Viol d’amur
Viol d’amour (fransuzcha: viole d’amoure — sevgi violasi) — barokko va ilk klassitsizmning torli kamonli musiqa asbobi. U XVII asr oxiridan XIX asrning boshlariga qadar keng qoʻllanilgan, keyin oʻz oʻrnini viola va violonchelga berdi. Viola d’amorega qiziqish XX asr boshlarida qayta tiklandi.
Asbobda olti yoki yetti asosiy torlar mavjud boʻlib, ular keyingi modellarda ham asosiylaridan pastda joylashgan rezonansli (simpatik) torlar bilan toʻldiriladi. Rezonansli torlar kamondan taʼsirlanmaydi va faqat asosiy torlar va tananing tebranishlari bilan oʻzaro taʼsir tufayli tebranadi. Aynan rezonansli torlar tufayli viola d’amore oʻziga xos yumshoq tembrga ega boʻlib, zamondoshlarning fikriga koʻra, qisman inson ovozini eslatadi.
XX asrda ushbu asbobning qayta tiklanishiga fransuz musiqachisi Anri Casadesus faol yordam berdi. XVIIIIasr oxirida shakllangan viola d’amore asosiy torlarining standart sozlashi: A, d, a, d 1, fis 1, a 1, d² (katta oktava, re, la kichik oktava uchun)., re, f-sharp, la birinchi oktava, re ikkinchi oktava).
Manbalar
Adabiyotlar
Havolalar
uz.wikipedia.org
Sun'iy intellekt javobi:
"Viol d’amur" atamasi fransuz tilidan olingan bo‘lib, bu o‘simlik nomi sifatida ishlatiladi. O‘zbek tilida bu atama asosan “sevimli uzum” yoki “sevgi mummosi” kabi ma'nolarga ega bo‘lishi mumkin, ammo bu to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘simlikka ham ishora qiladi.
Viol d’Amur nima?
Viol d’amur — bu ko‘p yillik o‘simlik bo‘lib, ko‘pincha bezak uchun bog‘larda ekiladi. Uning lotincha nomi Clematis bo‘lib, lianalar oilasiga mansub. Bu o‘simlik uzun, yupqa po‘stli va o‘ta chiroyli gullari bilan mashhur. Viol d’amurning ko‘plab turlari bor va ular har xil ranglarda, jumladan, moviy, binafsha, oq, pushti kabi ranglarda gullaydi.
Viol d’amurning o‘ziga xosliklari:
- Gullari: Katta va ta'sirchan gul barglari bo‘lib, ularning shakli ba’zan yulduzga o‘xshaydi.
- Rentgensimon joyda o‘sadi: Quyosh va salqin joyni yaxshi ko‘radi.
- Rivojlanishi: Katta darajada o‘sadi, devorlar, panjaralar yoki daraxtlarga o‘ralib chiqadi.
- Maqsadlari: Uchun dekorativ o‘simlik sifatida ko‘p ishlatiladi, bog‘lar va terasalarni bezashda foydalidir.
Ekish va parvarishlash
- Tuproq: Qonni drenaj qilgan, oziq moddalarga boy tuproq.
- Sug‘orish: O‘rtacha, haddan tashqari namlik yo‘l qo‘yilmasligi kerak.
- Qirqish: Har yili kuzda yoki bahorda novdalarini qisqartirish kerak.
- Zararli hasharotlar: Ba’zan zararkunandalar hujum qilishi mumkin, ular bilan kurashda e’tiborli bo‘lish lozim.
Viol d’amurning ma’naviy ma’nosi
Viol d’amur sevgi va sodiqlik ramzi sifatida qaraladi. Ko‘plab madaniyatlarda bu gullar munosabatlarni mustahkamlash va sevgini ifodalash uchun ishlatiladi.
Agar sizga viol d’amur haqida boshqa biror ma’lumot yoki ko‘proq tarixiy yoki madaniy kontekst kerak bo‘lsa, iltimos, xabar bering!