Reostat
Reostat (potentsiometr, oʻzgaruvchan qarshilik, oʻzgaruvchan rezistor; qadimgi yunoncha: ῥέος , ῥĭos „oqim“ va στατός „qoʻzgʻalmas“) — Iogann Kristian Poggendorf tomonidan ixtiro qilingan elektr apparati, zarur qarshilik qiymatini olish orqali elektr zanjiridagi tok va kuchlanishni tartibga solish uchun ishlatiladi. Qoida tariqasida, u elektr qarshiligini rostlash moslamasi boʻlgan oʻtkazgich elementdan iborat. Qarshilikning oʻzgarishi silliq yoki bosqichma-bosqich amalga oshirilishi mumkin.
Reostat ulangan zanjirning qarshiligini oʻzgartirib, tok yoki kuchlanish kattaligining oʻzgarishiga erishish mumkin. Agar tok yoki kuchlanishni kichik chegaralarda oʻzgartirish zarur boʻlsa, reostat zanjirga parallel yoki ketma-ket ulanishi mumkin. tok yoki kuchlanish qiymatlarini noldan maksimal qiymatgacha oʻzgartirish uchun reostat potentsiometrik ulanishi qoʻllaniladi, bu holda sozlanishi kuchlanish boʻlish orqali amalga oshiriladi. Reostatning potentsiometrik ulanishida uning ikki chetki kontaktlariga kuchlanish beriladi. Chiqish kuchlanishi jilgich kontakti va chetki kontaktlaning biridan olinadi.
Reostatdan elektr oʻlchash vositasi va elektr yoki elektron zanjirning tarkibidagi qurilma sifatida foydalanish ham mumkin .
Potansiyometr uch terminalli rezistor bo'lib, toymasin yoki aylanadigan kontaktga ega bo'lib, sozlanishi kuchlanish bo'luvchisini tashkil qiladi.[1] Agar faqat ikkita terminal, bir uchi va artgich ishlatilsa, u o'zgaruvchan qarshilik yoki reostat vazifasini bajaradi.
Potansiyometr deb ataladigan o'lchov vositasi, asosan, elektr potentsialini (kuchlanishni) o'lchash uchun ishlatiladigan kuchlanish bo'luvchidir; komponent bir xil printsipning amalga oshirilishi, shuning uchun uning nomi.
Potansiyometrlar odatda elektr qurilmalarini boshqarish uchun ishlatiladi, masalan, audio uskunalardagi ovoz balandligini boshqarish. Mexanizm bilan ishlaydigan potentsiometrlar joylashuv o'tkazgichlari sifatida ishlatilishi mumkin, masalan, joystikda. Potansiyometrlar sezilarli quvvatni (vattdan ortiq) bevosita nazorat qilish uchun kamdan-kam qo'llaniladi, chunki potansiyometrda yo'qolgan quvvat boshqariladigan yukdagi quvvat bilan taqqoslanishi mumkin.
Standartlashtirish
GOST 21414-75 „Rezistorlar. Terminlar va taʼriflar“:
Reostatlarning asosiy turlari
Qarshilikli burilish burchagi datchiklari (sensor)
Reostat rotorining holati va uning qarshiligi oʻrtasidagi toʻgʻridan-toʻgʻri bogʻliqlik oʻzgaruvchan rezistorlarni aylanish burchagi datchiklarining asosiy elementi sifatida ishlatishga imkon beradi. Biroq, zamonaviy raqamli texnologiyada qarshilik datchik(sensor)lari magnit yoki optik sonsorlarga qaraganda kamroq qoʻllaniladi, chunki ular murakkabroq RAOʻ talab qiladi va qayta kalibrlash kerak. .
Yana qarang
Manbalar
Havolalar
uz.wikipedia.org