Sun'iy intellekt javobi:
O‘saro‘t — insonning bosh suyagi va miyasi orasidagi himoya qatlami bo‘lib, miyani zararlanishdan, zarrachalar, mikroorganizmlar va boshqa zararli tashqi omillardan himoya qiladi. O‘saro‘t ko‘p qatlamlardan iborat bo‘lib, asosan uch qismga bo‘linadi:
Qattiq o‘saro‘t (dura mater) — qalin, kuchli va kam cho‘ziluvchi qatlam. Bu qatlam bosh suyagining ichki yuzasiga yopishib turadi va miyani tashqi zarbalardan himoya qiladi.
Oraliq o‘saro‘t (araxnoid mater) — yupqa va ingichka qatlam. Bu qavat qattiq va yumshoq o‘saro‘t o‘rtasida joylashgan bo‘lib, uning ichida suyuqlik bor. Bu suyuqlik — oraliq o‘saro‘t suyuqligi (likvor) miyaning mexanik himoyasini kuchaytiradi.
Yumshoq o‘saro‘t (pia mater) — miyaga eng yaqin bo‘lib, uning yuzasiga zich yopishadi. Bu qatlam qon tomirlari bilan boy bo‘lib, miyaga kislorod va oziq moddalar yetkazib beradi.
O‘saro‘t miyaning turli jarohatlari, infeksiyalari va boshqa kasalliklarida muhim rol o‘ynaydi. Masalan, o‘saro‘tning yallig‘lanishi — meningit kasalligi deb ataladi. Shuningdek, bosim oshishi yoki qon quyilishi kabi holatlarda o‘saro‘tdagi suyuqlik va bosim muvozanati buzilishi mumkin.
O‘saro‘tning sog‘lig‘i va funksional holati bosh miyani saqlashda juda muhim hisoblanadi. Shuning uchun boshga jarohat yetgan yoki bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, ko‘rish muammolari yuzaga kelganda, darhol shifokorga murojaat qilish kerak.