Vetnam-Germaniya munosabatlari
Germaniya — Vetnam munosabatlari Germaniya va Vetnam oʻrtasidagi ikki tomonlama tashqi aloqalarni anglatadi.
Germaniyaning Xanoyda elchixonasi, Vetnamning Berlinda elchixonasi bor.
Tarixi
Birinchi jahon urushi
Birinchi jahon urushining dastlabki 6 oyi davomida Fransiya hindixitoy hukumati generali Fransuz Hindixitoyida yashovchi barcha nemis va avstro-vengriya xalqlarini quvib chiqargan.
Urushdan oldingi ikkita eng yirik import/eksport korxonalari Speidel & Co. va F. Engler & Co. nemis kompaniyalari boʻlib, urush ularning rasman fransuz kompaniyalari sifatida qayta tashkil etilishiga sabab boʻldi, biroq aslida ular nemislar nazorati ostida ishlashda davom etganlar va Germaniya kapitalidan foydalanishgan. 1910-yillarda Speidel & Co. Yevropa tovarlarining mamlakatga eng yirik importchisi edi, Engler esa uning asosiy raqobatchilaridan biri boʻlgan. Nemis egalari kompaniyadan haydalgandan soʻng, quyi darajadagi xodimlar fransuz mustamlaka hokimiyatchiligining oʻzboshimchalik bilan bojxona nazorati, yuk tashish aralashuvi va tartibga solishning ogʻirlashuvi orqali orqaga qaytishiga qaramay, ushbu kompaniyalarni boshqarishni davom ettirishga harakat qilishgan. Keyinchalik fransuzlar Germaniyaning „Speidel“ kompaniyasining barcha omborlarini egallab olishadi va qoʻlga kiritilgan tovarlarni Vetnam isteʼmolchilariga va Xitoy eksportchilariga arzon narxlarda sotadilar va daromadni oshirishga harakat qilishadi. Bu tovarlarga guruch, vino va konservalar kirgan.
2017-yilda Trịnh Xuân Thanhning oʻgʻirlanishi
2017-yilda korrupsiyada ayblangan sobiq kommunistik partiya aʼzosi va tadbirkor Trịnh Xuân Thanh Berlinda Germaniyadagi Vetnam agentlari deb hisoblangan bir guruh vetnamlik xodimlar tomonidan yashirincha oʻgʻirlab ketilgan. Bunga javoban Germaniya Vetnamni „Germaniyaning hududiy huquqlarini buzganlikda“ aybladi va bir qator Vetnam xorijiy amaldorlarini Germaniyadan butunlay chiqarib yuborishni buyurdi. Germaniya, shuningdek, vetnamlik ishchilarni tergov boshlash uchun Germaniyaga borishni toʻxtatdi. Garchi keskinlik pasaygan boʻlsa-da, nemis rasmiylari oʻzlarining vetnamlik hamkasblariga nisbatan shubha va ishonchsizlikda qolmoqdalar.
Atrof-muhit
Vetnamda iqtisodiy taraqqiyotning rivojlanishi natijasida jiddiy ekologik muammolar yuzaga kelgan. Oʻrmonlarning kesilishi, zaharlangan tuproqlar, havo va suvning ifloslanishi ulardan faqat bir nechtasi. Bundan tashqari, sohilning katta qismlari iqlim oʻzgarishi natijasida tobora kuchayib borayotgan tayfunlar tahdid solmoqda. Germaniya tayfunlarning oldini olish, iqlim oʻzgarishiga moslashish, tabiiy oʻrmonlarni boshqarish, oʻrmonlarni qayta tiklash va biologik xilma- xillikni asrashga yordam beradi. Qayta tiklanadigan energiya manbalaridan foydalanish va energiya samaradorligi Germaniya-Vetnam hamkorligi faoliyatining keyingi muhim sohalari hisoblanadi. Federal Iqtisodiy Hamkorlik va Taraqqiyot Vazirligi Germaniya Xalqaro Hamkorlik Jamiyatiga, jumladan, Vetnam hukumatining „Yashil oʻsish strategiyasi“da ishtirok etishni topshirgan.
Shartnomalar
2011-yil oktabr oyida Germaniya kansleri Angela Merkel va Vetnam Bosh vaziri Nguyen Tan Dũng Germaniya va Vetnam oʻrtasida siyosiy, iqtisodiy va madaniy aloqalarni mustahkamlash hamda hamkorlikni rivojlantirish boʻyicha strategik hamkorlikni oʻrnatuvchi „Xanoy deklaratsiyasi“ni imzoladilar.
Diplomatik almashinuvlar
Iqtisodiy munosabatlar
Vetnam Germaniyani Yevropaning eng yirik iqtisodiyoti sifatida oʻz ichiga olgan Yevropa Ittifoqi bilan erkin savdo shartnomasini ratifikatsiya qilish jarayonida. 2016-yilda o‘zaro tovar ayirboshlash hajmi 10,3 milliard dollarni tashkil etgan.
Taʼlim sohasidagi hamkorlik
Vetnam-Germaniya universiteti 2008-yil sentabr oyida Xoshimin shahrida ochilgan.
Manbalar
uz.wikipedia.org