Saud Al Kabir bin Abdulaziz Al Saud
Saud Al Kabir bin Abdulaziz Al Saud ( arabcha: سعود الكبير بن عبدالعزيز آل سعود Su’ud Al Kabir ibn 'Abdul’aziz Al Su’ud 1 (882-1959) Saud bin Faysal bin Turkiyning nabirasi va Saudiya Arabistoni asoschisi qirol Abdulazizning amakivachchasi va tarafdori. Shahzoda Saud eng mashhur najdiylardan biri edi. Nikohlari orqali u shoh Abdulazizning qaynogʻasi, keyinroq esa kuyovi boʻlgan. Saud qirol Abdulazizning toʻngʻich singlisi Nura bint Abdul Rahmon bilan 45 yil turmush qurgan va 1950-yilda uning vafotidan keyin qirolning qizi malika Xessaga uylangan.
Yoshligi va nasli
Shahzoda Saud 1882-yilda Ar-Riyodda tugʻilgan. U Abdulaziz ibn Saud Al Saud va Ajmanlik Vahda binti Hazam Al Hithlainning toʻngʻich oʻgʻli edi. Uning bobosi Saud ibn Faysal bin Turkiy va bobosi Faysal bin Turkiy bin Abdulloh Ikkinchi Saudiya davlatining hukmdorlari edilar.
Siyosiy hayot yoʻli
1891-yilda Rashidiy amir Muhammad ibn Abdulloh tomonidan Ar-Riyod egallab olingandan keyin Saud va uning qarindoshlari hibsga olinib, Qosim shahriga olib ketilgan. 1904-yilda Abdulaziz Qosim sharini egalladi va u yerda shahzoda Saud va uning besh ukasi Al-Rashid xonodoni hukmronligi ostida ekanligini aniqladi. Abdulaziz oʻzi al-arif (yoʻqolgan va eslangan tuyalar deganmaʼnoni beradi) deb atagan barcha amakivachchalarini Ar-Riyodga olib keldi va ularni oʻz davrasiga kiritdi, lekin ularga siyosiy mavqe bermadi. Bora-bora shahzoda Saud, uning akalari va bir necha amakivachchalari Abdulaziz bin Abdulrahmon hukmronligiga qarshi chiqishdi. 1910-yilda Abdulaziz Ar-Riyodda boʻlmaganida, shahzoda Saud va uning akalari Ar-Riyodni tark etib, isyonkor Ajman qabilasiga qoʻshilishdi va ular bilan Ar-Riyod janubidagi Xariq va Hauta shaharlarida baza oʻrnatdilar. 1912-yilda Abdulaziz ularga hujum qilib, yo u bilan birga Ar-Riyodga qaytishini yoki surgunga ketishini aytdi. Shahzoda Saud va uning ukasi Muhammad u bilan birga qaytishni maʼqul koʻrdi, biroq ukalaridan biri Hasaga qochib ketdi, qolganlari esa Abdulazizning raqibi boʻlgan Hijozlik Sharif Husayn huzuriga boshpana topishdi.
Qirol Abdulaziz bilan yaqinlashuvi
Bu voqeadan soʻng shahzoda Saud Saudiya Arabistoni qirolligini birlashtirishda muhim rol oʻynadi, koʻp janglarda Abdulaziz bilan yonma-yon jang qildi va koʻp yerlarni qaytarib olishda qoʻshinlarga rahbarlik qildi. (Xususan, u Hail, Jidda va Sablahni qaytarib olishga yordam bergan). Shuningdek, u Al Qassim mintaqasidagi janglarda hal qiluvchi rol oʻynagan. U Saudiya armiyasini Arabiston yarim orolining gʻarbiy qirgʻoqlarini, jumladan Rabig, Yanbu va Madinani qaytarib olish uchun boshqargan. Shahzoda Saud va Abdulazizning ukasi Muhammad bin Abdul Rahmon 1915-yilda Kanzan jangida Abdulazizga yordamga kelgan qoʻshinlarga qoʻshinlarga boshchilik qilgan Keyinchalik shahzoda Saud Al-Qassim hududining gubernatori etib tayinlandi. Chunki u xalq tomonidan hurmatga sazovor boʻldi, shuningdek, diniy bilimlari tufayli qirol Abdulaziz qabilaviy masalalarni muhokama qilishda shahzoda Saudga tayanardi.
Shaxsiy hayoti
Shahzoda Saud Abdul Rahmon bin Faysalning qizi va qirol Abdulazizning singlisi Nura bint Abdul Rahmonga uylandi. Saudning ukasi Muhammad ham Abdul Rahmonning qizi Mouniraga uylangan. Keyinchalik, Nuraning vafotidan keyin Saud qirol Abdulazizning qizi Xessaga uylandi. Shahzoda Saud va malika Nuraning Xassa va Al Javhara ismli ikki qizi hamda Muhammad ismli oʻgʻli bor edi. Shahzoda Muhammad kuchli qabilaviy bilimi va aloqalari tufayli katta hurmatga sazovor boʻldi. Malika Al Javhara qirol Faysalning turmush oʻrtoqlaridan biri edi.
Oilasi
Shahzoda Saud rafiqasi Nura bilan Alxarag shahridagi Shariat saroyida yashagan. Keyin ular Al-Murabba mahallasida joylashgan Ar-Riyod tashqarisidagi yangi qurilgan Al Shamsiya saroyiga koʻchib oʻtishgan.
Shahzoda Saudning nabiralaridan biri Turki bin Saud bin Turkiy 2013-yilda doʻstini oʻldirgani uchun 2016-yil oktabr oyida qatl etilgan edi.
Vafoti
Shahzoda Saudning oʻzi 1959-yilda vafot etdi.Andoza:Clearleft
Manbalar
uz.wikipedia.org