Tsinandali
Tsinandali (gruzincha: წინანდალი) — Gruziyaning Kaxeti viloyatidagi Telavi munisipalitetiga qarashli boʻlgan qishloq.
Tsinandali Gombori togʻining shimoliy-sharqiy yonbagʻrida, dengiz sathidan 560 m balandlikda, Telavidan 10 km va Tbilisidan 79 km sharqda joylashgan. Qishloq yonidan Alazani daryosi oqadi. Shuningdek, Chavchavadzening mulki va Tsinandali oq sharobi bilan mashhur.
Tarixi
Aleksandr Chavchavadze Tsinandalini otasi knyaz Garsevandan meros qilib oldi. Tsinandalining yangi egasi hisoblanmish Aleksandr, bu maskanni taʼmirlab, yangi uy va manzarali bogʻ barpo etdi (1835). Chavchavadze tez-tez mehmonlarni, shu jumladan, chet ellik mehmonlarni (Griboyedov, Pushkin, Lermontov, Odoyevskiy va Aleksandr Dyumas bu joyda boʻlgan) qabul qilib, ularni musiqa, xushchaqchaq suhbat va, xususan, ishlab chiqarilgan mayda vinolar bilan xushnud etgan. Yevropalik sharob buyurtma beruvchilar bilan tanish boʻlgan Chavchavadze mamlakatdagi eng yirik sharob zavodini qurdi hamda u yerda Yevropa va koʻp asrlik gruzin vinochilik anʼanalarini birlashtirdi. Quruq oq Tsinandali sharobi Tsinandalining ramziga aylandi.
Chavchavadzega tegishli boʻlgan qishloq 1854-yil 2-iyulda Imom Shomil togʻli hududlarining reydidan ancha aziyat chekdi. Hujumchilarga Shomilning oʻgʻli Gʻozi-Muhammad buyruq bergan. Hujumchilar mol-mulklarni talon-toroj qilib, Aleksandrning oʻgʻli shahzoda David Chavchavadzening rafiqasini, uning beva singlisi Varvara Orbeliani, ularning farzandlari va koʻplab qarindoshlarini oʻgʻirlashdi. Ushbu voqea nafaqat Rossiyada, balki Gʻarbda ham kuchli rezonans tugʻdirdi. 1855-yil 22-martda uzoq muzokaralardan soʻng, asirlarni Shomilning oʻgʻli Jamoliddin va 40 000 rubl kumush evaziga ozod etishga kelishdilar.
David Chavchavadze vafotidan soʻng (1884) Rossiya jamoat bankining qarzini toʻlamaganligi sababli, mulk imperator oilasining mulkiga oʻtdi. Tsinandalidagi uy esa arxitektor A. G. Ozerov loyihasiga binoan rekonstruksiya qilindi. Tsinandali bogʻi 1887-yilda taʼmirlanib, 1917-yilda davlat mulkiga aylandi.
1947-yilda mulkda muzey tashkil etildi.
Manbalar
uz.wikipedia.org