Valeriy Zalujniy
Valeriy Fedorovich Zalujniy (
Залужний Валерій Федорович ; 1973-yil 8-iyul Novohrad-Volinskiy, Jitomir viloyati, Ukraina SSR, SSSR) - Ukraina harbiy xizmatchisi, general (2022-yil 4-mart). Ukraina Qurolli Kuchlari Oliy Bosh Qoʻmondoni (2021-yil 27-iyuldan), Ukraina Milliy xavfsizlik va mudofaa kengashi aʼzosi (2021-yil 28-iyuldan).
„Shimol“ operativ qoʻmondonligi qoʻmondoni (2019—2021), Ukraina Qurolli kuchlari Birlashgan tezkor shtabi boshligʻi — Birlashgan kuchlar qoʻmondoni birinchi oʻrinbosari (2018), Bosh shtab boshligʻi - „Gʻarbiy“ operativ qoʻmondonligi qoʻshinlari qoʻmondoni birinchi oʻrinbosari (2017). 51-alohida mexanizatsiyalashgan brigada komandiri (2009—2012).
2022-yil 23-mayda Time jurnali tomonidan 2022-yilning eng nufuzli 100 kishisi roʻyxatiga kiritilgan.
Hayoti
1989-yilda shahardagi 1-sonli maktabni tamomlagan. 9-sonli Novograd-Volin mashinasozlik kollejiga oʻqishga kirgan va uni 1993-yilda imtiyozli diplom bilan tugatgan.
Keyinchalik u Odessa harbiy akademiyasining quruqlikdagi kuchlar fakultetiga oʻqishga kirgan. 1997-yilda institutni imtiyozli diplom bilan tugatib, harbiy xizmatning barcha darajalarini egallagan: vzvod komandiri, oʻquv vzvod komandiri, jangovar vzvod komandiri, oʻquv rotasi komandiri, kursant rotasi komandiri, batalyon komandiri.
2005-yilda Ukraina Milliy Mudofaa Akademiyasiga oʻqishga kirgan. 2007-yilda maktabni oltin medal bilan tugatdi va Lvov viloyati Yavorov shahridagi 24-alohida mexanizatsiyalashgan brigada shtab boshligʻi — komandirning birinchi oʻrinbosari lavozimiga tayinlandi. U bu lavozimda ikki yarim yil muvaffaqiyatli xizmat qilgan.
Ukraina Qurolli Kuchlari Bosh shtabi boshligʻining qarori bilan 2009-yil 13-oktyabrda Zalujniy 51-alohida mexanizatsiyalashgan brigada qoʻmondoni etib tayinlangan. Zalujniy 2012-yilgacha bu lavozimda qolgan.
2014-yilda Ivan Chernyaxovskiy nomidagi Ukraina Milliy mudofaa universitetini tamomlagan. Operatsion-strategik tayyorgarlik darajasining eng yaxshi bitiruvchisi sifatida u Buyuk Britaniya qirolichasining qilichi bilan taqdirlangan.
2014-yil iyul oyi oʻrtalarida u Donetsk viloyatida tuzilayotgan „S“ sektori qoʻmondoni oʻrinbosari etib tayinlandi. Oʻshandan beri Donetskda yaratilgan deyarli barcha guruhlarni boshqargan.
2017-yil — „Gʻarbiy“ tezkor qoʻmondonligi qoʻshinlari qoʻmondoni birinchi oʻrinbosari.
2017-yil 23-avgustda Valeriy Zalujniy general-mayor unvonini oldi.
2018-yildan boshlab ― Ukraina Qurolli Kuchlari Birlashgan Operativ shtab boshligʻi — Birlashgan kuchlar qoʻmondonining birinchi oʻrinbosari.
2019-yil 9-dekabrda u „Shimol“ operativ qoʻmondonligining qoʻmondoni etib tayinlangan.
2020-yil dekabr oyida — Ostroh akademiyasining magistratura bosqichini „Xalqaro munosabatlar“ yoʻnalishi boʻyicha tamomlagan.
2021-yil 27-iyulda Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy Valeriy Zalujniyni Ukraina Qurolli kuchlari bosh qoʻmondoni etib tayinladi. Zalujniygacha bu lavozimda Ruslan Xomchak faoliyat yuritgan. Ertasi kuni u Ukraina Milliy xavfsizlik va mudofaa kengashiga tanishtirildi.
2022-yilning 5-martida, Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi paytida, general-leytenant Zalujniy prezident Zelenskiy tomonidan Ukraina Qurolli Kuchlarida mumkin boʻlgan eng yuqori daraja — general unvoniga koʻtarildi.
2022-yil 23-mayda Time jurnali tomonidan 2022-yilning eng nufuzli 100 kishisi roʻyxatiga kiritilgan.
Harbiy unvonlar
Hisob-kitoblar va iqtiboslar
Zalujniy askarlar va kichik ofitserlarning muammolarini tushunadigan eng ochiq generallardan biri hisoblanadi.
Valeriy Zalujniy — Sovet armiyasida hech qachon xizmat qilmagan va uning taʼlim muassasalarida oʻqimagan Ukraina katta ofitserlarining vakili, shuning uchun „sovet“ harbiy modeli Zalujniy uchun mutlaqo begona. Ukraina sharqidagi jangovar harakatlar ishtirokchisi sifatida u kadrlarning yoshlar tomonidan yangilanishi va sovet amaliyotidan voz kechishiga ijobiy munosabatda. Generalning lavozimdagi ilk qadamlaridan biri, frontdagi harbiylarga oliy rahbariyatning roziligisiz bosqinchilarga javoban oʻt ochishga ruxsat berish va harbiylarning keraksiz hujjatlarni toʻldirish zaruratini bartaraf etish boʻlgan.
Bosh qoʻmondon sifatidagi ustuvorliklari haqida Zalujniy shunday deydi: „Ukraina Qurolli Kuchlarini NATO tamoyillari va standartlariga muvofiq isloh qilishning umumiy yoʻnalishi qaytarilmas boʻlib qolmoqda. Bu yerda asosiy narsa prinsiplardir. Oʻzgarishlar birinchi navbatda dunyoqarash va odamlarga boʻlgan munosabatda boʻlishi kerak. Xalqqa, qoʻl ostidagilaringizga nazar solishingizni istardim. Xizmatim davomida odamlarga munosabatim oʻzgarmadi“.
2021-yil 2-noyabrda Zalujniy „Oʻng sektor“ning sobiq rahbari Dmitriy Yaroshni oʻzining maslahatchisi etib tayinlaydi. Ammo, „Ukrayinska pravda“ning yozishicha, Yarosh bu lavozimdan 2021-yil dekabrida, davlat maslahatchilari lavozimi tugatilgandan soʻng boʻshatilgan.
Mukofot va unvonlar
Qiziqarli faktlar
2022-yil 28-mayda Dnepropetrovsk viloyati Pokrov shahrida Gorkiy koʻchasi Valeriy Zalujniy koʻchasi deb oʻzgartirildi.
2022-yil 9-iyunda Stara Sinyavadagi Georgiy Jukov koʻchasi General Zalujniy koʻchasi deb oʻzgartirildi.
2022-yil may oyida musiqachi Oisho BTZ (Oles Mykhailovych) Valeriy Zalujniyga bagʻishlangan „Zalujniy mutyt dvij“ qoʻshigʻini chiqardi.
Manbalar
Havolalar
Intervyular
uz.wikipedia.org