Oligotrofik ko‘llar




Oligotrofik koʻllar (qadimgi yunoncha: ὀλίγος — „kam“, „ahamiyatsiz“ va τροφή — „oziqlanish“) suvda erigan ozuqa moddalarining past ulushi bilan tavsiflanadigan koʻllar.

Odatda sovuq togʻ koʻllari va buloqlar bilan faol oziqlanadigan qumli tubli koʻllar oligotrofik boʻladi. Oligotroflik, odatda, chuqur koʻllarga xos. Ushbu turdagi suv omborlari butun yil davomida suvning past minerallashganligi, yuqori shaffofligi va sezilarli darajadagi kislorod miqdori bilan ajralib turadi.

Oligotrof koʻllarda fitoplankton va mikroorganizmlarning rivojlanishi ahamiyatli emas. Trofik zanjirlarning asosiy turi — oʻtloq, chirish zanjirlari zaif ifodalangan. Organik moddalarning unumdorligi past. Oʻsimliklarning oʻsishi sezilarli darajada cheklangan, baliq faunasining koʻpayish qobiliyati ham.

Odatda, koʻllar hayot siklining boshida oligotrofik boʻladi. Ombor rivojlangani sayin ozuqa moddalari toʻplanib boradi, bu esa asta-sekin evtrofikatsiyaga olib keladi. Biroq, oligotrofizatsiya deb ataladigan teskari jarayon ham mumkin. Oligotrofizatsiya suvning vodorod koʻrsatkichi pasayishi (muhitning kislotaliligi oshishi) bilan birga kechadi.

Sobiq SSSR hududidagi oligotrofik koʻllarga misollar: Baykal, Ladojskoye koʻli, Onejskoye koʻli, Issiqkoʻl, Teletskoye.

Manbalar




Adabiyotlar




Havolalar




uz.wikipedia.org

Uzpedia.uz