Tunkin buryatlari



Tunkin buryatlari (bur Tүnxeney buryaaduud) — buryat etnik guruhi tarkibidagi etnohududiy guruh. Sharqiy Sayan togʻ tizmalaridagi Irkut daryosi va uning irmoqlari vodiylarida joylashgan.

Qabila tarkibi



Tunkin buryatlarining etno-hududiy guruhiga xongodor, xurxud (xurxuud, xurxad), shosholog, terte, xoyxo (xoygo, hoyho), badarxon, chaldar (cheldar, shaldaarnuud), uryanxay, soyot, irkit, onxod, taxa, manday, bulagad, zungar, horshon (horchid, horshod), zalxa, engud, chaxar, dongoyd (dongod), monde, burutxan (buruutxan, burudhatan), dalhay (dalahay, dolhoy, borjoon dalahay, borjigon dalahay), burengud (burenguy), noyod, ulyaba (ulyaaba), doloongud (dolongud), shooshhoy, dalancha, shono, ersiisxed, tabalanguud, turayd, tulmashad, xarbyaad, iren kabi mayda qabilalar kiradi.

Tunkin tertelari ikki turkumga boʻlinadi: noyod va dalansha. Monde (mondeeten, monde yahan) turkumiga tegishli boʻlganlar orasida quyidagi suyaklar tilga olinadi: hulshaytan (xulshe yahan), magatan (marga yahan), mentirten (mentir yahan). Tunkin qamoqxonasi hududida yashovchi urugʻlar orasida M.N.Bogdanov xonyut, kirkult, sholot, chichedar, sharanut, sengenxin (sentigen), zayaktay kabilarni ham tilga oladi.

Eng koʻp sonli jamoa xongodorlar. Tunkin xongodorlari orasida ashxay, shurthu, sagan, mootongo, shuranxan, badarxan kabi urugʻlar bor. Asosiy qismini yirik buryat qabilalariga qoʻshilmagan mayda qabilalar tashkil etadi. Ilgari turkiy tilda soʻzlashuvchi soyotlar, irkitlar, shuningdek, tungus tilida soʻzlashuvchi zalxalar ham keng tarqalgan.

Yana qarang



Manbalar



Adabiyotlar



uz.wikipedia.org


Uzpedia.uz