Virtual xalqaro hokimyat hujjatlar arxivi kutubxonasi

Virtual xalqaro hokimiyat hujjatlar arxivi kutubxonasi ( VIAF ) xalqaro vakolat faylidir. Bu bir qancha milliy kutubxonalarning qoʻshma loyihasi boʻlib, Onlayn kompyuter kutubxonasi markazi (OCLC) tomonidan boshqariladi.

Tarixi

Umumiy xalqaro hokimiyatga ega boʻlish toʻgʻrisidagi munozaralar 1990-yillarning oxirida boshlangan. Noyob umumiy vakolatlar faylini yaratish boʻyicha bir qator muvaffaqiyatsiz urinishlardan soʻng, yangi gʻoya paydo boʻldi bu — milliy hokimiyat organlarini bogʻlash edi. Bu jarayonga katta vaqt va xarajatlarni talab qilmasdan umumiy faylning barcha afzalliklarini taqdim etadi.

VIAF kontseptsiyasi Xalqaro kutubxonalar assotsiatsiyalari federatsiyasi tomonidan 2003-yilda oʻtkazilgan Butunjahon kutubxona va axborot kongressida taqdim etilgan. Loyiha AQSh Kongress kutubxonasi (LC), Germaniya Milliy kutubxonasi (DNB) va OCLC tomonidan 2003-yil 6-avgustda boshlangan.Bibliothèque Nationale de France (BnF) loyihaga 2007-yil 5-oktabrda qoʻshildi.

Loyiha 2012-yil 4-aprelda OCLC xizmatiga oʻtdi.

Maqsad milliy hokimiyat fayllarini (masalan, Germaniya nomi maʼmuriyati fayli) yagona virtual vakolat fayliga ulashdir. Ushbu faylda turli xil maʼlumotlar toʻplamidagi bir xil yozuvlar bir-biriga bogʻlangan. VIAF yozuvi standart maʼlumotlar raqamini oladi, asl yozuvlardagi asosiy „koʻrish“ va „shuningdek qarang“ yozuvlarini oʻz ichiga oladi va asl vakolatli yozuvlarga ishora qiladi. Maʼlumotlar onlayn tarzda taqdim etiladi va tadqiqot, maʼlumotlar almashinuvi va almashish uchun mavjud. Oʻzaro yangilash metamaʼlumotlarni yigʻish uchun Open Archives Initiative Protocol (OAI-PMH) protokolidan foydalanadi.

Fayl raqamlari, shuningdek, Vikipediyaning biografik maqolalariga qoʻshilmoqda va Vikidataga kiritilgan.

Kristin L. Borgman VIAFni xalqaro standart nom identifikatori va ORCID tizimlari bilan birlashtirib, uchalasini ham „nom shakllarini standartlashtirish boʻyicha erkin muvofiqlashtirilgan harakatlar“ deb taʼriflaydi.Borgman barcha uchta tizimni muallif nomini aniqlash muammosini hal qilishga urinish sifatida tavsiflaydi, bu esa maʼlumotlar miqdori koʻpaygan sari oʻsdi.Uning taʼkidlashicha, VIAF, boshqa ikkita tizimdan farqli oʻlaroq, alohida mualliflar yoki ijodkorlardan farqli oʻlaroq, kutubxonalar tomonidan boshqariladi.

VIAF klasterlari

VIAF ning klasterlash algoritmi har oy ishga tushiriladi. Ishtirokchi kutubxonalardan ko'proq ma'lumotlar qo'shilganligi sababli, vakolatli yozuvlar klasterlari birlashishi yoki bo'linishi mumkin, bu ma'lum vakolatli yozuvlarning VIAF identifikatorida ba'zi nosozliklarga olib keladi.

Virtual xalqaro hokimyat hujjatlar arxivi kutubxonasi

Tarixi

VIAF klasterlari

Sinov maqsadida qo'shilgan kutubxonalar

Yana qarang

Manbalar

Qos'shimcha manbalar

Q'shimcha havolalar