Vengriya — Kanada munosabatlari
Vengriya — Kanada munosabatlari Vengriya va Kanada oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlardir.
Tarixi
1800-yillarning boshlarida birinchi vengriyalik muhojirlar Kanadaga kelishgan va asosan Ontario provinsiyasi va Kanada preriyalarida joylashganlar. 1867-yilda Kanada konfederatsiyaga aylandi, Vengriya Avstriya bilan birlashdi va Avstriya-Vengriya imperiyasini tashkil etdi. Oʻsha davrda Kanada va Avstriya-Vengriya oʻrtasidagi barcha rasmiy aloqalar London orqali amalga oshirilgan.
1914-yil avgustda Britaniya imperiyasi Avstriya-Vengriya va Germaniya imperiyasiga qarshi urush eʼlon qildi. Kanadaliklar va inglizlar Birinchi jahon urushi paytida markaziy kuchlarga qarshi birgalikda kurashdilar. 1918-yilda urush tugaganidan keyin Vengriya mustaqil davlatga aylandi. Ikkinchi Jahon urushi paytida (1939-1945) Kanada va Vengriya qoʻshinlari Markaziy Yevropa operatsiyasi paytida bir-biriga qarshi kurashdilar. Urush tugagandan soʻng Vengriya Xalq Respublikasiga aylandi: 1948-yildan 1952-yilgacha Kanadaga 12 000 venger qochqinlari kelgan.
1956-yildagi Vengriya qoʻzgʻolonidan soʻng, 30 000 dan ortiq venger mamlakatni tark etib, Kanadaga koʻchgan, bu esa oʻz hududidan boshpana bergan kam sonli davlatlardan biriga aylandi. 1964-yilda Kanada va Vengriya Xalq Respublikasi rasmiy ravishda diplomatik munosabatlar oʻrnatganlar. 1965-yilda Kanada birinchi elchisini Budapeshtga tayinladi. 1989-yilda Vengriya sotsialistik davlat boʻlishni toʻxtatdi va 1990-yil iyul oyida Sovet qoʻshinlari mamlakatni tark etdi. Ushbu voqealardan keyin Vengriya-Kanada munosabatlari jadal rivojlana boshladi: mamlakatlar rahbarlari tomonidan bir necha marta yuqori darajadagi tashriflar amalga oshirildi.
2014-yilda Kanada va Vengriya diplomatik munosabatlarning 50 yilligini nishonladi. Kanadada venger ildizlariga ega 300 000 ga yaqin odamlar yashaydi.
Savdo aloqalari
2015-yilda mamlakatlar o‘rtasidagi tovar ayirboshlash hajmi 706 mln AQSH dollarini tashkil etgan. Kanadaning Vengriyaga eksporti: elektrotexnika, transport vositalari, plastmassa, optik va tibbiy asbob-uskunalar. Vengriyaning Kanadaga eksporti: mashinalar, farmatsevtika mahsulotlari, elektr jihozlari, transport vositalari, optik va tibbiy asbob-uskunalar. Kanadaning Linamar kompaniyasi (mamlakatdagi eng yirik avtomobil kompaniyalaridan biri) Vengriyada shoʻba korxonasiga ega boʻlib, unda 2300 mahalliy aholi ishlaydi. 2016-yil oktyabr oyida Kanada va Yevropa Ittifoqi keng qamrovli iqtisodiy va savdo bitimini imzoladilar.
Diplomatik missiyalar
Manbalar
uz.wikipedia.org