Sun'iy intellekt javobi:
Ruhullo Humayniy (to‘liq ismi Ruhullo Musavi Humayniy) — Eron islomiy diniy rahbari va siyosiy arbobi, Eron Islomiy inqilobining yetakchilaridan biri va Eron Islomiy Respublikasi asoschisi hisoblanadi. U 1902-yil 17-sentabrda Eronning Xomeyn shahrida tug‘ilgan va 1989-yil 3-iyunda vafot etgan.
Ruhullo Humayniy Eron tarixida xalq ozodligi va monarxiyaga qarshi kurash ramzi sifatida tanilgan. U jahondagi islomiy siyosiy liderlardan biri sifatida yuqori obro‘ga ega bo‘lib, ayniqsa, 1979-yilda Eronning Pahlavi sulolasi hukmronligini ag’darib, Islomiy Respublikasini tashkil etishda asosiy ro‘l o‘ynagan.
Humayniy yetakchiligida Eron Islomiy inqilobi boshlandi, u Yagnoboddagi (Qum shahrida joylashgan) dindan va siyosatdan chuqur bilim olgan diniy ulamo sifatida mashhur bo‘lgan. U o‘zining "Velayat-e Faqih" (Fuqahoning hukmdorligi) konsepsiyasi bilan tanilgan bo‘lib, bunday nazariyada oliy diniy rahbar davlatning eng oliy hokimiyati egasi hisoblanadi. Bu nazariya asosida Eron Islomiy Respublikasi tarkibidagi siyosiy tizim shakllangan.
Ruhullo Humayniyning siyosiy faoliyati davomida u bir necha yil davomida mahbus bo‘lgan, so‘ng esa 1964-yilda siyosiy ta’qibdan qochib, Turkiya va keyinchalik Iroqda siyosiy muhojir sifatida yashagan. 1979-yilda Eron inqilobi muvaffaqiyatga erishgach, u vatanga qaytib, yangi hukumatni boshqargan.
Humayniyning ta’siri Eron va butun Yaqin Sharq siyosatiga katta ta’sir ko‘rsatgan. U nafaqat diniy rahbar, balki siyosiy arbob sifatida ham ko‘plab insonlar tomonidan hurmat qilingan. Uning vafotidan keyin Eron Islomiy Respublikasining diniy rahbarligi lavozimi davom ettirilmoqda va uning merosi hanuzgacha saqlanib qolmoqda.
Umuman olganda, Ruhullo Humayniy Eron tarixidagi eng muhim shaxslardan biri bo‘lib, uning faoliyati 20-asr islomiy siyosati va inqilobiy harakatlari tarixida o‘ziga xos iz qoldirgan.