Roshe bo‘shlig‘i

---

Roshe boʻshligʻi ― qoʻshaloq tizimdagi yulduz atrofidagi maydon boʻlib, uning chegarasi birinchi




L

1




{\displaystyle L_{1}}

Lagranje nuqtasini oʻz ichiga olgan ekvipotentsial sirtdir.

Qoʻshaloq yulduz bilan birgalikda aylanadigan koordinatalar tizimida, ushbu mintaqada joylashgan sinov tanasi uchun, Roshe boʻlagida joylashgan yulduzning tortishishi hamroh yulduzning tortishishida ham, markazdan qochma kuchda ham hukmronlik qiladi.





L

1




{\displaystyle L_{1}}

Lagranje nuqtasida qoʻshaloq tizim tarkibiy qismlarining Roshe boʻshligʻi aloqada boʻladi: ikkala yulduzning tortishish natijasi unda nolga aylanadi. Bu ularning evolyutsiyasi paytida Roshe boʻshligʻini toʻldirganda, materiyaning bir yulduzdan ikkinchisiga oʻtishi ehtimoliga olib keladi. Bunday oʻtishlar zich qoʻshaloq yulduz tizimlarining evolyutsiyasida muhim rol oʻynaydi (Akkretsiyaga qarang).

Piter Egglton Roshe boʻshligʻining samarali radiusi uchun empirik formulani taklif qildi (hajmi mos keladigan Roshe boʻshligʻining hajmiga teng boʻlgan sharning radiusi), bu butun massa nisbati diapazonida 1% dan yuqori aniqlik bilan natijalar beradi:





r

L


=



0.49

q

2

/

3




0.6

q

2

/

3


+
ln
⁡
(
1
+

q

1

/

3


)



,
 
 
 
 
0
<
q
<
∞
,


{\displaystyle r_{L}={{0.49q^{2/3}} \over {0.6q^{2/3}+\ln(1+q^{1/3})}},\ \ \ \ 0<q<\infty ,}


bu yerda




r

L




{\displaystyle r_{L}}

komponentlar orasidagi masofaga tegishli boʻlgan Roshe boʻshligʻining samarali radiusi,



q
=

M

2



/


M

1




{\displaystyle q=M_{2}/M_{1}}

komponent massa nisbati (




M

2




{\displaystyle M_{2}}

Roshe boʻshligʻining samarali radiusi hisoblangan yulduzning massasi).

Yana qarang

---

Manbalar

---

Havolalar

---

uz.wikipedia.org