Raim Tyncherov

Raim Tyncherov (qrim tatarcha: Raim Tınçerov; 1908-yil, Tavrida gubernatorligi — 1973-yil, Toshkent) — sovet qrim-tatar shoiri, nosir, folklorshunos va tarjimon.

Biografiyasi

1908-yilda Tavrid gubernatorligining Atirxon qishlogʻida tugʻilgan.

Erta otasiz qolib, onasiga oilasini boqishda yordam berishga majbur boʻlgan va oʻzi oʻqish bilan shugʻullangan.

1926-yilda „Yosh quvvat“ gazetasida Maksim Gorkiy va V.Mayakovskiyga taqlid janrida yozilgan „Muxalifetkyarlarga“ („Merosxoʻrlarga“) birinchi sheʼrini chop etgan.

Koʻp oʻtmay birinchi „Yosh ezgiler“ (Yosh taronalar) toʻplami, 1930-yilda esa „Yuksalish“ toʻplami nashr etilgan.

1930-yildan boshlab respublika davriy nashrlarida ishladi, xususan, tarjimon va adabiy muharrir lavozimlarida ishlagan. Gorkiy, Saltikov-Shedrin, Ostrovskiy asarlarini qrim-tatar tiliga tarjima qilgan. Kollektivlashtirish davrida u XX-asrning birinchi choragidagi sovet xalqining qarashlari va kayfiyatini aks ettiruvchi bir qator hikoya va romanlarni yaratgan: „Temirjon kart“ („Temir yurakli chol“, 1931-yil), „Shevketovlar“ („Shavkatovlar“, 1932-yil), „Eki dava“ („Ikki janjal“, 1934-yil). 1939-yildan — Qrim Sovet Yozuvchilar uyushmasi boshqaruvi aʼzosi hisoblanadi.

Keyinchalik, deportatsiya davrida u urush yillarida sodir boʻlgan voqealarni va Qrim-tatar xalqining deportatsiyasini batafsil tasvirlab bergan insholar yozgan.

1957-yilda u urushdan keyingi davrdagi birinchi qrim-tatar gazetasi „Lenin bayrogʻi“da ish boshladi, u yerda umrining soʻnggi kunlarigacha ishladi.

1959-yilda R.Tyncherov K.Jamanoqli va Y.Bolat bilan birgalikda qrim-tatar xalq ertaklari kitobini tuzib, Toshkentda nashr ettirdi, bu kitob urushdan keyingi davrda birinchi boʻlib, Rossiyaning eng nufuzli Qrim-tatar folklor nashrlaridan biri boʻlib qolmoqda.

Raim Tyncherov ogʻir kasallikdan keyin 1973-yilda Toshkentda vafot etgan.

Bibliografiya

Manbalar

Adabiyot

uz.wikipedia.org