Turkish Cargo
Turkish Airlines (turkcha: Türk Hava Yollari, oʻzbekcha: Turk Havo Yo'llari) – Istanbulda joylashgan Turkiyaning yirik aviakompaniyasi. Kompamiya Yevropa , Osiyo , Afrika va Amerikadagi 220 ta xorijiy va 42 ta mahalliy aeroportlarga muntazam reyslarni amalga oshiradi. Turkish Airlines 120 mamlakatga parvoz qiladi, bu boshqa barcha aviakompaniyalarga qaraganda koʻproq. Aviakompaniyaning asosiy markazi – Yangi Istanbul aeroporti, Istanbul (IST), ikkinchi darajali markazlar – Esenbogʻa xalqaro aeroporti, Anqara (ESB) va Izmir (OTB).
2006—2007-yillarda aeroport orqali 17 milliondan 19,7 milliongacha yoʻlovchi tashilgan. Aviakompaniyada 31 mingga yaqin xodim ishlaydi. 2008-yil 1-aprelda aviakompaniya Star Alliance aʼzosi boʻldi.
Tarixi
Aviakompaniya 1933-yil 20-mayda Davlat Aviatsiya Boshqarmasi (turk. Devlet Hava Yollari İşletmesi İdaresi) (DHY) sifatida tashkil etilgan. Istanbul, Eskishehir va Anqara oʻrtasida birinchi parvozlar 1933-yil avgust oyida amalga oshirilgan. 1937-yil sentyabr oyida aviakompaniya uchta De Havilland DH 86B samalyotlarini xarid qilgan. Oʻsha yilning dekabr oyida toʻrtinchi samolyot keldi. Ushbu samolyotlar Istanbul , Eskishehir , Izmir , Anqara , Adana , Kayseri va Diyarbakir oʻrtasidagi ichki yoʻnalishlarda ishlatilgan. Kompaniya yangi nom oldi -Davlat Havo Yoʻllari Umum Mudirligi (DHY) 1938-yil iyun oyida. Birinchi muntazam xalqaro reys 1947-yilda Afinaga amalga oshirilgan, ammo Uzoq Sharqqa va Atlantika okeani boʻylab uzoq masofali reyslarning ochilishi 40 yil oʻtgach amalga oshirilgan.
Qayta tashkil etish natijasiga koʻra, 1956-yil 20-fevralda aviakompaniya aralash korporatsiyaga aylandi, Turk Hava Yollari. 1990-yil dekabr oyida 5% aksiyalari sotildi. Keyinchalik hukumat 2004-yil dekabr oyida 23% va 2006-yil may oyida 28,75% aktsiyalarni sotdi.
Hozirda aksiyalarning 49% i davlatga, 51%i esa xususiy mulkdorlarga tegishli. Bundan tashqari, Lufthansa shoʻba SunExpress aviakompaniyasining 50% ga egalik qiladi. Turk Havo Yoʻllari 1999-yilda Swissair va Delta bilan mos kela olmagani uchun Qualiflyer guruhidan chiqdi.
2006-yil dekabr oyida Turk Havo Yoʻllari Star Alliancega qoʻshilish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi. 2008-yilning 1-aprelida Turk Havo Yoʻllari alyansga toʻliq aʼzo sifatida kirdi.
2012-2015-yillarda u dunyodagi eng yaxshi oʻnta aviakompaniya qatoriga kirdi.
Yoʻnalishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Turk Havo Yoʻllari Turkiyaning 42 ta aeroportidan parvoz qiladi. Turk Havo Yoʻllari Anadolu Jetning arzon boʻlinmasini hisobga olgan holda ichki tashishlarda yetakchi hisoblanadi. Raqobatchilar qatoriga Onur Air (Wayback Machine saytida 2021-02-22 sanasida arxivlangan) , Pegasus, SunExpress (50% Turk Havo Yoʻllari tegishli) va Atlasjet kiradi.
Turk Havo Yoʻllari xalqaro reyslarining aksariyati Istanbulning yangi xalqaro aeroportidan amalga oshiriladi, bu yerdan 50 ta yoʻnalishga parvozlar uch soatdan oshmaydi. Turk Havo Yoʻllari Turkiyadan tashqarida 220 ta yoʻnalishga xizmat koʻrsatadi. Atlantika okeani orqali Shimoliy Amerikaga – Atlanta , Boston , Vankuver , Vashington , Havana , Dallas , Kankun , Los-Anjeles , Mayami , Mexiko , Monreal , Nyu-York , Nyuark , Panama, San-Fransisko , Sietl , Toronto , Chikago, Xyuston , Janubiy - Bogota , Buenos-Ayres , Karakas , San-Pauluga parvozlar mavjud.
Osiyodagi eng yirik yoʻnalishlar: Bangkok , Gonkong , Guanchjou , Jakarta , Kuala-Lumpur , Manila , Pekin , Pxuket , Sebu , Seul , Sian , Singapur , Shanxay , Taypey , Tokio , Chin – Xan, Bator va Xoshimin).
Turk havo yoʻllari Denver , Detroitga rejalashtirilgan reyslarni eʼlon qildi. 2022-yilda Abha , Asvon , Atirau , Bergamo , Volgograd , Kassel , Krakov , La Korunya , Lankaran , Maxachqalʼa , Nantes , Palermo , Port Sudan , Sialkot va Hargeisaga oʻrta masofali reyslarni amalga oshiradi, ammo yangi havo kemalari qabul qilinishi kechikishi sababli, bu muddatlar bajarilmaydi.
Qozogʻistondagi tadbirlar
Aviakompaniya Aqtau , Atirau , Olmaota , Nur-Sulton , Turkiston shaharlariga muntazam reyslarni amalga oshiradi.
Rossiyadagi tadbirlar
Aviakompaniya Voronej , Yekaterinburg , Qozon , Kaliningrad , Krasnodar , Moskva (Vnukovo aeroporti), Omsk , Perm , Rostov-na-Donu , Samara , Sankt-Peterburg , Sochi , Surgut , Tyumen , Ufa , Chelyabinsk shaharlariga muntazam reyslarni amalga oshiradi.
Homiylik va reklama[tahrir | manbasini tahrirlash]
Turk Havo Yoʻllari „Barselona“, "Borussiya Dortmund ", " Galatasaroy ", „ Olimpik de Marsel [ Gannover,Sarayevo“,VillaAston,]'' va „A. S. Roma “ kabi Yevropa klublari tomonidan rasmiy aviatashuvchi sifatida tanlangan. 2016-yildaTurk Havo Yoʻllari turkiyalik sayyohlik agentliklari bilan hamkorlikda „Qaytarib boʻlmaydigan“ romantik komediya filmini suratga oldi.
Aviakompaniya, shuningdek, Lionel Messi , Kobe Brayant , Karolin Voznyacki , Kevin Kostner , Ueyn Runi va Dide Drogba kabi mashhur sportchilar va aktyorlar bilan homiylik va promouterlik qilgan.
Kompaniya 2010-yildan beri Turkish Airlines Euroleague bosh homiysi va 2010-yilgi FIBA Jahon chempionati homiylari qatorida edi.
"Turk Havo Yoʻllari va Yevroliga 2013-yil 22-oktyabrda homiylik shartnomasini 2020 -yilgacha yetti yilga uzaytirish toʻgʻrisida shartnoma imzoladi.
Turk Havo Yoʻllari 2014-2015-yilgi UEFA Chempionlar Ligasi uchun Galatasaray va FK Sarayevo futbol klublarining homiysi boʻldi.
2015-yil 10-dekabrda Turk Havo Yoʻllari va UEFA oʻrtasida EVRO 2016 uchun homiylik shartnomasi imzolanib, futbol boʻyicha Yevropa chempionati turnirlarining birinchi homiysi boʻldi.
2016-yil 29-yanvarda Turk Havo Yoʻllari Warner Bros. Batman vs Superman: Adolat tongiga homiylik qilish. Filmda asosiy sahna Turkish Airlines A330 bortida sodir boʻladi.
kompaniya samalyotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
2021-yil iyul oyida Turk Havo Yoʻllari floti oʻrtacha yoshi 7,0 yil boʻlgan 308 ta samolyotdan iborat edi:
Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Turk Havo Yoʻllari 2011, 2012 va 2013-yillarda ketma-ket uch yil davomida Yevropaning eng yaxshi aviakompaniyasi, Janubiy Yevropaning eng yaxshi aviakompaniyasi va dunyo boʻylab eng yaxshi iqtisod klassi aviakompaniyasi uchun Skytrax mukofotlarini oldi.
U 2014, 2015 va 2016-yillarda Yevropaning eng yaxshi aviakompaniyasi maqomini saqlab qoldi va olti yil ketma-ket unvonga ega boʻldi.
Samolyot halokatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
75 yillik tarixida Turk Havo Yoʻllari samolyotlari xalqaro reyslarda 4 ta, ichki reyslarda esa 18 ta halokatga uchradi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
uz.wikipedia.org