Raqs-harakat terapiyasi

Raqs-harakat terapiyasi (RHT) — bu psixoterapiya yoʻnalishi boʻlib, unda raqs va harakat shaxsning hissiy va jismoniy integratsiyasini ragʻbatlantiradigan jarayon sifatida ishlatiladi.

Vujudga kelish tarixi

Qadim zamonlardan beri raqs marosimlar, qadimiy davolovchi amaliyotlar va jamoat hayotining ajralmas atributi boʻlib kelgan. Ibtidoiy jamiyatda u bir qator muhim ijtimoiy-psixologik funktsiyalarni bajargan:

Raqsning shifobaxsh xususiyatlari ibtidoiy davrdan beri maʼlum boʻlganiga qaramay, faqat XX asrdagina psixoterapiyaning alohida yoʻnalishi sifatida paydo boʻlishi va rivojlanishini belgilaydigan tarixiy shart-sharoitlar shakllandi:

Raqs-harakatv terapiyaning rivojlanish tarixi

Raqsning terapevtik uslubga oʻtishi koʻpincha amerikalik raqs oʻqituvchisi va raqqosa Marion Chase harakatlari bilan bogʻliq. U oʻz sinflarida raqs texnikasining oʻziga qaraganda raqsdagi his-tuygʻularni ifodalashga koʻproq qiziqqan talabalarning shaxsiy oʻzgarishlarini payqadi. Keyinchalik Chase harakat erkinligiga koʻproq murojaat qila boshladi va shu bilan raqs taqdim etgan psixologik afzalliklarni kashf etdi. Dastlab u bolalar va oʻspirinlar bilan oʻz studiyasida va maxsus maktablarda ishlagan. Keyin uning ishi psixologlar va psixiatrlarni hayratda qoldirdi va ular unga bemorlarni yuborishni boshladilar.

1946-yilda Cheyz Vashington shahridagi Elizabet kasalxonasida yotqizilgan ruhiy kasallar bilan oʻz usullarini sinab koʻrishga taklif qilindi. Ushbu sana raqs-harakat terapiyasining tugʻilgan sanasi hisoblanadi. Chase regressiv, nutqsiz va psixotik bemorlar bilan ishlagan. Umidsiz deb hisoblangan bemorlar raqs terapiyasi mashgʻulotlarida guruh oʻzaro taʼsiriga qoʻshilishlari va oʻzlarining his-tuygʻularini ifoda etishni oʻrganishlari mumkin edi, bu esa ularga psixoterapiyaning anʼanaviy ogʻzaki turlariga oʻtishga imkon berdi. Buning yordamida M.Cheyzning ishlari milliy eʼtirofga sazovor boʻldi.

Uning gʻoyalarini yanada rivojlantirish Meri Uaytxaus, Blanche Evan, Trudi Shup tomonidan qoʻllab-quvvatlandi, ular raqsni „harbiy nevroz“ (TSSB) bilan kasallangan odamlarni, shuningdek oddiy va nevrotik mijozlarni davolash usuli sifatida qoʻllashni boshladilar. Raqs-harakat terapiya nazariyasining boshlanishi va birinchi oʻquv dasturlari faqat 1950-yillarning oxirlarida paydo boʻla boshladi, chunki birinchi raqs terapevtlarining aksariyati professional raqqoslar edi.

1966-yilda Amerika raqs psixoterapiyasi assotsiatsiyasi (ADTA) tashkil etildi va bu sana raqs-harakat terapiya rivojlanishining mustaqil fan sifatida boshlanishi hisoblanadi.

Rossiyada raqs-harakat terapiyasi 1990-yillarda paydo boʻlgan va dastlab kattalar uchun shaxsiy oʻsish guruhlari va bolalar uchun ijodiy rivojlanish turi sifatida rivojlangan. 1995-yil oxirida Moskvada Amerika raqs terapiyasi assotsiatsiyasi (ADTA), Evropa TDT assotsiatsiyasi va xalqaro ijodiy ifoda terapiyasi assotsiatsiyasi (IEATA) tomonidan faol qoʻllab-quvvatlanadigan raqs-harakat terapiyasi assotsiatsiyasi tashkil topdi.

Hozirgi vaqtda raqs-harakat terapiyasi psixoterapiyaning mustaqil yoʻnalishi sifatida ajratilgan. Uni qoʻllash doirasi sezilarli darajada kengaydi: kattalar uchun turli xil dasturlardan (stressga qarshi dasturlar, psixoterapevtik dasturlar, homilador ayollar uchun dasturlar va boshqalar).) va bolalar va oʻspirinlar, oilalilar, qariyalar, shuningdek jiddiy kasalliklarga chalingan bemorlar (Parkinson kasalligi, autizm, travmadan keyingi kasalliklar, ovqatlanish buzilishi va boshqalar) uchun dasturlar bilan yakunlanadi.).

Metod tavsifi

Oʻz ishlarida raqs-harakat terapevtlari bir qator printsiplarga asoslanadi:

Maqsadlar

Raqs-harakat terapiyasining turlari

Raqs terapiyasida uchta yondashuv guruhini ajratish mumkin:

Bunday guruhlarga boʻlinish xoxishga koʻra amalga oshiriladi, ammo bu raqs terapevtining taʼlim talablarini va texnikani qoʻllashdagi haqiqiy cheklovlarni aks ettiradi.

Raqs-harakat terapiya har doim tajribaning bevosita harakatiga asoslanadi, shuning uchun raqs psixoterapiyasi usullaridan psixoterapiyaning turli sohalarida foydalanish mumkin:

Raqs-harakat terapiyasini oʻtkazish uchun yoʻriqnomalar

Manbalar

Adabiyotlar

Kitoblar

Maqolalar

uz.wikipedia.org