Oqqoʻrgʻon (ariq)

Oqqoʻrgʻon (oʻzbekcha: Oqqoʻrgʻon, ; Unqoʻrgʻon) varianti ham bor — Toshkentdagi kanal (ariq), Boʻzsuv kanalining chap tarmogʻi. Oʻrta asrlarda yaratilgan. Oʻrtacha suv isteʼmoli 0,965 m³ / s ni tashkil qiladi.

Tavsifi

Oʻtmishda u hozirgi Qibray viloyati hududida, Salor chiqish joyidan biroz pastroqda boshlangan (41°22′15.25″N 69°20′17.36″E / 41.3709028°N 69.3381556°E / 41.3709028; 69.3381556 G O 41°22′15.25″N 69°20′17.36″E / 41.3709028°N 69.3381556°E / 41.3709028; 69.3381556 G O 41°22′15.25″N 69°20′17.36″E / 41.3709028°N 69.3381556°E / 41.3709028; 69.3381556 G O). Keyinchalik kanal oʻzgartirilib, hozirda u Boʻzsuv GESining yuqori hovuzidan, Vodokanal tresti hududidan chiqadi.

Yuqori oqimning ajratilgan qismi hozirgi kunda mustaqil kichik ariq boʻlib, uni Oqqoʻrgʻon deb ham atashadi. Bir vaqtlar Boʻzsuvni Salor bilan bogʻlagan.

Oqimning umumiy yoʻnalishi janubi-gʻarbiy, ammo kanalda koʻplab egilishlar mavjud. U botanika bogʻi va Toshkent hayvonot bogʻining shimolidan, Lakokraska zavodi, Toshkent astronomik observatoriyasi, Interhouse litseyi, Buyuk Ipak yoʻli turar-joy massivi hududlaridan oʻtadi, Hamza nomidagi musiqa kolleji binosi (sobiq konservatoriya binosi) oldidan oqib oʻtadi. Bogʻishamol koʻchasi, Kichik halqa yoʻli, Osiyo koʻchasi, Niyozbek yoʻli koʻchasi, Abduhamid Qayumov koʻchasi, Mustaqillik shoh koʻchalarini izchil kesib oʻtadi. Kanal boʻylab shaharning Yunusobod va Mirzo Ulugʻbek tumanlari ancha masofaga tortilgan.

1865-yil rejasiga koʻra Oqqoʻrgʻon Chouli kanaliga quyiladi. 19-asr oxiri — 20-asr boshlarida Toshkentning Novgorod qismi hududi orqali shimoldan janubga oqib oʻtib, Salor kanaliga quyilgan. Zamonaviy xaritalarda kanal ohirii Shahrisabz koʻchasi]gacha belgilangan.

1971—1973-yillarda u toʻliq rekonstruksiya qilindi va butun parabolik lotoklarga tushirildi. Oqqoʻrgʻonda 8 ta sifon va nasos stansiyasi qurildi (suv sarfi 0,145 m³/s).

Tarixiy maʼlumotlar

Oqqoʻrgʻon kanali oʻrta asrlarda qazilgan. Uning suvlari hozirgi Oqqoʻrgʻon massivi hududida joylashgan Xoʻja Ahror vaqf xoʻjaligi yerlarini sugʻorgan.

19-asrning 2-yarmida Oqqoʻrgʻon suvini taqsimlashga Nurmuhammad oqsoqol boshchilik qilgan.

Oqqoʻrgʻon tarmoqlari

Oqqoʻrgʻonda bir qancha shoxobchalar paydo boʻladi, ulardan eng kattasi Mudofaachilar koʻchasi bilan chorrahadan chiqadigan Darxon kanali (ariq) dir.

Manbalar

Izohlar

uz.wikipedia.org