Usta Olim Nasafiy va usta Ali Tuki Ko’b qurgan maqbara




Ummumiy malumot



Shoxi Zinda oʻrta kism makbaralari katorining garb tomonidagi inshoot, shartli ravishda, „Usta Olim maqbarasi“ deb ataladi. Ammo unda dafn etilgan shax- sning ismi noma"lum. „Olim“ esa uni kurgan ustalardan birining nomi. „Nasafiy“ nisbasi esa Karshi shahrining eski nomidan shakllantirilgan. Ikkinchi ustaning ismi esa „Usta Ali Tukikub“. Uni koʻpincha „Guldor maqbara“ deb xam atashadi, chunki tashki va bosh fasadlari, ichki de- vorlari rang-barang sirkor koshinlar bilan bezatilgan.

Maqbara Arxitekturasi



Tashki uchta fasadida saykal berilgan va juft-juft kilib terilgan mayda gishtlar xavo rang jimjimador nakshlar bilan shaxmat uslubida takrorlangan. Devorning izorasi sirkor va rang-barang koshin bilan koplangan.Peshtoq ravonidagi koshinlar boʻrttirilgan naqshinkor uslubda ishlangan. Ustiga kufiy xati bilan bezatilgan yozuvlari bulgan sirli plitalar terib, ajoyib xoshiya kilingan. Ular oʻzaro chirmashib, sakkiz kirrali klu lar turkumini xosil kiladi. Shakllar nashli sirlangan xilma-xil koshinlar bilan bezatilgan. Peshtoq ravogining yon devoridagi ulkan pannolar koʻrka lan kishi dikkatini tortadi.
Binoning burchaklarida mukarkas gul nakar tulgan ravoklar mavjud. Xashamatli gumbaz kator sakkizta ravok ustiga kurilgan. Bir-biriga chirmashib ketgan 2 — li hoshiyalar yulduzsimon geometrik tasvirni, yaʼni opti kirrali sirlangan koshinlar bilan toʻgan girixni xosil kiladi. Makbara sahnida bitta sagʻana saklangan. Saxn pol tagida esa, arxeologlar aniklashicha, arkasimon ravon bulgan uncha katta boʻlmagan toshtobut saklangan.

Qurulgan vaqti



Maqbaraning kurilgan vakti yozilmagan, ammo mutaxas- sislarning fikriga karaganda, u XIV asrning oxirgi oʻn yilliklarida bunyod etilgan.

Adabbiyot



Oʻzbekiston obidalaridagi bitiklar Toshkent-2015

uz.wikipedia.org


Uzpedia.uz