Vasily Rozanov
Vasily Vasilievich Rozanov (ruscha: Васи́лий Васи́льевич Рóзанов Rozanov, 1856-yilning 2-mayida tugʻilgan, – 1919-yil 5-fevralda vafot etgan. U inqilobdan oldingi davrning simvolistlariningeng bahsli rus yozuvchilari va muhim faylasuflaridan biri.
Koʻrishlari
Rozanov nasroniy taʼlimotlarini sogʻlom jinsiy aloqa va oilaviy hayot gʻoyalari bilan uygʻunlashtirishga harakat qildi, garchi uning raqibi Nikolay Berdyaev aytganidek, „Kalomga qarshi jinsiy aloqani oʻrnatish“. Uning diniy masalalarga boʻlgan qiziqishi Rozanovni rus simvolizmiga yaqinlashtirdi. Rozanovning asarlarida fallusga ishora qilinganligi sababli, Klaus fon Beyme uni rus ziyolilarining Rasputini deb atagan.
Rozanovning yetuk asarlari — bu samimiy fikrlar, ekspromt satrlar, tugallanmagan maksimlar, yorqin aforizmlar, xotiralar va qisqa insholarni oʻz ichiga olgan shaxsiy kundaliklar. U nutqning intonatsiyalarini qayta tiklashga harakat qilgan ushbu asarlar Solitaria (1911-yil) va „Toʻkilgan barglar“ (1913 va 1915-yillar) ikki jildini oʻz ichiga olgan erkin bogʻlangan trilogiyani tashkil qiladi.
Rozanov tez-tez oʻzini Fyodor Dostoyevskiyning „Yer osti odami“ deb atagan va bir vaqtning oʻzida qarama-qarshi fikrlarni qoʻllab-quvvatlash huquqini eʼlon qilgan. U birinchi marta 1890-yillarda Aleksey Suvoringa tegishli boʻlgan konservativ „Novoye Vremya“ („Yangi vaqt“) gazetasida siyosiy eskizlarni nashr etganida eʼtiborni tortdi. Rozanovning har doim paradoksal va munozaralarga sabab boʻlgan izohlari uni chor hukumati va Lenin kabi radikallar bilan toʻqnashuvga olib keldi. Masalan, Rozanov rus pravoslavligini tanqid qilishdan, hatto oʻlim bilan shugʻullanadigan nasroniylikdan, nasroniy eʼtiqodini qizgʻin maqtashga, yahudiylikni maqtashdan uyalmasdan antisemitizmga va gomoseksualizmni boshqa narsa sifatida qabul qilishdan osongina oʻtdi. Gogol va boshqa baʼzi yozuvchilar yashirin gomoseksuallar boʻlgan degan vitriolik ayblovlarga inson tabiatining tomoni. eskirgan" deb eʼlon qildi, chunki „Xudo endi siyosatni xohlamaydi“, „zamonimiz apokalipsisini“ qurdi va rus xalqining „sogʻlom instinktlari“ ni, hokimiyatga intilishini tavsiya qildi. va ularning modernizmga dushmanligi.
Rozanov inqilobdan keyingi ochlik yillarida monastirda ochlikdan oʻldi. Uning ijodi Sovet Ittifoqida bostirilgan va unutilgan, garchi uning muxlislari orasida bir qancha taniqli yozuvchilar, jumladan Maksim Gorkiy va Venedikt Erofeev boʻlgan va uning gʻoyalari Vladimir Nabokovning kundalik dunyosiga yondashuviga taʼsir qilgan deb ishoniladi. mavjudligi (byt/ byt) utopik sifatida. Biroq so‘nggi paytlarda uning paradoksal yozganlari yana rus o‘quvchilari uchun ochiq bo‘ldi va Rozanovning siyosiy qarashlariga xayrixoh o‘quvchilar orasida biroz jonlanish kuzatildi. Rozanov Dmitriy Galkovskiyning XIX asr rus tarixini qayta koʻrib chiqadigan va Rozanovni rus falsafiy tafakkurining markaziga qoʻygan „Cheksiz boshi berk“ (1988-yil) falsafiy romani uchun asosiy ilhom manbai hisoblanadi. Rozanov Rossiyadan tashqarida unchalik mashhur emas, garchi baʼzi gʻarb olimlari uning ishi va shaxsiyati bilan tobora koʻproq hayratda qolishgan.
Yana qarang
Manbalar
uz.wikipedia.org
Sun'iy intellekt javobi:
Vasiliy Vasil'yevich Rozanov (1856-1919) — Rossiya adibi, faylasufi, publitsisti va dinshunos olim. U o‘zining noodatiy va ko‘pchilik uchun bahsli qarashlari bilan tanilgan. Rozanov rus madaniyati va falsafasida o‘ziga xos o‘rin tutgan, ayniqsa diniy va axloqiy masalalarga yangicha yondoshishi bilan ajralib turadi.
Hayoti haqida qisqacha:
- Vasiliy Rozanov 1856-yil Moskvada tug‘ilgan.
- Moskvadagi universitetda adabiyot va falsafa sohalarini o‘rganib, keyinchalik jurnalistika va yozuvchilik bilan shug‘ullangan.
- U XVIII-XIX asr Rus faylasuflari, xususan Fyodor Dostoevskiy, Nikolay Berdyayev va boshqa mutafakkirlarning ta’sirida bo‘lgan.
- 1919-yilda vafot etgan.
Asarlari va asosiy g‘oyalari:
Rozanov o‘z asarlarida diniy, falsafiy, ijtimoiy va madaniy mavzularni o‘rganadi. U ko‘pincha mavjud diniy qarashlarni tanqid qilgan va rus jamiyatining diniy va axloqiy holatini o‘zgartirishni taklif qilgan. Uning yozish uslubi boy va murakkab bo‘lib, ko‘plab obrazli ifodalar va intuitsiyaga asoslangan fikrlarni o‘z ichiga oladi.
- Diniy qarashlari: Rozanov pravoslav an’analari va xristian axloqini qayta ko‘rib chiqish tarafdori edi. U dinni faqat dogmatik qoidalar to‘plami sifatida emas, balki inson hayotining sermazmun va murakkab qismi sifatida ko‘rgan.
- Oilaviy va jinsiy munosabatlar: Rozanov odatiy jamiyat qadriyatlariga qarshi turib, oilaviy munosabatlar va jinsiy mavzular bo‘yicha yangicha nuqtai nazar bildirgan. U jinsiy hayotni insonning tabiiy va muhim qismi sifatida ko‘rgan.
- Madaniyat va tarix haqida: U rus milliy madaniyati va tarixini chuqur tahlil qilgan, o‘z asarlarida tarixiy jarayonlarni falsafiy yondashuv bilan talqin qilgan.
Eng mashhur asarlari:
- "Demencha i sniga" (Demancha va qor)
- "Srez Evropy" (Yevropa kesimi)
- "Ob otnoshenii k religii" (Din bilan munosabat haqida)
- "Moskva i russkiye krugopogly" (Moskva va ruslar)
Ahmiyati:
Vasiliy Rozanov rus madaniyati va falsafasida o‘ziga xos va ko‘p qirrali shaxs bo‘lgan. Uning g‘oyalari ko‘pchilik uchun tushunarsiz yoki rad etilgan bo‘lsa-da, u rus intellektual an’analariga yangi ko‘rsatmalar olib kirgan. Rozanovlarning asarlari ayniqsa XX asr rus yozuvchilari va faylasuflariga ta’sir ko‘rsatgan.
Agar sizga Rozanovning ma'lum bir asari yoki g‘oyasining batafsil tavsifi kerak bo‘lsa, so‘rashingiz mumkin.