VPN bloklash
VPN blokirovkasi virtual xususiy tarmoq (VPN) tizimlari tomonidan qoʻllaniladigan shifrlangan aloqa usullarini bloklash uchun ishlatiladi. Koʻpincha milliy hukumatlar yoki korporatsiyalar kabi yirik tashkilotlar tomonidan qoʻllaniladi. U tarmoq xavfsizlik devori tizimlarini chetlab oʻtish uchun VPN-lardan foydalanishni oldini olish orqali kompyuter xavfsizligi yoki Internet tsenzurasi uchun vosita sifatida harakat qilishi mumkin.
Tavsifi
VPN-ga kirishni bloklash bir necha usul bilan amalga oshirilishi mumkin. PPTP yoki L2TP kabi umumiy VPN tunnel protokollari tomonidan oʻz ulanishlarini oʻrnatish va maʼlumotlarni uzatish uchun ishlatiladigan portlar maʼlum tarmoqlarda foydalanishni oldini olish uchun tizim maʼmurlari tomonidan yopilishi mumkin. Xuddi shunday, xizmat VPN provayderlariga tegishli boʻlgan IP manzillari va IP manzil diapazonlaridan kirishni bloklash orqali kirishni taqiqlashi mumkin. Baʼzi hukumatlar chet eldagi IP-manzillarga barcha kirishlarni bloklashi maʼlum, chunki VPN-dan foydalanish hukumat yurisdiktsiyasi ostida ishlamaydigan masofaviy xostlarga ulanishni oʻz ichiga olishi mumkin.
Tashkilotlar oʻzlarining xavfsizlik devorlarini chetlab oʻtuvchi VPN-ga kirishni bloklash boʻyicha saʼy-harakatlarni kuchaytirganligi sababli, VPN provayderlari oʻzlarining ulanishlarini kamroq koʻrinadigan qilish uchun yanada murakkab usullardan foydalangan holda javob berishdi. Misol uchun, Xitoy hukumati VPN protokollarini aniqlash uchun chuqur tekshiruvdan foydalanishni boshlaganida, Golden Frog firmasi aniqlanmaslik uchun oʻzining mashhur VyprVPN xizmati uchun OpenVPN paket metamaʼlumotlarini shifrlashni boshladi.
Hukumat
Xitoy
Xitoylik internet foydalanuvchilari 2011-yil may oyida Apple App Store kabi chet el veb-saytlari va xizmatlariga ulanish uchun VPN’lardan foydalanganda beqaror ulanishlar haqida xabar berishni boshladilar. Universitetlar va korxonalar xavfsizlik devorini chetlab oʻtish uchun vositalardan foydalanishni toʻxtatish uchun ogohlantirishlar berishni boshladilar.
2017-yilda Xitoydagi telekommunikatsiya operatorlariga hukumat tomonidan 2018-yilning fevraligacha jismoniy shaxslarning VPN-lardan foydalanishini bloklash boʻyicha koʻrsatma berildi.
Hindiston
2022-yilda Hindiston hukumati VPN provayderlari kamida 5 yil davomida turli xil foydalanuvchi maʼlumotlarini qayd etishlari kerakligini aytdi. Yangi qaror tufayli koʻplab VPN xizmat koʻrsatuvchi provayderlar oʻzlarining jismoniy serverlarini Hindistondan olib tashlashdi va buning oʻrniga virtual serverlarni ishlatishdi. Bu esa foydalanuvchilarga Hindiston qonunchiligining yurisdiktsiyasiga kirmasdan hamon Hindiston manzillariga ulanish imkonini beradi.
Eron
Eron hukumati “davlat qonunlarini buzgan foydalanuvchilarni jinoiy javobgarlikka tortish” va “huquqbuzarlarni sud hokimiyati nazorati ostida milliy sudlarga olib borish” uchun 2013-yilgi saylovlardan bir necha oy oldin, 2013-yil mart oyida nodavlat sanksiyalangan VPN-larga kirishni bloklashni boshladi. Hukumat tomonidan tasdiqlangan VPN-lardan foydalanish shaxsiy maʼlumotlarni kuzatish va tekshirishga olib kelgan.
Rossiya
2017-yil iyul oyida Davlat Dumasi internetda “ekstremistik materiallar” tarqalishining oldini olish maqsadida internet-provayderlardan VPN-larni taklif qiluvchi veb-saytlarni bloklashni talab qiluvchi qonun loyihasini qabul qilgan edi. Rossiya yangi tartibga solishni qanday amalga oshirishni rejalashtirayotgani aniq emas; Garchi Federal Xavfsizlik Xizmati (FSB) ham, Internet-provayderlar ham VPN-larni aniqlash va buzish vazifasini bajaradiganga oʻxshaydi. 2017-yil noyabr oyida BBC Rossiya VPN-dan foydalanishni butunlay taqiqlamaganini aniq koʻrsatdi. VPN-dan foydalanish faqat Roskomnadzor yoki Rossiyaning telekommunikatsiya va ommaviy axborot vositalari uchun boshqaruv organi tomonidan bloklangan saytlarga kirishga urinishda taqiqlanadi.
Rossiya 2021-yilda turli VPN xizmat koʻrsatuvchi provayderlarni taqiqladi. va ruslar VPNʼlarni yuklab olishda davom etayotganda ham Googleni VPN veb-saytlari roʻyxatidan chiqarishga majbur qildi.
Suriya
Suriya hukumati 2011-yildagi qoʻzgʻolondan keyin VPN ulanishlarini blokirovka qilish uchun chuqur paketli tekshiruvni faollashtirdi.
Pokiston
Pokiston hukumati VPN provayderlariga oʻz IP-manzillarini roʻyxatdan oʻtkazish toʻgʻrisida bildirishnoma berdi, aks holda ularning VPN xizmati Xitoydagi kabi bloklanadi.
Turkiya
Turkiya hukumati oʻz fuqarosining ijtimoiy tarmoqlardan foydalanishini cheklash maqsadida VPN ilovalarini toʻliq taqiqlashni koʻrib chiqdi. Millatchi Harakat partiyasi 2020-yil iyul oyida bunday taqiqni oʻz ichiga olgan qonun loyihasini taklif qildi.
Onlayn xizmatlar tomonidan VPN blokirovkasi
Hulu
AQShdan tashqaridagi foydalanuvchilarning ruxsatsiz kirishini toʻxtatish uchun Hulu 2014-yil aprel oyida VPN xizmatlariga bogʻlangan IP manzillar orqali foydalanuvchilarning saytga kirishini bloklashni boshladi. Shu bilan birga, kompaniya xavfsizlik nuqtai nazaridan VPN-lardan foydalangan holda AQShda joylashgan qonuniy foydalanuvchilarning kirishini ham chekladi. VikingVPN, NordVPN va TorGuard kabi VPN provayderlari oʻz mijozlari uchun ushbu muammoni hal qilish yoʻllarini Hulu bilan toʻgʻridan-toʻgʻri qaror haqida gaplashish va mos ravishda koʻproq ajratilgan IP manzillarini tarqatish orqali izlashlarini aytishdi.
Netflix
Netflix uchun VPN-ga kirish, boshqa oqim xizmatlari kabi, foydalanuvchilarga kontentni xavfsizroq yoki mamlakat tashqarisida koʻrish imkonini berdi. Netflix foydalanuvchilari, shuningdek, VPN-larni Verizon kabi xizmat koʻrsatuvchi provayderlar tomonidan amalga oshirilgan qisqartirish harakatlarini chetlab oʻtish vositasi sifatida ishlatishgan. Shuni ham taʼkidlash kerakki, barcha VPN-lar Netflix-ni translatsiya qilishga urinayotganda internetga ulanishni sekinlashtirishi mumkin. Biroq, agar foydalanuvchi provayderi Netflix trafigini toʻxtatgan boʻlsa, VPN dan foydalanish ulanishni yaxshilashi mumkin boʻlgan holatlar mavjud. 2018-yil iyun oyidan boshlab Netflix VPN va proksi-serverni taqiqlash hali ham faol.
BBC iPlayer
BBC 2015-yil oktabr oyida VPN orqali ulanishli foydalanuvchilarni bloklashni boshladi. BBC har bir IP-manzildan keladigan bir vaqtda ulanishlar sonini kuzatib, VPN ulanishlarini aniqlay oladi. Agar bir xil IP dan ulanishlar soni anormal boʻlib qolsa, BBC keyingi IP-manzildan ulanishlarni bloklaydi.
Manbalar
uz.wikipedia.org