Sankt-Peterburgdagi portlash (2023)




2023-yilning 2-aprelida Rossiyaning Sankt-Peterburg shahridagi Universitetskaya sohili koʻchasida joylashgan Strit-fud bare №1 kafesida portlash sodir boʻldi. Portlash oqibatida rossiyalik harbiy bloger Vladlen Tatarskiy, haqiqiy ismi Maksim Fomin, halok boʻldi, 42 kishi jarohat oldi, ulardan 24 nafari kasalxonaga yotqizildi, olti nafari ogʻir ahvolda.

Rossiya Milliy aksilterror qoʻmitasi (MOQ) hujumda Ukraina razvedka xizmatlari va Aleksey Navalniy tarafdorlarini aybladi. Kreml matbuot kotibi Dmitriy Peskov buni „terrorchilik harakati“ deb atadi. Ukraina prezidenti maslahatchisi Mixaylo Podolyak hujumni „ichki terrorizm“ va „ichki siyosiy kurash“ deb atagan boʻlsa, Navalniyning ittifoqchilari ayblovni rad etib, hujum ortida Rossiyaning oʻz razvedka xizmatlari turganini aytishdi. Milliy Respublika armiyasi (MRA) hujum uchun javobgarlikni oʻz zimmasiga oldi.

Tarixi




2022-yilda bir qancha rossiyalik tadbirkorlar sirli ravishda oʻlgan edi. Bundan tashqari, Ukraina urush tarafdorlariga qarshi hujumlar ortida turganlikda ayblangan edi. Masalan, Darya Duginaning oʻldirilishi voqeasi kabi.

Vladlen Tatarskiy Telegram ijtimoiy tarmogʻida 560 000 dan ortiq obunachiga ega boʻlgan nufuzli rossiyalik harbiy bloger edi. Oʻlimidan oldin Ukrainaga bostirib kirishdagi Rossiya strategiyasini tanqid qilgan, lekin ayni paytda bosqinning sodiq tarafdori ham edi.

Portlash sodir boʻlgan kafe Yevgeniy Prigojinga tegishli boʻlgan. Cyber Z Front munozaralar klubi dam olish kunlarida ushbu kafeda toʻplanadi.

Portlash



Bir qancha manbalar, jumladan, Rossiya rasmiylariga koʻra, Vladlen Tatarskiyga nomaʼlum ayol haykalcha sovgʻa qilgan va u keyinchalik portlagan deb taxmin qilinadi. Xabarlarga koʻra, haykalcha ichidagi portlovchi moddalar kuchi trotil ekvivalentida 200 grammdan oshgan. Portlash oqibatida kafening old qismiga jiddiy zarar yetgan. Mahalliy vaqt bilan soat 18:13da voqea joyiga politsiya chaqirilgan.

Qurbonlar



Sogʻliqni saqlash vazirligi maʼlumotlariga koʻra, bir kishi (Tatarskiy) vafot etgan. 2-aprel oqshomida yaradorlar soni 42 nafarga yetdi. 24 nafar yarador kafedan Sankt-Peterburgdagi tibbiyot muassasalariga olib ketilgan. Olti nafar yaradorning ahvoli ogʻir deb baholandi.

Gumonlanuvchilar



Rossiya huquq-tartibot idoralari voqea sodir boʻlganidan koʻp oʻtmay tergov boshladi.

Tergov qoʻmitasi Sankt-Peterburg shahrida yashovchi Darya Yevgenyevna Trepovani (1997-yil 16-fevralda tugʻilgan) gumonlanuvchi sifatida hibsga olgan. Tergovchilar ayol kafega portlovchi moslama oʻrnatilgan va Tatarskiy byusti joylangan qutini olib kelganiga ishonishdi. U avvalroq 2022-yil 24-fevralda Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishiga qarshi boʻlib oʻtgan namoyishda qatnashganidan keyin turmush oʻrtogʻi bilan politsiyaning tarqalish toʻgʻrisidagi buyrugʻini eʼtiborsiz qoldirgani uchun 10 kunlik hibsga olingan edi. Rossiya rasmiylari, shuningdek, u qamoqdagi muxolifatchi Aleksey Navalniyning „faol tarafdori“ ekanini ham taʼkidlashdi.

3-aprel kuni ertalab Tergov qoʻmitasi gumonlanuvchi portlash sodir boʻlgan kuni qidiruv eʼlon qilinganidan keyin hibsga olinganini maʼlum qildi. Trepovaning turmush oʻrtogʻi Dmitriy Rilovning aytishicha, u doʻsti Dmitriy Kasintsevning kvartirasida ushlangan, ikkalasi ham hibsga olingan, deb yozdi The Insider. Rossiya rasmiylari ikkinchi iddaoni tasdiqlamagan. Rossiyaning muxolifatdagi Libertar partiyasi aʼzosi Rilov „u hech qachon oʻldirmasligini“ va u oʻzini ayblangan deb hisoblashini aytdi.

Ichki ishlar vazirligi eʼlon qilgan videoda Trepova haykalchani olib kelganini tan olgan, biroq Rossiya OAVlari tomonidan tasdiqlanmagan xabarlarda u tergovchilarga bomba avvaldan oʻrnatilgan boʻlgani va haykalchada bomba borligidan bexabar ekanini aytgan. Videoda haykalchani kafega olib kelganiga iqror boʻlgandek koʻringan, lekin haykalchaning qayerdan kelgani haqidagi soʻrovga javob bermagan.

Rossiya rasmiylarining taʼkidlashicha, Trepovaga nisbatan hiyla-nayrang boʻlgani ehtimoli inkor etilmaydi.

Tergov harakatlari



Oqibat



Manbalar




uz.wikipedia.org

Uzpedia.uz