RONALDO

Ronaldo Luís Nazário de Lima (braziliya portugalchasi: [ʁoˈnawdu ˈlwiz nɐˈzaɾju dʒi ˈlimɐ] 1976-yil 18-sentyabrda tugʻilgan), Ronaldo yoki Ronaldo Nazario nomi bilan tanilgan, „Real Valyadolid“ klubi egasi. Brasileiro Série A klubi „Kruzeyro“ klubi futbolchisi va hujumchi sifatida oʻynagan sobiq professional futbolchi. O Fenomeno („Fenomen“) laqabli va R9 , u barcha davrlarning eng buyuk futbolchilaridan biri hisoblanadi. Pozitsiyaga yangi oʻlchov olib kelgan koʻp funktsiyali hujumchi sifatida Ronaldo keyingi hujumchilar avlodiga taʼsir oʻtkazdi. Uning shaxsiy mukofotlari orasida uch marta FIFA tomonidan yilning eng yaxshi futbolchisi nomiga sazovor boʻlish va ikkita „Oltin toʻp“ mukofotini qoʻlga kiritish kiradi.

Ronaldu oʻz faoliyatini „Kruzeyro“da boshlagan va 1994-yilda „PSV“ga oʻtgan. U 1996-yilda oʻsha paytdagi rekord darajadagi transfer evaziga „Barselona“ ga qoʻshilgan va 20 yoshida u 1996-yilda FIFA tomonidan yilning eng yaxshi futbolchisi unvoniga sazovor boʻlgan va mukofot uni eng yosh futbolchiga aylantirgan. 1997-yilda „Inter“ Ronaldoni sotib olish uchun jahon rekordini yangiladi va u Diego Maradonadan keyin ikki marta jahon transfer rekordini yangilagan birinchi futbolchiga aylandi. 21 yoshida u 1997-yilda „Oltin toʻp“ni oldi va mukofotning eng yosh laureati boʻlib qolmoqda. 23 yoshida Ronaldo klub va terma jamoasi uchun 200 dan ortiq gol urdi. Biroq, bir qator tizza jarohatlari va tiklanishdan soʻng, u deyarli uch yil davomida aytarli oʻyin darajasida emas edi. Ronaldo 2002-yilda „Real Madrid“ ga oʻtgan va 2002-03 mavsumda La Liga chempionligini qoʻlga kiritgan. U 2011-yilda faoliyatini yakunlagunga qadar „Milan“ va „Korintians“ da oʻynagan va yana jarohatlar olgan.

Ronaldo Braziliya terma jamoasi safida 98 ta o‘yinda maydonga tushib, 62 ta gol urgan va terma jamoasi safida gol urish bo‘yicha uchinchi o‘rinda turadi. 17 yoshida u 1994-yilgi FIFA Jahon chempionatida gʻolib chiqqan Braziliya terma jamoasining eng yosh aʼzosi edi. 1998-yilgi FIFA Jahon chempionatida Ronaldo Braziliya terma jamoasiga finalga chiqishga yordam berganidan soʻng turnirning eng yaxshi oʻyinchisi sifatida „Oltin toʻp“ni oldi. U 2002-yilgi FIFA Jahon kubogi gʻolibi boʻlib, Ronaldinho va Rivaldo bilan birinchi oʻrinni egalladi. Finalda ikkita gol urdi va turnirning eng yaxshi toʻpurari sifatida „Oltin butsa“ ni oldi. 2006-yilgi FIFA Jahon chempionatida Ronaldu oʻzining Jahon chempionatidagi 15-golini urdi, bu oʻsha paytdagi turnir rekordi edi. U, shuningdek, 1997-yilda Amerika kubogida gʻolib chiqdi, u erda u turnirning oʻyinchisiga aylandi va 1999-yilda Copa Americada u eng yaxshi toʻpurar boʻlgan.

Ronaldo futbolchilik faoliyati davomida dunyodagi eng haridorgir sportchilardan biri edi. U 2004-yilda Pele tomonidan tuzilgan FIFA 100 eng zoʻr futbolchilar roʻyxatiga kiritilgan va Braziliya futbol muzeyi shon-shuhrat zaliga, Italiya futboli shon-shuhrat zaliga, „Inter Milan“ shon-shuhrat zaliga va „Real Madrid“ shon-shuhrat zaliga kiritilgan. 2020-yilda Ronaldo France Football jurnali tomonidan chop etilgan „Oltin toʻp“ning orzular jamoasiga kiritildi. Ronaldo Birlashgan Millatlar Tashkiloti Taraqqiyot dasturining yaxshi niyat elchisi sifatida faoliyatini davom ettirdi, bu lavozimga u 2000-yilda tayinlangan edi. Ronaldo 2018-yilning sentabrida „Real Valyadolid“ning 51% aktsiyalarini sotib olib, klubning asosiy egasiga aylandi. 2021-yil dekabr oyida u oʻzining bolaligidagi „Kruzeyro“ klubining nazorat paketini sotib oldi va klubga 70 million $ dollar sarmoya kiritdi.

Hayotning boshlangʻich davri

Ronaldo — Luís Nazario de Lima 1976-yil 18-sentabrda Rio-de-Janeyroda Nélio Nazario de Lima Sinrning va Sônia dos Santos Barataning uchinchi farzandi sifatida tug‘ilgan. Ronaldoning kichik Nelio ismli akasi bor. Ota-onasi u 11 yoshida ajrashgan va Ronaldo koʻp oʻtmay maktabni tashlab, futbol bilan shugʻullanishgan. U Rio-de-Janeyro chekkasida joylashgan Bento Ribeyro koʻchalarida oʻynadi. Uning onasi shunday deydi: „Men uni maktabda oʻqishi kerak boʻlgan paytda koʻchada doʻstlari bilan toʻp oʻynab oʻtirganini koʻrdim. Bilaman, men jangda yutqazganman“. U Social Ramos futzal jamosiga qoʻshildi. Jamoada 12 yoshida va oʻzining birinchi mavsumida 166 ta gol urish boʻyicha shahar yoshlar ligasida rekord oʻrnatgan, shu jumladan bir oʻyinda jamoasining 12 golidan 11 tasini kiritgan. Futzaldaa oʻz mahoratini oshirgani uchun minnatdorchilik bildirgan Ronaldo, „futzal doim mening birinchi muhabbatim boʻlib qoladi“, dedi. Uning Sotsial Ramosdagi murabbiyi Alirio Karvalyu shunday deydi: "Ronaldoning oʻziga xosligi uning ishga boʻlgan munosabatida edi. Goʻyo u oydan kelgandek edi. Uni hech narsa bezovta qilmadi, hech narsa uni hayratda qoldirmadi, uni oʻyindan chetlatib yubordi".

„San-Kristovao“ga ustozlik qilgan braziliyalik sobiq futbolchi Jairzinyoning fikriga koʻra, Ronaldu „San-Kristovao“ yoshlar jamoasida oʻynagan. Murabbiy Alfredo Sampaio rahbarligida u 17 yoshgacha va 20 yoshgacha boʻlgan klublarda oʻynab, atigi 15 yoshda oʻynadi. Ronalduning Braziliyadagi agentlari Reynaldo Pitta va Aleksandr Martines shartnoma imzoladi. u 13 yoshda edi. Pitta shunday dedi: „Biz u boshqa oʻyinchilardan farqli boʻlishi mumkinligini darhol angladik“. Bolalar Vunderkindi sifatida tan olingan Jairzinyo oʻsha paytdagi 16 yoshli futbolchini oʻzining sobiq klubi „Kruzeyro“ga tavsiya qilgan.

Faoliyat statistikasi

Klub

Milliy terma jamoa

Eslatma

Scores and results list Brazil’s goal tally first.[17]

Yutuqlar

Cruzeiro

PSV Eindhoven

Barcelona

Inter Milan

Real Madrid

Corinthians

Brazil

Individual

Yana qarang

Manbalar

Havolalar

uz.wikipedia.org