Ueda, Nagano

Ueda (yaponcha: 上田市 Ueda-shi?) Yaponiyaning Nagano prefekturasida joylashgan shahardir. 2019-yil 1-aprel holatiga koʻra, shaharda 67.783 ta xonadonda 157.480 nafar aholi istiqomat qilgan, aholi zichligi esa har kvadrat kilometrga 290 kishini tashkil qilgan. Shaharning umumiy maydoni 552,04 kvadrat kilometr (213,14 mi²) ni tashkil etadi, bu uni Nagano prefekturasining maydoni boʻyicha beshinchi yirik shahriga aylantiradi.

Geografiyasi

Ueda Nagano prefekturasining markaziy qismida, prefektura poytaxti Nagano shahridan 40 kilometr va Tokio shahridan 190 kilometr uzoqlikda joylashgan. Chikuma daryosi shaharni ikki qismga ajratadi.

Atrofdagi munitsipalitetlar

Iqlimi

Shahar issiq va nam yoz hamda nisbatan yumshoq qish bilan tavsiflangan iqlimga ega (Köppen iqlim tasnifi Cwa). Ueda shahrida oʻrtacha yillik harorat 12.0 °C (53.6 °F) ni tashkil etadi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 906.2 mm (35.68 in) boʻlib, eng seryogʻin oy sentyabr hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 24.9 °C (76.8 °F) atrofida va eng past harorati yanvarda, taxminan −0.5 °C (31.1 °F) boʻladi.

Tarixi

Ueda sobiq Shinano viloyatida joylashgan va Nara davrida viloyat poytaxti boʻlgan. Shinano Kokubunji (viloyat ibodatxonasi) xarobalari ham Ueda hududida joylashgan. Biroq, viloyat poytaxti Heian davrida Matsumotoga koʻchirildi. Sengoku davrida bu hudud kuchli Sanada sulolasining markaziy shahri edi. Edo davrida Ueda qal’a shaharchasi va Tokugava syogunligi ostida Ueda domenining bosh qarorgohi vazifasini oʻtagan. 1889-yil 1-apreldagi Meidzi restavratsiyasidan keyingi kadastr islohoti davomida zamonaviy Ueda shahri tashkil etildi. Ueda 1919-yil 1-mayda shahar maqomiga koʻtarildi. 2006-yil 6-martda Ueda qoʻshni Maruko va Sanada shaharlari hamda Takeshi qishlogʻini (barchasi Chiisagata tumanidan) oʻzlashtirib oldi.

Demografiyasi

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Ueda aholisi soni 2000-yilda eng yuqori choʻqqisiga chiqqan va shu vaqtdan beri kamayib bormoqda.

Hukumat

Ueda toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer hamda 30 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Shaharda Nagano prefekturasi assambleyasiga toʻrtta aʼzoni qoʻshish huquqi mavjud. Milliy siyosat nuqtai nazaridan Ueda Komoro, Chikuma, Saku, Tomi, Minamisaku okrugi, Nagano, Kitasaku tumani, Chiisagata tumani va Xanishina okrugi bilan birlashtirilgan hamda Milliy dietaning quyi palatasida Nagano 3-okrugini tashkil etadi.

Iqtisodiyoti

Ueda — qishloq xoʻjaligi va yengil sanoat bilan aralash iqtisodiyotga ega mintaqaviy savdo markazi hisoblanadi. Asosiy ekinlar sholi, olma, uzum, karam va yongʻoqdan iborat. Uedaning anʼanaviy sanoati ipakchilik va paxta toʻqish hisoblanadi. Shaharda avtomobil butlovchi qismlari va elektronika ishlab chiqarish korxonalarining qarorgohlari joylashgan.

Taʼlim tizimi

Universitet va kollejlar

Boshlangʻich va oʻrta taʼlim

Ueda shahar hukumati tomonidan boshqariladigan 25 ta davlat boshlangʻich maktabi hamda 12 ta davlat oʻrta maktabi va Nagava shahri bilan birgalikda bitta davlat oʻrta maktabiga ega. Shaharda Nagano prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan beshta davlat yuqori maktabi va toʻrtta xususiy yuqori maktab faoliyat yuritadi.

Transporti

Temir yoʻl

Magistral yoʻl

Tashqi aloqalar

Ueda quyidagi shaharlar bilan doʻstlik va qardosh shaharlar aloqalarini saqlab kelmoqda.

Doʻstlik shaharlari

Qardosh shaharlar

Favqulodda hamkorlik shartnomalari boʻlgan shaharlar

Ueda yuqorida sanab oʻtilgan barcha Yaponiya shaharlari hamda quyida sanab oʻtilgan yana ikkita shahar bilan favqulodda vaziyatlarda oʻzaro hamkorlik qilish uchun shartnomalar imzolagan.