Sagar, Madxya Pradesh
Sagar - Hindistonning markaziy qismidagi Madxya Pradesh shtatida joylashgan Sagar tumanidagi shahar hisoblanadi. Sagar munitsipal korporatsiya va ma'muriy shtab bo'lib, Vindhya tog ' tizmasida joylashgan, 1,758 feet (536 m) dengiz sathidan yuqorida. Shahar taxminan shtat poytaxti Bhopaldan shimoli-sharqda 172 kilometr (107 mi) uzoqlikda joylashgan.
Sagar shari bosh vazir Narendra Modining “ Aqlli shaharlar” missiyasi doirasida aqlli shahar sifatida rivojlantiriladigan Hindistonning yuzta shaharlaridan biri sifatida qayta loyihaladi va Hindistonning 2018-yildagi eng xavfsiz shaharlar ro‘yxatiga kiritildi.
Tarixi
Qadimgi Hindistonning Chedi qirolligi poytaxti bo'lgan Suktimati shahrida joylashgan bo'lib, u zamonaviy davrlarda Sagarda joylashgan bo'lgan. Sagar tumanining milodiy 1022-yilgacha bo'lgan tarixi umuman noma'lum bo'lib qolmoqda. Olimlarning izlanishi tufayli, qadimiy yozuvlar topilgan. Sagar Ahir Rajas hukmronligi ostida bo'lgan va ularning poytaxti Garxpehrada joylashgan. 1660-yilda Udenshoh hozirgi Sagar shahriga asos soligan.
1735-yildan keyin shahar peshvolar hukmronligi ostiga o'tgan. Chhatrasal Bajiraoga mintaqani (subha) berganida, u Govindpant Kherni (keyinchalik Bundele) hukmdori etib tayinlangan. Govindpant Sagar ko'li yonida Sagar shahriga asos soldi va shaharni o'zining poytaxti etib tayinladi. 1818-yilda Sagar tumanining katta qismi Peshva Baji Rao-II tomonidan Britaniya Sharqiy Hindiston kompaniyasiga berildi. Ma'muriy jihatdan Sagar va qo'shni hududlarning pozitsiyasi tez-tez o'zgarib turgan.
Saugor hududi birinchi bo'lib Bundelkandning Siyosiy ishlar boshlig'i qo'liga o'tdi. Keyinchalik, 1820-yilda "Saugor va Nerbudda hududlari" deb nomlangan bu hudud general-gubernatorning agenti boshqaruviga o'tkazilgan. Mintaqa 1835-yildagi konstitutsiyadan so'ng Shimoliy-G'arbiy provinsiyaga kirgizildi. 1842-yilda Bundela ko'tarilishi sodir bo'ldi va uni bostirish general-gubernatorning ko'proq e'tiborini jalb qildi. Ammo keyingi yillarda tartib qayta tiklandi va Saugor va Nerbudda hududlari yana general-gubernator nomidagi agentning siyosiy nazoratiga o'tkazildi. Biroq, tartib qoniqarli deb topilmagan va bu hududlar 1853-yilda yana Shimoliy-G'arbiy viloyatlar tarkibiga qaytarilgan. Shundan so'ng 1861-yilda Saugor va Nerbudda hududlari va Nagpur shtati Markaziy viloyatlar deb nomlangan Komissar viloyati tuzilgan.
Geografiyasi
Iqlimi
Sagar nam subtropik iqlimga ega bo'lib (Köppen iqlim tasnifi Cwa), yozi issiq, musson mavsumi biroz salqin va qishi salqin. Iyundan sentyabrga oyigacha musson mavsumida juda kuchli yog'ingarchilik.
Demografiyasi
2011-yilgi Hindiston aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Sagar munitsipal korporatsiyasining chegarasi boʻylab jami 274,556 kishini tashkil etadi, ulardan 143,425 nafari erkaklar va 131,131 nafari ayollar tashkil qiladi. 0 yoshdan 6 yoshgacha boʻlgan bolalar aholisi soni 32 610 kishini tashkil qildi. Sagarda savodlilarning umumiy soni 216 422 kishini tashkil etadi, bu aholining 78,8% ni, erkaklar savodxonligi 82,6% va ayollar savodxonligi 74,6% ni tashkil etadi. Sagarning 7+ aholisining samarali savodxonlik darajasi 89,5% ni tashkil etadi, shundan erkaklar savodxonlik darajasi 93,7% va ayollar savodxonlik darajasi 84,8% ni tashkil qiladi. Rejalashtirilgan kastalar va rejalashtirilgan qabilalar soni mos ravishda 54,432 va 3,052 boʻlgan. Sagar 2011-yilda 52833 ta xonadondan iborat boʻlgan.
Ta'limi
Taniqli shaxslari
Manbalar
Havolalar
uz.wikipedia.org