Oʻz-oʻzini baholash
Oʻz-oʻzini baholash — bu shaxs tomonidan oʻzini sub’ektiv baholash . Oʻz harakatlari, fazilatlari, his- tuygʻulari baholay olish xususiyati
Funksiyalar
Oʻz-oʻzini baholashning xususiyatlari:
Oʻz-oʻzini baholashni shakllantirishda boshqalarning bahosi va shaxsning yutuqlari muhim rol oʻynaydi. Nazariy jihatdan, oʻz-oʻzini baholash — bu shaxsning oʻziga boʻlgan bahosi.
Oʻz-oʻzini anglash nafaqat oʻzini oʻzi bilish, balki oʻziga nisbatan maʼlum bir munosabatdir: oʻz fazilatlari va holatlari, imkoniyatlari, jismoniy va maʼnaviy kuchlari, yaʼni
oʻzini oʻzi qadrlashi hamdir . Inson shaxs sifatida oʻzini oʻzi baholaydigan mavjudotdir. Odamlar oʻzini, harakatlarini va munosabatlarini baholashi mumkin. Oʻz-oʻzini baholamasdan turib, hayotda oʻzini oʻzi belgilash qiyin va hatto imkonsizdir. Haqiqiy oʻzini oʻzi qadrlash oʻziga tanqidiy munosabatda boʻlish, oʻz imkoniyatlarini hayot talablariga doimiy ravishda moslashtirish, oʻz oldiga amalga oshirilishi mumkin boʻlgan maqsadlarni mustaqil ravishda qoʻyish qobiliyati, oʻz fikrlari va uning natijalarini qatʼiy baholash, ilgari surilgan maqsadlarni sinchkovlik bilan tekshirishni oʻz ichiga oladi. Haqiqiy oʻz-oʻzini baholash insonning qadr-qimmatini saqlab qoladi va unga maʼnaviy qoniqish hissini beradi. Oʻziga nisbatan adekvat yoki notoʻgʻri munosabat oʻziga nisbatan oqilona ishonchni taʼminlaydigan ruhning uygʻunligiga yoki doimiy ziddiyatga olib keladi, baʼzida odamni nevrotik holatga ham olib keladi.
Oʻz-oʻzini hurmat qilish darajalari
Psixologiyada oʻz-oʻzini baholash barqaror va beqaror.
Boshqalarning eʼtibori
Amerikalik yozuvchi Robert Grinning soʻzlariga koʻra, oʻz-oʻzini baholash koʻp jihatdan boshqalarning eʼtiboriga bogʻliq. Grinning taʼkidlashicha, boshqalarning eʼtiborini qozonish uchun odamlar hattoki, jinoyat yoki oʻz joniga qasd qilishgacha deyarli hamma narsaga tayyor. U, shuningdek, deyarli har bir harakatning zamirida boshqa birovning eʼtiboriga boʻlgan ehtiyoj borligini taʼkidlaydi .
Adabiyot
uz.wikipedia.org