Nurobod tumani (Tojikiston)
Nurobod tumani (tojikcha: ноҳияи Нуробод) — Tojikistondagi respublikaga boʻysunuvchi tuman.
Viloyat markazi — shahar tipidagi Darband posyolkasi (1998-yilgacha tuman markazi Komsomolobod qishlogʻida joylashgan), Dushanbe shahridan 135 km sharqda joylashgan. Nurobod tumani hududi 7127,8 km².
Tojikistonning rus tilidagi ommaviy axborot vositalarida ruscha nomning yana bir varianti — Nurabad tumani.
Tarixi
Tarixda hudud Darband deb atalgan. Oʻrta asrlarda Darbandda chegara qalʼasi yoki nazorat punkti joylashgan. Viloyat nomida o‘z aksini topgan „darband“ atamasi aynan shu tushunchalar bilan bog‘lanib, „dara“ va „band“, yaʼni „darada to‘siq“ so‘zlaridan hosil bo‘lgan.
Shaharda joylashgan qal’a chegara punkti rolini oʻynagan va daralar, devor va Rasht qal’asi bilan birgalikda tojik yerlariga bostirib kirgan koʻchmanchi turklar yoʻlini toʻsib qoʻygan yagona tabiiy chegaralar va mudofaa inshootlarining bir qismi boʻlgan.
U 1936-yil 19-yanvarda Tojikiston SSR tarkibida
Darband tumani sifatida tashkil etilgan va deyarli darhol
Komsomolobod tumani nomini olgan. 1938-1939-yillarda Garm okrugi, 1939-1955-yillarda Garm viloyati tarkibida boʻlgan. 1955-yil 28-sentabrda tugatilgan Tavildara viloyati hududining bir qismi, 1959-yil 4-martda esa tugatilgan Obi-Garm viloyati hududining bir qismi Komsomolabad tumaniga qoʻshib olindi.
1991-yilda
Darband tumanining tarixiy nomi qaytarildi. 2003-yil 7-apreldagi № 390-sonli qarori bilan Tojikiston Respublikasi Majlisi Milliy Majlisi tomonidan
Nurobod tumani deb nomlandi.
Geografiya
Nurobod tumani Rasht vodiysida joylashgan. Shimolda Rasht tumani, gʻarbda Vahdat va Rogʻun tumanlari, sharqda respublikaga qarashli Sangvor tumanlari, janubda Xatlon viloyatining Baljuvon tumani bilan chegaradosh.
Aholisi
Aholi soni, 2016-yil 1-yanvar holatiga koʻra, 74200 kishi, shu jumladan shahar aholisi Darband qishlogʻida 1,7 % yoki 1200 kishi yashaydi.
Maʼmuriy boʻlinish
Nurobod tumani tarkibiga 1 ta shahar tipidagi Darband posyolkasi va 8 ta qishloq fuqarolar yigʻini kiradi (tojikcha: ҷамоат):
Nurobod tumani rahbari Tojikiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tayinlanadigan Hukumat raisi hisoblanadi. Nurobod tumani hukumati rahbari — Hukumat raisi. Nurobod viloyatining qonun chiqaruvchi organi — xalq deputatlari majlisi boʻlib, u 5 yil muddatga xalq tomonidan saylanadi.
Manbalar
uz.wikipedia.org