UEFA
Yevropa futbol assotsiatsiyalari ittifoqi (Eng. Union of European Football Associations , UEFA deb qisqartirilgan , UEFA ning ruscha transliteratsiyasida)—Yevropa va Osiyoning baʼzi gʻarbiy mintaqalarida futbolni boshqaradigan sport tashkiloti . U Yevropa davlatlarining milliy futbol assotsiatsiyalarini birlashtiradi va futbol klublari va terma jamoalarining barcha Yevropa musobaqalarini tashkil qiladi, shuningdek, uning tarkibiga kiruvchi klublar va milliy assotsiatsiyalar oʻrtasida reklama va translyatsiya daromadlarini taqsimlaydi.
UEFA Xalqaro futbol federatsiyasi (FIFA) tarkibiga kiruvchi oltita qitʼa konfederatsiyasidan biri boʻlib, UEFA ularning eng nufuzli va badavlati hisoblanadi. Dunyoning deyarli barcha eng kuchli futbolchilari Yevropada toʻp suradi, chunki aynan shu chempionatlarda eng yuqori maoshlar berib boriladi. Angliya, Fransiya, Italiya, Ispaniya va Germaniyada beriladigan maoshlar ancha baland hisoblanadi. Shuningdek, UEFA dunyoning koʻplab kuchli jamoalarini oʻzida jam qilgan, bu esa ushbu konfederatsiya davlatlarining jahon chempionatlarida qatnashish uchun koʻproq oʻrinlar beradi: masalan, 2006-yilgi Jahon chempionatida 32 jamoadan 14 tasi UEFA tomonidan taqdim etilgan.
UEFA 1954-yil 15-iyunda Bazelda (Shveysariya) Fransiya , Italiya va Belgiya futbol federatsiyalari tashabbusi bilan oʻtkazilgan maslahatlashuvlar natijasida tashkil etilgan. UEFA dastlab 25 ta davlatdan iborat boʻlgan, hozir esa 55 taga yetdi. UEFA 1959-yilgacha Bernga koʻchib oʻtgunga qadar shtab-kvartirasi Parijda boʻlgan. 1995-yildan beri asosiy ofis Shveysariyaning Nyon shahrida joylashgan. UEFAning birinchi bosh kotibi Anri Delaunay, prezidenti esa Ebbe Shvarts edi.
UEFA milliy assotsiatsiyalar manfaatlarini uyushgan Yevropa komissiyasi bilan tez-tez ziddiyatlarga duch keldi. 1990-yillarda bahs-munozaralar radioeshittirish huquqlari va ayniqsa transfer qoidalariga (Bosman qoidasi) tegishli edi.
UEFA prezidentlari
UEFA bosh kotiblari
2007-yil yanvar oyidan boshlab bu lavozim „bosh kotib“ deb nomlandi:
Turnirlar
UEFA tomonidan oʻtkaziladigan milliy terma jamoalar uchun asosiy musobaqa 1958-yildan beri oʻz tarixini boshqarib kelayotgan Yevropa chempionati (birinchi final turniri 1960-yilda oʻtkazilgan) va 1964-yilgacha Yevropa Millatlar Kubogi deb nomlangan. Shuningdek, UEFA shafeligida 19 yoshgacha va 17 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasida yoshlar oʻrtasidagi Yevropa chempionati va oʻsmirlar chempionati oʻtkaziladi . Ayollar uchun Yevropa chempionati , U19 va U17 chempionatlari ham oʻtkaziladi .
Futzal (futzal) boʻyicha Yevropa chempionati ham oʻtkaziladi .
2018-yildan buyon oʻrtoqlik oʻyinlari oʻrnini bosishi kerak boʻlgan UEFA Millatlar ligasi oʻtkazib kelinmoqda. Turnir har ikki yilda bir marta oʻtkaziladi, jamoalar chiqish va quyi ligaga tushish imkoniyati bilan bir nechta divizionlarga boʻlingan. Oliy divizionda 16 ta jamoa oʻynaydi, ular 4 guruhga boʻlingan, guruhlar gʻoliblari „yakuniy toʻrtlik“da oʻynaydi. Quyi divizion gʻoliblari Yevropa chempionatiga yoʻllanma oladi.
Musobaqalar
Bekor qilingan turnirlar
UEFA aʼzolari
Sobiq aʼzolar davlar
Aʼzo boʻlishi mumkun boʻlgan davlatlar
Quyida UEFAning potentsial aʼzolari va tashkilotga aʼzo boʻlishga uringan federatsiyalar keltirilgan.
Yevropada joylashgan mustaqil davlatlar:
UEFAga intiluvchi qaram hududlar
Yana qarang
Eslatmalar
Havolalar
uz.wikipedia.org