Nigmatulla Yenikeyev
Nigmatulla Salimgarayevich Yenikeyev (1893-yil, Ufa viloyati Belebeyev tumani Yangi Kargala qishlogʻi — 1971-yil, SSSR Oʻzbekiston SSR Fargʻona viloyati) sovet harbiy qoʻmondoni, siyosiy xodim, brigada komissari.
Biografiyasi
Nigmatulla Yenikeyev 1893-yilda Ufa viloyati Belebeyev tumani Yangi Kargala qishlogʻida dehqon oilasida tavallud topgan. Orenburgdagi Husayniya madrasasida tahsil olgan.
Rossiya Imperiyasi armiyasidagi xizmat
Yenikeyev 1914-yildan Rossiya Imperiyasi armiyasida xizmat qilgan. Keyinchalik Belebeydagi 152-zaxira piyodalar polkida otryad boshlig‘i, vzvod komandiri o‘rinbosari lavozimlarida ham xizmat oʻtagan. Armiyadagi faolligi va jasorati uchun katta unter-ofitser lavozimiga koʻtarilgan.
Ishchilar va dehqonlar Qizil Armiyasidagi xizmati
Yenekeyev Oktabr inqilobidan keyin Belebeyev tuman kengashiga saylanadi.
1918-yilda Perm viloyati musulmonlar komissarligi aʼzosi sifatida Perm shahridagi Qizil Armiya musulmon otryadlari, bataylonlari va 21-musulmon otishma polkini shakllantirishda ishtirok etadi.
1919-yilning mart oyida Sovet Ittifoqi Kommunistik Partiyasi safiga qoʻshilib, Qizil Armiya safida koʻngilli askar sifatida roʻyxatdan oʻtadi va sharqiy frontning 1-chi armiyasi Inqilobiy urush kengashi siyosiy qismi musulmonlar boʻlimi xodimi etib tayinlanadi.
1919-yil avgust oyidan 1920-yil sentyabr oyigacha — 1-Volga tatar miltiq brigadasining siyosiy boʻlimi boshligʻi. Keyinchalik, Buxoro Xalq Sovet Respublikasi Xalq Harbiy Nazorati Siyosiy boshqarmasi boshligʻi.
1921-yil — Moskvadagi I. V. Stalin nomidagi Sharq mehnatkashlari kommunistik universitetida oʻqituvchi.
1923—1926-yillar — Qozondagi markaziy turkiy harbiy-siyosiy maktab boshligʻi va komissari.
1936-yilda Bolsheviklarning Butunittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasi qoshidagi ikki yillik marksizm-leninizm kurslarini tamomlaydi va M. V. Frunze nomidagi Omsk harbiy maktabining komissari va siyosiy boʻlimi boshligʻi etib tayinlanadi.
Hibsga olinishi va oqlanishi
Yenekeyev 1937-yil 22-dekabr oyidan 1939-yilning 4-dekabrgacha tergov ostiga olinadi, biroq keyinchalik harbiy tribunalning hukmi bilan Volga harbiy okrugi ayblovlarning toʻliq asossizligi sababli oqlanadi. 1940-yilda toʻliq oqlanib, ozodlikka chiqqach, sog‘ligʻining yomonlashganligi sababli armiya safidan demobilizatsiya qilinadi va keyingi yillarda Oʻzbekistonda turli maʼmuriy va xoʻjalik lavozimlarida faoliyat olib boradi.
Adabiyotlar
Manbalar
uz.wikipedia.org