Samarqand urugʻi

Samarqand urugʻi (yoki Samarqand ) — Ismoil Joʻrabekov boshchiligidagi oʻzbek urugʻi. Urugʻ Oʻzbekistondagi ikki yirik klandan biri. Ikkinchi oʻrinda, uning asosiy raqibi Toshkent urugʻi hisoblanadi. Fargʻona urugʻi ham ushbu urugʻlarga son jihatidan teng keladi. O‘zbekistonning sobiq Prezidenti Islom Karimov va hozirgi prezident Shavkat Mirziyoyev Samarqand urug‘idan hisoblanadi.

Kelib chiqishi

Hozirgi Oʻzbekistonda qabilalar mavjud emas. Shuning uchun zamonaviy oʻzbek urugʻlari yo oila darajasida yoki milliy darajada faoliyat yuritadi. Bugungi kunda „klan“ atamasi odatda nikoh yoki doʻstlik orqali yaratilgan homiylik tarmoqlarining umumlashma nomini anglatadi. Baʼzi kishilar guruhlarni „fraksiya“ deb atashni afzal koʻrishadi.

Oʻzbekiston hukumati Sovet Ittifoqi parchalanganidan soʻng va undan keyingi davrlardan buyon urugʻ-aymoq siyosati mavjudligini inkor etishga urinib kelmoqda.

Tarixi

Samarqand klani Oʻzbekistonda 1983-yilda Fargʻona klani oʻrniga hokimiyat tepasiga kelgan edi.

Samarqand klanining boshligʻi Ismoil Joʻrabekov hisoblanadi. U Islom Karimovning hokimiyatga kelishidagi roli tufayli „kulrang kardinal“ nomi bilan tanilgan. Biroq 1993-yilga kelib Karimov Samarqand urug‘i hokimiyatini cheklay boshlagan. Karimovning Samarqand urugʻiga homiyligi boshqa urugʻlarning noroziligiga sabab boʻlgan va u qoʻzgʻolonni oldini olish uchun bu ishni qilgan.

Keyingi yillarda u mamlakatdagi barcha klanlarning kuchini zaiflashtirishda davom etgan. Joʻrabekov Karimovning maslahatchisi boʻlgan, biroq 2004-yilda unga qarshi jinoiy ayblovlar qoʻyilgach, U Toshkent klanini kuchaytirish maqsadida hokimiyatdan chetlashtirildi. Joʻrabekov bungacha mamlakatdagi eng qudratli kishilardan biri boʻlgan edi.

Samarqand urug‘idan bo‘lgan Ichki ishlar vaziri Zokir Almatov ham 2005-yil oxirida sog‘lig‘i yomon ekanligini aytib, isteʼfoga chiqqan edi.

Yana qarang

Manbalar

Adabiyotlar

uz.wikipedia.org