Unai Emery
Unai Emery Etxegoien (1971-yil, 3-noyabrda tugʻilgan) — ispaniyalik futbol murabbiyi va sobiq futbolchi, La Liganing Villarreal klubi bosh murabbiyi. U shuningdek, La Liganing asoschilaridan biri boʻlgan Real Unión egasidir.
Faoliyatini asosan Ispaniyaning Segunda divizionida oʻtkazgan Emery 2004-yilda nafaqaga chiqqanidan keyin murabbiylikka oʻtdi. U Lorca Deportivada ish boshladi, u yerda birinchi mavsumida Segunda Divizioniga koʻtarildi. Keyin u Almeriaga qoʻshildi va u klub tarixida birinchi marta La Ligaga koʻtarildi. Keyinchalik u Valenciaga koʻchib oʻtdi va jamoani kuchli uchlikka olib chiqdi. Valencia klubini tark etgach, u 2013-yilda Sevillaga koʻchib oʻtishdan oldin olti oy davomida Spartak Moscowning jamoasini boshqargan.
Sevillada Emery misli koʻrilmagan ketma-ket uchta Yevropa ligasida gʻolib chiqdi va 2016-yilda Fransiyaning Paris Saint-Germain klubiga oʻtdi. U yerda u Ligue 1 chempionligini, ikki marta Fransiya kubogini, ikki martadan kubok va chempionlik kubogini qoʻlga kiritdi, bu uning klubdagi ikkinchi mavsumida mahalliy toʻrtlikni oʻz ichiga olgan. Shartnoma muddati tugagandan soʻng Emery 2018-yilda Arsen Venger oʻrniga Angliyaning Arsenal klubi bosh murabbiyi etib tayinlangan. U Arsenalni Premer-ligada 5-oʻringa olib chiqdi, shuningdek, birinchi mavsumida Yevropa Ligasida ikkinchi oʻrinni egalladi, 2019-yilning noyabrida uzoq davom etgan omadsizliklardan soʻng ishdan boʻshatildi. U 2020-yil iyul oyida Villarrealga yollangan, u yerda u oʻzining birinchi mavsumida Yevropa Ligasida gʻolib chiqqan va keyingi mavsumda klubni Chempionlar Ligasi yarim finaliga olib chiqqan.
Yoshligi
Uning otasi va bobosi mos ravishda Juan va Antonio ismli futbolchi ham darvozabon boʻlgan. Birinchisi bobosi ikkinchi toifadagi bir nechta klublarda faoliyat olib borgan boʻlsa, ikkinchisi bobosi oliy divizionda Real Union klubida faoliyat olib borgan. Emeryning amakisi Roman yarim himoyachi sifatida oʻynagan.
Emery, chap qanot yarim himoyachisi, Real Sociedadning yoshlar tarbiyalanuvchisi edi, lekin hech qachon asosiy jamoaga tushmagan (24 yoshida u La Liganing beshta oʻyinida maydonga tushgan va ulardan birtasi Albasete Balompie klubiga qarshi oʻyindur usha oʻyinda 8:1 hisobida jamoasi bilan gʻalaba qozongan). Shundan soʻng u oʻz faoliyatini asosan Segunda divizionida davom ettirdi va etti mavsum davomida jami 215 oʻyin oʻtkazib, toʻqqizta gol urdi. U Segunda B divizionida bir mavsumdan soʻng, 32 yoshida Lorca Deportiva CF bilan nafaqaga chiqdi. 2002-yilda u Burgos CF bilan shartnoma imzoladi, ammo mablagʻ etishmasligi tufayli bitta raqobatbardosh koʻrinish oldidan qoʻyib yuborilgan bir nechta oʻyinchilardan biri edi.
Emery Basklar mamlakati, Gipuzkoa, Hondarribia shahrida tugʻilgan. Bask tili uning ona tili hisoblanadi. U Arsenal oʻyinchilari tomonidan Emeryni ingliz tilini bilish darajasini tekshirib koʻrilgan va nutqida xatolar borligi aniqlangan, jumladan, ispan tilida soʻzlashuvchilar orasida keng tarqalgan b va v ni chalkashtirib yuborishi uchun masxara qilishdi; uning „good ebening“ deb aytgan kliplari memga aylandi.
Murabbiylik faoliyati
Lorca and Almería
Emery 2004-05-yilgi mavsumda Lorcada boʻlganida tizzasidan jiddiy jarohat oldi va klub prezidenti unga boʻsh qolgan murabbiy lavozimini taklif qildi. U darhol klubga oʻz tarixida birinchi marta ikkinchi divizionga koʻtarilishiga yordam berdi, shuningdek, Qirol kubogida yuqori darajadagi Malaga klubini magʻlub etdi. Keyinchalik u mavsumning eng yaxshi murabbiyi sifatida Migel Muñoz kubogi bilan taqdirlandi. Oʻzining ikkinchi mavsumida, mursliklar ikkinchi divizionda birinchi boʻlib, jamoa 69 ochko bilan beshinchi oʻrinni egalladi va yuqori ligaga koʻtarilishiga atigi besh ochko yetmay qoldi; ular 2007-yilda Emery ketganidan keyin quyi ligaga tushib ketishdi.
Keyin Emery ikkinchi divizionda Almeriaga koʻchib oʻtdi va yana oʻz jamoasiga yuqori natijalarga erishishga yordam berdi: 2007-yilda ularni birinchi marta yuqoriga koʻtarishga olib kelganidan soʻng Andalusiya jamoasi 2007-08-yilgi mavsumida La Ligada sakkizinchi oʻrinni egalladi. Bu Valencia klubiga koʻchib oʻtishga turtki boʻldi va u yerda Ronald Koemanni oʻrniga murabbiy boʻldi.
Valencia
2008—2009-yillarda Los Che bilan birinchi mavsumida Emery klubning jiddiy moliyaviy muammolariga qaramay, ularni oltinchi oʻringa olib chiqdi va keyinchalik UEFA Yevropa ligasiga yoʻllanma oldi. Jamoa UEFA kubogida 32-raundgacha yetib bordi va Dinamo Kievga qarshi oʻyinda 3:3 hisobi qayt etilganidan soʻng mehmonda magʻlub boʻldi, keginchalik Sevillaga qarshi Ispaniya Kubogi chorak finalida ham magʻlub boʻldi.
2009—2010-yillarda Emery Valenciani uchinchi oʻringa olib chiqdi, natijada klub ikki yildan soʻng UEFA Chempionlar Ligasiga qaytdi. Yevropa ligasiga (ilgari UEFA kubogi nomi bilan atalgan) tushib ketganidan soʻng, ular chorak finalda safarda gʻolib boʻlgan Atletico Madridga yutqazishdi va Ispaniya Kubogining 1/8 finalida Deportivo La Corunaga qarshi oʻyinda 4-oʻyinda magʻlub boʻlishdi. 2010-yilning may oyida Emery shartnomasini yana bir yilga uzaytirdi.
2010-11-yilgi mavsumni jamoa David Villa va David Silvasiz boshlandi, ular mos ravishda Barcelona va Manchester Cityga sotildi. Shunga qaramay, Valencia liganing dastlabki olti oʻyinidan beshtasida gʻalaba qozondi (bir durang bilan), Chempionlar ligasi kampaniyasini Turkiyada Bursasporga qarshi oʻyinda 4:0 hisobida gʻalaba qozonish bilan boshladi, 1/8 finalda Schalke 04ga chiqarib yuborildi va Ispaniya kubogining oʻsha bosqichida Villarreal tomonidan magʻlubiyatga uchratildi. Mahalliy chempionatda esa jamoa uchinchi oʻrinni egalladi va shu tariqa yana Chempionlar ligasiga yoʻllanma oldi.
2011-12-yilgi mavsumda Emery shogirdlari Chempionlar ligasiga yoʻl oldi va Chelsea, Bayer va Genk klublari bilan bir guruhdan joy olishdi. Ular oʻz guruhida uchinchi oʻrinni egallab, Yevropa Ligasiga yoʻl olishdi. Valencia yarim finalda yakunda gʻolib boʻlgan Atletico Madridga yana magʻlub boʻldi. U 2012-yil iyun oyida klubni tark etdi va 2011-12-yilda yana uchinchi oʻrinni egallab, Valencianing Chempionlar ligasiga yoʻllanmasini taʼminladi.
Spartak Moscow
2012-yil, 13-may kuni Moskvaning Spartak klubi xoʻjayini Leonid Fedun Emeryni keyingi ikki mavsum uchun Rossiya klubining murabbiyi sifatida eʼlon qildi. 25-noyabr kuni u jamoani faqat olti oy boshqarganidan soʻng, yomon natijalardan soʻng ishdan boʻshatildi. Uning bosh murabbiyligidagi soʻnggi oʻyini Moskvaning Dynamosiga qarshi derbida 5:1 hisobida magʻlub boʻlgan edi.
Sevilla
Emery 2013-yilning 14-yanvarida Sevilla bosh murabbiyi Michel ishdan boʻshtilganidan soʻng oʻrnini egaladi. U 2013-14-yillarda klubni beshinchi oʻringa olib chiqdi, bu oʻzining birinchi toʻliq mavsumi. 2014-yilning 14-mayida u Yevropa ligasi finalida Benficani penaltilar seriyasida magʻlub etdi.
2014-1-yilgi mavsumni beshinchi oʻrinda yakunlab, sobiq klubi Valenciadan bir ochko ortda qolgan Emery Dnepr Dnepropetrovsk ustidan gʻalaba qozonib yana Yevropa Ligasida gʻolib chiqdi va shu tariqa keyingi Chempionlar ligasiga yoʻllanma oldi. Bu gʻalaba Sevillaning toʻrttinchi gʻalaba boʻlib ularga UEFA kubogi/Yevropa ligasi tarixidagi eng muvaffaqiyatli klubga aylanishiga yordam berdi va Emery 2015-yilning 5-iyunida klub bilan bir yillik shartnoma imzoladi, bu esa uni klubda saqlab qolar edi. 2017-yilda West Ham United va Napoli klublari qiziqish bildirishdi.
2015-16-yilda Emery Sevillani yettinchi oʻringa olib chiqdi va jamoa Yevropa ligasi finalida oʻz oʻrnini tasdiqlaganidan soʻng bir necha zaxira oʻrinbosarlari va yoshlar jamoasi oʻyinchilari bilan ichki liganing soʻnggi oʻyinlarini oʻtkazdi. Bu mavsumda Sevilla oʻtgan mavsumda UEFA Yevropa Ligasi chempioni sifatida UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichiga kirdi, ular guruhda uchinchi oʻrinni egallab, yana UEFA Yevropa Ligasiga yoʻl oldi. 2016-yil, 18-may kuni tanaffusda 1:0 hisobida ortda qolganiga qaramay, Kevin Gameiro va Kokaning gollari Bazeldagi Sent-Yakob-Parkda Liverpool ustidan 3:1 hisobida gʻalaba qozonishlariga yordam berdi.
2016-yilning 12-iyunida Emery Sevillani tark etish istagini bildirganidan soʻng, klub yoʻllarini ajratishlarini eʼlon qildi.
Paris Saint-Germain
2016-yilning 28-iyunida Emery fransiyalik toʻrtlik sohibi Paris Saint-Germainda Laurent Blanc oʻrniga ikki yillik shartnoma asosida ish boshladi. 6-avgust kuni oʻzining birinchi raqobatbardosh oʻyinida uning jamoasi Avstriyada Lyonni 4:1 hisobida magʻlub etib, Chempionlar kubogini koʻtardi.
Emery PSJni Chempionlar ligasi guruhida Arsenaldan keyin ikkinchi oʻringa olib chiqdi. Birinchi raundida ular Parc des Princes stadionida Barcelonani 4:0 hisobida magʻlub etishdi, ammo Ispaniyadagi oʻyinda 6:1 hisobida magʻlub boʻlishdi va keyinchalik musobaqadan chiqib ketishdi.
Chempionlar ligasining navbatdagi mavsumida PSJ oʻz guruhida birinchi oʻrinni egalladi, unda Emery ikkinchi oʻyinda Bayern Munich ustidan 3:0 hisobida gʻalaba qozondi. Biroq, ular 1/8 finalda musobaqadan chiqib ketishdi, ular yakuniy gʻolib Real Madridga ikkala oʻyinni ham boy berishdi.
1-aprel kuni u La Liga kubogi finalida chempionlik raqibi Monaco ustidan 4:1 hisobida gʻalaba qozonib, Les Rouge-et-Bleu ikkinchi marta qoʻlga kiritdi. 2018-yilning 28-aprelida Emery mavsum yakunida, shartnomasi tugashiga bir yil qolganida Parij klubini tark etish qarorini eʼlon qildi. 2017-18-yilgi mavsum yakunlangach, uning oʻrnini PSJda nemis murabbiyi Tomas Tuxel egalladi.
Arsenal
2018-yilning 23-may kuni Emery Arsenal bosh murabbiyi etib tayinlandi. U ikki yillik shartnomaga rozi boʻldi, klub uning shartnomasini yana bir yilga uzaytirish imkoniyatiga ega edi.
12-avgust kuni oʻzining birinchi raqobatbardosh oʻyinida uning jamoasi Premer-ligada Manchester Cityga 2:0 hisobida magʻlub boʻldi. 18-avgust kuni Chelseaga ketma-ket ikkinchi magʻlubiyatdan soʻng Emery Arsenal bosh murabbiyi sifatida oʻzining birinchi gʻalabasini 25-avgust kuni West Ham Unitedga qarshi oʻyinda (3:1) qayd etdi. Bu oʻyindan soʻng Arsenal ketma-ket 11 oʻyinda gʻalaba qozondi, bu 2007-yildan beri eng yaxshi formasi edi. Shundan soʻng Arsenal magʻlubiyatsiz seriyasini 22 oʻyinga yetkazdi, shu jumladan Emeryning Shimoliy London derbisida azaliy raqibi Tottenham ustidan 4:2 hisobida gʻalaba qozondi. Dekabr oyida Southamptonga 3:2 hisobida magʻlub boʻlishlari avgust oyidan beri barcha musobaqalarda birinchi marta magʻlub boʻlishlari edi. Biroq, Arsenal mavsum oxiriga kelib taslim boʻldi va ligadagi soʻnggi 5 oʻyinida bor-yoʻgʻi 4 ochkoni qoʻlga kiritdi va ligadagi oʻrnini egallash orqali Chempionlar ligasiga yoʻllanma olish imkoniyatini amalda yoʻqotdi. Emery yana Yevropa Ligasi finaliga chiqdi, ammo muvaffaqiyatga erisha olmadi, unga sabab Arsenal Angliyaning Chelsea jamoasidan 4:1 hisobida magʻlub boʻldi. Arsenal mavsumni beshinchi pogʻonada yakunladi, bu oʻtgan mavsumga nisbatan bir pogʻona yuqoriroq, Chempionlar ligasi yoʻllanmasini deyarli qoʻldan boy berdi.
2019-yil yozgi transfer oynasida Emery Kot-d’Ivuar vingeri Nicolas Pepe bilan shartnoma imzolab, Arsenalning avvalgi klub rekordini yangiladi. Shuningdek, u himoya chizigʻi uchun raqiblari Chelseadan David Luiz va Celticdan shotlandiyalik Kieran Tierney hamda Realdan ijara asosida yarim himoyachi Dani Ceballosni olib kelindi.
2019-yilning 29-noyabrida bir qator yomon natijalar va yetti oʻyindan iborat gʻalabasiz seriyadan soʻng Emery Arsenal tomonidan isteʼfoga chiqarildi. Uning bosh murabbiyligidagi soʻnggi oʻyini Yevropa ligasida Frankfurtning Eintracht klubiga 2:1 hisobida magʻlub boʻlgan edi. Uning oʻrnini vaqtincha Freddie Ljungberg, keyinroq esa doimiy ravishda Mikel Arteta egalladi.
Villarreal
2020-yilning 23-iyulida Emery La Liganing Villarreal klubining yangi bosh murabbiyi sifatida eʼlon qilindi va u Javier Callejadan keyin uch yillik shartnoma imzoladi. 23-dekabr kuni u oʻz uyida Athletic Bilbao klubi bilan 1:1 hisobidagi durangdan soʻng magʻlubiyatsiz 18 uchrashuvdan iborat klub rekordini yangiladi.
2021-yilning may oyida u yarim finalda sobiq jamoasi Arsenal ustidan umumiy 2:1 hisobida gʻalaba qozonganidan soʻng Villarrealni Yevropadagi ilk finaliga olib chiqdi; u 1999-yilda George Grahamdan keyin sobiq jamoasini magʻlub etgan birinchi kanonirlarning sobiq bosh murabbiyi edi. 26-may kuni Villarreal Gdanskda Manchester Unitedga qarshi Yevropa ligasi finalida 1:1 hisobidagi durangdan soʻng penaltilar seriyasida 11:10 hisobida gʻalaba qozondi va unga musobaqadagi toʻrtinchi va rekord darajadagi gʻalabani taqdim etdi.
2021-yilning noyabrida Emery Saudiya Arabistoni boshchiligidagi Newcastle Unitedda boʻsh boʻlgan boshqaruv lavozimiga taklif qilindi. U Villarrealga 100 % sodiq ekanligini va ingliz jamoasida „aniq tasavvurga ega emasligini“ aytib, qiziqishni rad etdi. 2021-22-yilgi UEFA Chempionlar Ligasida u Juventus va Bayern Munichni magʻlub etib, Villarrealni yarim finalga olib chiqdi, keyin ikkinchi oʻrinni egallagan Liverpool magʻlub boʻldi.
Boshqaruv statistikasi
2022-yil, 1-oktabr holatiga ko'ra[70]
Yutuqlar
Bosh murabbiyilik
Sevilla Paris Saint-Germain Arsenal Villarreal Individual Manbalar
uz.wikipedia.org