Vedeno urushi
Vedeno jangi 2001-yilning 13-26-avgust kunlari Rossiya federal kuchlari va chechen isyonchilari oʻrtasida Checheniston janubi-sharqidagi togʻli Vedenskiy tumani va uning poytaxti Vedenoni nazorat qilish uchun boʻlib oʻtgan.
Jang
Jang 2001-yil 13-avgustda, chechen isyonchilari Benoi-Yurt qishlogʻini egallashidan boshlandi. Ular mahalliy harbiy komendaturaga hujum qilib, janubdan Vedeno shahriga olib boradigan strategik yoʻlda nazorat punktlarida oʻrnashib oldilar. Xabarlarga koʻra, Moskva tarafdorlari, maʼmurlar isyonchilar tomonidan oʻldirilgan. Ertasi kuni 14-avgust kuni shiddatli janglar davom etdi va bu „chechen jangchilarining soʻnggi oʻn yetti oydagi eng ogʻir hujumi“ deb taʼriflandi. Rossiya manbalari vaziyat nazorat ostida ekanini daʼvo qilib, mustaqil agentliklarning xabarlarini rad etdi. Ammo federal qoʻshimcha kuchlar darhol hududga yuborildi. Rossiya prezidenti matbuot kotibi Sergey Yastrjembskiy so‘nggi voqealarni „to‘dalar“ faoliyatiga taqlid qilish" deb atadi.
Rossiya armiyasi 15-avgust kuni Vedenoga SCUD raketalarini otishni boshladi. Shu bilan birga, isyonchilar Tsa Vedeno yaqinida harbiy vertolyotni granata bilan nishonga olishdi, natijada u halokatga uchradi va ikkala uchuvchi halok boʻldi. Ikki kundan soʻng, 17-avgust kuni chechen jangchilari oʻsha paytdagi axborot vaziri Movladi Udugovning uchinchi vertolyotini urib tushirdilar. Bu xabarni Rossiya rasmiylari qisman rad etdi, ular faqat ikkita vertolyot urib tushirilganini tan oldi.
Rossiya hukumati armiyasi 22-avgust kuni Chechenistonda 35 dan ortiq isyonchini o‘ldirgan, mamlakatning eng ko‘p qidirilayotgan shaxsi Shamil Basayevni yaralaganini eʼlon qildi, isyonchilarni qo‘llab-quvvatlovchi veb-sayt esa shiddatli janglarda 40 dan ortiq rossiyalik yaralangani, jumladan 14 nafari halok bo‘lganini taʼkidladi. Rossiyalik askarlarni bu urushda Rajbek Tovzajev boshqargan.
26-avgust kuni chechen isyonchilari Vedeno ustidan nazoratni qoʻlga kiritishga muvaffaq boʻlishgan. Shu bilan birga, Rossiya ommaviy axborot vositalari harbiy manbalarga tayanib, Chechenistonning shimoliy tumanlarida federal kuchlarga qarshi hujumlar soni ortgani haqida xabar berishdi.
Ushbu urush chechenlar tomonidan gʻalaba bilan yakunlandi. Vedeno isyonchilar tomonidan bosib olingan.
Manbalar
uz.wikipedia.org