UEFA ayollar chempionati

UEFA ayollar oʻrtasidagi Yevropa chempionati , shuningdek, UEFA ayollar chempionati deb ataladi, har toʻrt yilda bir marta oʻtkaziladigan UEFA konfederatsiyasining milliy terma jamoalari oʻrtasidagi ayollar assotsiatsiyasi futbolidagi asosiy musobaqadir. Musobaqa ayollar oʻrtasidagi UEFA Yevropa chempionatiga tenglashtirilgan.

Tarixi

Ayollar futboli dastlab Yevropaning koʻplab mamlakatlarida futbol assotsiatsiyalari tomonidan taqiqlangan yoki cheklangan, ayollar oʻyini esa UEFA tomonidan tan olinmagan. 1957-yilda Gʻarbiy Berlinda Xalqaro ayollar futbol assotsiatsiyasi tomonidan birinchi Yevropa chempionati oʻtkazildi. Gʻarbiy Germaniya, Niderlandiya, Avstriya va yakunda gʻolib boʻlgan Angliya terma jamoalarini oʻz ichiga olgan chempionat Poststadionda oʻynaldi. Germaniya futbol assotsiatsiyasi tomonidan ayollar futbol jamoalari rasman taqiqlangan bir paytda bu turnir koʻpchilik tomonidan rad etildi.

Oxir-oqibat Italiya futbol federatsiyasi 1969-yilda Itada ayollar terma jamoalari uchun Yevropa turnirini tashkil etdi. Bu turnir finalida Daniyani 3:1 hisobida magʻlub etgan mezbon jamoasi Italiya ayollar milliy futbol terma jamoasi gʻalaba qozondi. Shu ikki davlat 1970-yilda Italiyada oʻtkazilgan ayollar oʻrtasidagi Jahon chempionatining finalchisi ham boʻlgan.

Italiya oʻn yil oʻtgach, yana bir Yevropa ayollar turniriga mezbonlik qildi: 1979-yilda ayollar futboli boʻyicha Yevropa musobaqasi finalida yana Daniya ustidan gʻalaba qozondi.

1980-yil 19-fevraldagi UEFA konferensiyasi UEFA ayollar terma jamoalari uchun oʻz musobaqalarini oʻtkazishga qaror qildi. Uchrashuv protokolida 1979-yilgi musobaqa „yangi turnir uchun sabab“ sifatida qayd etilgan. UEFA tomonidan oʻtkazilgan birinchi xalqaro ayollar turniri faqat 1984-yilda, 1982-yilda ayollar futboli boʻyicha Yevropa musobaqasi boshlangandan soʻng boshlandi. 1984-yilgi UEFA ayollar chempionati finalida Shvetsiya ayollar terma jamoasi gʻalaba qozondi. 1987-yilgi UEFA ayollar chempionati finalida esa Norvegiya gʻolib chiqdi. Oʻshandan beri UEFA ayollar chempionatida oʻnta musobaqadan sakkiztasida gʻalaba qozongan Germaniya ayollar terma jamoasi ustunlik qilmoqda. 1993-yilgi UEFA ayollar chempionatida Norvegiya, 2017-yilgi UEFA ayollar chempionatida Gollandiya gʻalaba qozondi. Germaniyaning 2013-yilgi UEFA ayollar chempionati ushbu turnirdagi gʻalabasi qatorasiga oltinchi gʻalaba boʻldi. 2022-yilgi UEFA ayollar chempionati finalida Angliya terma jamoasi Germaniyani 2:1 hisobida magʻlub etib, 1966-yilgi FIFA Jahon chempionatidan keyin 2022-yilgi UEFA ayollar chempionati chempionligini qoʻlga kiritgan birinchi katta yoshli ayol futbol jamoasi boʻldi.

UEFA ayollar chempionati dastlab toʻrtta jamoa ishtirokida oʻtkazilar edi. 1997-yilgi UEFA ayollar chempionati sakkizta jamoa bilan oʻynagan birinchi turir boʻldi. Keyingi kengayish 2009-yilgi UEFA ayollar chempionati jami 12 ta jamoa ishtirok etganida sodir boʻldi. 2017-yildan boshlab UEFA ayollar chempionatida chempionlik uchun 16 ta jamoa kurash olib boradi.

Hozirgi koʻrinishi

1980-yillarda UEFA ayollar chempionatining dastlabki uchta turniri „Ayollar vakillik jamoalari uchun Yevropa musobaqasi“ deb nomlangan. UEFA tomonidan ayollar futbolini qabul qilish kuchayib borayotganligi sababli, bu musobaqa 1990-yilda UEFA tomonidan Yevropa chempionati maqomini oldi. Ushbu turnir faqatgina 1991-yilgi UEFA ayollar chempionati va 1995-yilgi UEFA ayollar chempionatida FIFA ayollar oʻrtasidagi Jahon chempionati uchun Yevropa saralash oʻyinlari sifatida ishlatilgan. 1999-yildan boshlab ayollar terma jamoalari alohida Jahon chempionati saralash musobaqasini va erkaklar oʻrtasidagi saralashda qoʻllaniladigan guruh tizimini qabul qildilar.

UEFA ayollar chempionati natijalari

UEFA ayollar chempionati reytingi

* Oʻsha yilgi UEFA ayollar chempionatida mezbon davlat boʻlgan. 1990-yilgacha Gʻarbiy Germaniya deb nomlangan

UEFA ayollar chempionati medal stoli

1987, 1989, 1991 va 1993-yilgi turnirlarda uchinchi oʻrin uchun pley-off oʻtkazilgan. 1995-yilgi UEFA ayollar chempionatidan beri har ikkala magʻlubiyatga uchragan yarim finalchilar ham bronza medali sohiblari hisoblanadi.

UEFA ayollar chempionati jamoalarning debyuti

Jamoalarning UEFA ayollar chempionatida umumiy natijalari

UEFA ayollar chempionatidagi ushbu reytingda gʻalaba uchun 3 ochko, durang uchun 1 va magʻlubiyat uchun 0 ochko beriladi. Futbol boʻyicha statistik konventsiyaga koʻra, qoʻshimcha vaqtda hal qilingan oʻyinlar gʻalaba va magʻlubiyat, penaltilar seriyasi bilan hal qilingan oʻyinlar esa durang deb hisoblanadi. Jamoalar jami ochkolar boʻyicha, soʻngra toʻplar farqi boʻyicha, keyin esa urilgan gollar boʻyicha tartiblanadi.

2022-yil 31-iyul holatiga ko`ra

Turnir boʻyicha barcha jamoalarning natijalari

Shartli belgilar

Har bir UEFA ayollar chempionatining yakuniy turniridagi jamoalar soni (qavs ichida) koʻrsatilgan.

UEFA ayollar chempionati mezbon davlatlari

UEFA ayollar chempionati finalchilarining keyingi turnirdagi natijalari

UEFA ayollar chempionati statistikasi

Barcha davrlarning eng yaxshi toʻpurarlari

Har bir UEFA ayollar chempionati boʻyicha eng yaxshi toʻpurarlar

UEFA.com sayti boʻyicha UEFA ayollar chempionati Oltin oʻyinchilari

UEFA ayollar chempionatida eng tomoshabinbop oʻyinlar

Bunda dastlab tomoshabinlar soni, keyin ayni qaysi terma jamoalari oʻyini boʻlganligi, undan keyin qaysi stadionda va qaysi shaharda oʻtkazilganligi berilgan. Oxirida () ichida ushbu oʻyin turnirning qaysi mavsumida va qaysi bosqichida boʻlganligi keltirilgan.