Quyosh energiyasi
Quyosh energiyasi - bu quyosh nuridan energiyani to'g'ridan-to'g'ri fotovoltaiklar (PV) yordamida, bilvosita konsentrlangan quyosh energiyasidan yoki kombinatsiyadan foydalangan holda elektr energiyasiga aylantirishdir. Fotovoltaik hujayralar fotovoltaik effekt yordamida yorug'likni elektr tokiga aylantiradi.
Fotovoltaiklar dastlab kichik va o'rta o'lchamdagi ilovalar uchun elektr energiyasi manbai sifatida, bitta quyosh batareyasi bilan ishlaydigan kalkulyatordan tortib to tomidan tashqarida joylashgan (PV) tizimi bilan ishlaydigan uzoq uylargacha ishlatilgan. Tijoriy konsentrlangan quyosh elektr stansiyalari birinchi marta 1980-yillarda ishlab chiqilgan. O'shandan beri quyosh elektr energiyasining narxi pasayganligi sababli, tarmoqqa ulangan quyosh (PV) tizimlari ko'proq yoki kamroq eksponent ravishda o'sdi. Millionlab qurilmalar va gigavatt hajmdagi fotoelektr stansiyalar qurilishi davom etmoqda, yangi ishlab chiqarish quvvatlarining yarmi 2021-yilda quyosh energiyasidir.
Texnologiyalar
Quyosh elektr stantsiyalari ikkita texnologiyadan birini qo'llaydi:
Konsentrlangan quyosh energiyasi
Konsentrlangan quyosh energiyasi (CSP), shuningdek, "kontsentrlangan quyosh termal" deb ataladi. Quyosh nurini jamlash uchun linzalar yoki nometall va kuzatuv tizimlaridan foydalanadi, so'ngra hosil bo'lgan issiqlikdan an'anaviy bug' bilan boshqariladigan turbinalardan elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun foydalanadi.
Erta kunlar
1860-yillarda boshlangan quyosh texnologiyalarining dastlabki rivojlanishi ko'mirning tez orada taqchil bo'lishini kutish bilan bog'liq edi. Charlz Fritts 1884-yilda Nyu-York tomiga 1% samarali selenli hujayralardan foydalangan holda dunyodagi birinchi fotovoltaik quyosh massivini o'rnatdi. Biroq, quyosh texnologiyalarining rivojlanishi 20-yillarning boshlarida to'xtab qoldi. Quyosh panellari bo'lgan birinchi sun'iy yo'ldosh 1957-yilda uchirilgan.
Quyosh elektr stantsiyalarini kontsentratsiyalash
Iqtisodiyot
Bir vatt uchun narx
Quyosh energiyasi uchun odatiy xarajat omillari modullarning narxi, ularni ushlab turish uchun ramka, simlar, invertorlar, mehnat narxi, talab qilinishi mumkin bo'lgan har qanday yer, tarmoq ulanishi, texnik xizmat ko'rsatish va joy oladigan quyosh nurlanishini o'z ichiga oladi.
O'rnatish narxlari
Vaqt o'tishi bilan yuqori quvvatli quyosh modullarining narxi sezilarli darajada kamaydi. 1982-yildan boshlab har bir kVt ning narxi taxminan 27 000 AQSH dollarini tashkil etgan bo'lsa, 2006-yilda esa xarajat bir kVt uchun taxminan 4 000 AQSH dollariga tushdi. 1992-yilda PV tizimi bir kVt uchun taxminan 16 000 AQSH dollari turadi, 2008-yilda esa 6 000 AQSh dollariga tushdi.
Joylashuv bo'yicha mahsuldorlik
Atrof-muhit ta'siri
Quyosh energiyasining juda kichik bir qismi konsentrlangan quyosh energiyasidir. Konsentrlangan quyosh energiyasi gaz bilan ishlaydigan quvvatga qaraganda ko'proq suv ishlatishi mumkin. Bu muammo bo'lishi mumkin, chunki quyosh energiyasining bunday turi kuchli quyosh nuriga muhtoj, shuning uchun ko'pincha cho'llarda quriladi.
Havolalar
Andoza:Electricity generation
uz.wikipedia.org