Radioaktiv farmatsevtika

Radioaktiv farmatsevtika (radiofarmatsevtika) — bu dorilarni radioaktiv qiladigan beqaror
izotopni oʻz ichiga olgan farmatsevtika. Radiatsiya tanadagi izotop bilan belgilangan
moddaning metabolizmini baholash yoki izotopni soʻrib olgan toʻqimalarni inhibe qilish uchun
ishlatilishi mumkin. Biomedikal tadqiqotlar, radioizotop diagnostikasi va turli kasalliklarni
davolash uchun, asosan, xavfli oʻsmalarni radiatsiya terapiyasi uchun moʻljallangan.

Tashxis qoʻyish uchun radioizotoplar qoʻllaniladi, ular organizmga kiritilganda metabolizmning
oʻrganilgan turlarida yoki organlar va tizimlarning oʻrganilgan faoliyatida ishtirok etadilar va shu
bilan birga radiometriya usullari bilan qayd etilishi mumkin. Bunday radioaktiv preparatlar, iloji
boʻlsa, toʻqimalarda yomon soʻrilgan qisqa samarali yarimparchalanish davri va past energiyali
nurlanishga ega, bu esa sub’ektning tanasiga arzimas radiatsiya yukini keltirib chiqaradi.

Xavfli neoplazmalarning radiatsiya terapiyasi uchun moʻljallangan radioaktiv preparatlarni
tanlash mezoni sogʻlom toʻqimalarga minimal taʼsir koʻrsatadigan neoplazma hududida
ionlashtiruvchi nurlanishning zarur terapevtik dozasini yaratish imkoniyatidir. Bu taʼsir nurlanish
turi va davomiyligini tanlash va radiofarmatsevtikani maqsadga yetkazish usulini tanlash orqali
erishiladi. Yetkazib berish nurlantiriladigan toʻqimalarda radioaktiv izotopning tanlab toʻplanishi
bilan organizmning metabolizmi orqali ham, granulalar, zondlar, qoʻllash boʻyoqlari va boshqalar
koʻrinishidagi jarrohlik yoʻli bilan ham mumkin.

Klassifikatsiya

Radioaktiv dorilar ochiq va yopiq turlarga boʻlinadi:

Amaldagi radioizotoplar roʻyxati

β— beta-zarrachalar (elektronlar) beta-minus yemirilish vaqtida; β —pozitron parchalanishi
paytida chiqarilgan pozitronlar; γ —gamma kvantlardir.

Manbalar

Adabiyotlar

uz.wikipedia.org