldinga, tovoningiz ostida):
1. Turib, oyog'ingizni bir-biridan ajratib turing, to'g'ri oldinga qarang va yuqori tanangizni tekis tuting.
2. Chap oyog'ingizni tizza balandligiga ko'taring, o'ng oyog'ingizning to'pig’ini o'tkazib yuboring.
3. Chap oyog'ingizning to'pig’ini massa markazidan pastda erga uring va ikkala oyoqqa turing.
4. Muqobil tomonlarni davom ettiring va oldinga siljing.
5. Qo'llar oyoqlarning harakatlarini ergashib boradi, chunki yugurishda va A-skip paytida, oyoq tovoni (ichki tomoni) egilishi kerak.
II.“B-skip” mashqini bajarish texnikasi.Ikkinchi harakat quyidagi harakatlarni o'z ichiga oladi: tayanch oyoqqa sakrash va tizzani cho'zib, ikkinchi oyog'inioldinga – pastga (barmog'i poldan yuqoriga ko'tarilgan) kichik tebranish qilish.Qo'nayotganda oyog'ingiz tagingizga qo'yilishi shart
1. Turib, oyog'ingizni bir-biridan ajratib turing, to'g'ri oldinga qarang va yuqori tanangizni tekis tuting.
2. Chap oyog'ingizni tizza balandligiga ko'taring, o'ng oyog'ingizning to'pig’ini o'tkazib yuboring.
3. Chap oyog'ingiz bilan yerni portlovchi tarzda ushlang, shunda oyog'ingizning to'pig’i ikki oyog'ida turgan holda massa markazidan pastda erga tegadi.
4. Muqobil tomonlarni davom ettiring va oldinga siljing.
5. Qo'llar, yugurish paytida bo'lgani kabi, oyoqlarning harakatlarini kuzatishi kerak.B-skip paytida oyoq tovoni (ichki tomoni) egilishi kerak.
uz.wikipedia.org