NHL kirish loyihasi

NHL kirish loyihasi (fransuzcha: Repêchage d'entrée dans la LNH) Milliy xokkey ligasining (NHL) har bir franshizasi muntazam ravishda oʻzlarining talablariga javob beradigan xokkeychilarni tanlaydigan yillik yigʻilishdir (Shimoliy Amerika oʻyinchilari 18-20 yosh va Yevropa va xalqaro oʻyinchilar 18-21 yosh; qolgan oʻyinchilarning hammasi ligaga cheklanmagan erkin agent sifatida kirishadi). NHLga kirish loyihasi har yili bir marta, odatda oldingi mavsum tugaganidan keyin ikki-uch oy ichida oʻtkaziladi. NHL kirish loyihasi jarayonida jamoalar navbatma-navbat o‘smirlar yoki kollej ligalaridagi havaskor xokkeychilarni va Yevropa ligalaridan professional xokkeychilarni tanlab olishadi.

NHL kirish loyihasi birinchi marata 1963-yilda oʻtkazilgan va shundan beri har yili oʻtkaziladi. NHLga kirish loyihasi 1979-yilgacha NHL havaskor loyihasi sifatida tanilgan. NHL kirish loyihasi faqat 1980-yildan boshlab, ommaviy tadbir sifatida oʻtkazila boshlagan. Bu loyiha 1984-yildan esa televideniyeda namoyish etila boshladi.

1994-yilgacha NHL kirish loyihasi tartibi faqat mavsum oxiridagi turnir jadvaliga qarab belgilanardi. 1995-yilda NHL loyihasi lotereyasi joriy etildi, unda faqat pley-offni oʻtkazib yuborgan jamoalar ishtirok etishi mumkin edi. Lotereya gʻolibi loyiha tartibida koʻpi bilan toʻrt pogʻona yuqoriga koʻtariladi (yaʼni maʼlum mavsumdagi oddiy mavsum ochkolariga asoslangan holda faqat eng yomon koʻrsatkichlarga ega boʻlgan beshta jamoa loyihada birinchi oʻrinni egallashi mumkin va pley-offda oʻynamagan hech bir jamoa pastga tusha olmaydi). Lotereyada gʻalaba qozonish imkoniyati odatdagi mavsum jadvalining pastki qismida joylashgan jamoalarga qarab baholandi. 2013-yildan 2015-yilgacha loyiha tartibida yuqoriga koʻtarilish chegarasi yoʻq edi, shuning uchun lotereya gʻolibi avtomatik ravishda birinchi umumiy tanlovni olar edi va loyiha tartibida undan yuqori boʻlgan jamoalar bir pogʻona pastga siljishar edi. 2015-yildan 2020-yilgacha uchta lotereya gʻolibi eng yaxshi uchta tanlovni qoʻlga kiritdi va loyiha tartibida undan yuqori boʻlgan jamoalar koʻpi bilan uchta pogʻona pastga siljishdi. 2021-yilda lotereya tizimi ikkita lotereya g‘olibini aniqlaydigan holda o‘zgartirildi. Bunda gʻoliblar eng yaxshi ikkita umumiy tanlovni oldigan boʻlishdi. Shuningdek, loyiha tartibida ulardan yuqori bo‘lgan jamoalar ikki pog‘onadan pastga siljishardi.

2022-yildan boshlab, lotereyaning ikki g‘olibi loyiha tartibida o‘n pog‘onadan ko‘p bo‘lmagan yuqoriga ko‘tarilishlari bilan cheklandi (yaʼni faqat muntazam mavsum ochkolariga asoslangan quyi o‘n bir jamoa loyihada birinchi tanlovda g‘alaba qozonishi mumkin boʻldi). Agar eng quyi oʻn bir jamoadan tashqarida boʻlgan jamoa birinchi lotereya loyihasida gʻolib chiqsa, ular oʻn pogʻona yuqoriga koʻtariladi (masalan, oʻn toʻrtinchi jamoa lotereyada gʻalaba qozondi va umumiy toʻrtinchi oʻringa koʻtarildi).

Tarixi

Birinchi NHL kirish loyihasi (oʻsha paytda „NHL havaskor loyihasi“ deb nomlangan) 1963-yil 5-iyunda Quebecning Monreal shahridagi Queen Elizabeth mehmonxonasida boʻlib oʻtdi. 1967-yilda NHL prezidenti Clarence Campbell va Kanada havaskor xokkey assotsiatsiyasi (CAHA) prezidenti Fred Page 1966-yil 19-avgustda 1967-yil 1-iyuldan boshlab mavjud tizimga bir nechta taklif qilingan oʻzgartirishlar bilan yangi besh yillik rejalarni eʼlon qildi. Bunga koʻra, NHL tomonidan oʻsmirlar jamoalarining toʻgʻridan-toʻgʻri homiyligi kelgusi yilda bosqichma-bosqich toʻxtatilishi kerak edi va yangi homiylik qilingan oʻyinchilar roʻyxatga olinmaydi yoki jamoalar oʻrtasidagi harakatni cheklovchi shartnoma imzolash talab qilinmaydigan boʻldi. Kelishuv havaskor oʻyinchilarning ota-onalarini gʻazablantirgan va professional jamoa oʻyinchini qoʻyib yuborishdan bosh tortganida qonuniy harakatlar tahdidi manbai boʻlgan A, B va C shakllarini bekor qildi. Yosh oʻyinchilar oʻsmirlar xokkeyini tugatgandan soʻng loyihaga kirish huquqiga ega boʻlishadi yoki oʻyinchi 20 yoshga toʻlgan yili erkin agent sifatida NHL klublari bilan shartnoma imzolashi mumkinligi belgilandi.

1979-yilda qoidalar oʻzgartirilib, ilgari professional sifatida oʻynagan oʻyinchilarga (NHL klublari tomonidan) daʼvogarlik qilishga ruxsat berildi. Ushbu qoida Jahon xokkey assotsiatsiyasidan oʻyinchilarni qabul qilishni osonlashtirish uchun qilingan edi. Shunday qilib, loyihaning nomi „NHL havaskor loyihasi“ dan „NHL kirish loyihasi“ ga oʻzgartirildi. 1980-yildan boshlab, 18 yoshgacha boʻlgan har qanday oʻyinchi va 20 yoshdan oshgan Shimoliy Amerikadan boʻlmagan oʻyinchi loyihada ishtirok etishi va klublar tomonidan tanlanishi mumkin edi. 1987-yildan 1991-yilgacha 18 va 19 yoshli oʻyinchilar (agar ular oʻsmirlar, AQSh kollejlari va oʻrta maktablarida yoki Yevropa xokkeyida oʻynashni talab qiladigan boshqa tajriba mezoniga javob bermasalar) faqat dastlabki uchta raundda tanlanishi mumkin edi.

1980-yilda Kirish loyihasi ommaviy tadbirga aylandi. Ushbu loyiha Montreal forumida boʻlib oʻtdi. Oʻsha yilga qadar kirish loyihasi Montreal mehmonxonalarida yoki liga ofislarida oʻtkazilgan va keng jamoatchilik uchun yopiq hisoblangan edi. Montrealdan tashqaridagi birinchi Kirish loyihasi 1985-yilda Ontario shatatining Toronto shahridagi Metro Toronto konferensiya markazida boʻlib oʻtdi. Loyihaning jonli televideniyeda yoritilishi 1984-yilda Kanada radioeshittirish korporatsiyasining Kanada auditoriyasida ingliz va fransuz tillarida musobaqani yoritgan paytda boshlandi. 1987-yilda Michigan shtatining Detroit shahridagi Joe Louis arenada boʻlib oʻtgan NHL Kirish loyihasi Qoʻshma Shtatlarda oʻtkazilgan birinchi NHL loyihasi edi. SportsChannel America kanali 1989-yilda Qoʻshma Shtatlardagi voqeani yoritishni boshladi.

Loyihani ishlab chiqishdan oldin, NHL jamoalari oʻsmirlar jamoalariga homiylik qilishgan edi. Oʻsmirlar jamoalari oʻzlarining kelajakdagi klublari vakillaridan imzolar olishlari kerak boʻlgan. Oʻyinchilar uchta shakldan biriga imzo qoʻyishgan: Oʻyinchini sinovdan oʻtkazishga majbur qiladigan „A“ shakli; „B“ shakli, bu jamoaga bonus evaziga oʻyinchi bilan shartnoma imzolash imkoniyatini bergan; oʻyinchining professional huquqlarini amalga oshirgan „C“ shakli. „C“ shaklini faqat oʻn sakkiz yoshga toʻlgan oʻyinchi yoki oʻyinchining ota-onasi imzolashi mumkin boʻlgan. Koʻpincha bu shakl imzolash uchun bonus sifatida taqdim qilingan.

Tanlov tartibi va lotereya loyihasi

NHL kirish loyihasida tanlov tartibi lotereya, oʻyinchining muntazam mavsumdagi holati va pley-off natijalarining kombinatsiyasi bilan belgilanadi.

NHLga kirish loyihasining asosiy tartibi jamoalarning oldingi mavsumdagi holatiga qarab belgilanadi. Boshqa yirik sport ligalarida boʻlgani kabi, loyihaning asosiy jihati loyihasi boshqa jamoalar bilan raqobatlashish uchun oʻzining roʻyxatdagi oʻrnini yaxshilashga muhtoj boʻlgan kam koʻrsatkichlarga ega boʻlgan jamoalarni qoʻllab-quvvatlashga qaratilgan. NHL loyihasi lotereyasining natijalariga koʻra (quyida muhokama qilinadi), jamoalar har bir turda bir xil tartibda oʻyinchi tanlaydilar. (har bir jamoa har bir turda bittadan tanlov oladi). Tanlovning asosiy tartibi quyidagicha aniqlanadi:

Ikkinchi va uchinchi guruhdagi jamoalar soni Konferensiya finalchilari ham oʻz divizionida gʻalaba qozonganligiga bogʻliq. Har bir guruhdagi jamoalar (Stanley kubogi gʻolibi va ikkinchi oʻrin egasidan tashqari) oʻsha guruh ichida oldingi mavsumdagi ochkolari yigʻindisiga qarab tartiblanadi (eng past ball toʻplagan holda). 1-16 tanlovlar tartibi NHL qoralama lotereyasi natijalariga koʻra qoralamaning birinchi bosqichida oʻzgarishi mumkin. Keyingi turlarda ballar yigʻindisiga asoslangan asosiy tartib qoʻllaniladi.

Agar jamoalar birinchi davra tanlovi huquqini yoʻqotsa, (chunki u oʻyinchi shartnoma imzolamagan va natijada tanlov loyihasiga qayta kirgan yoki cheklanmagan erkin agentga aylangan boʻlsa) ularga qoʻshimcha tanlov imkoniyati beriladi. Bu imkoniyat shartnoma imzolanmagan birinchi davra tanlovi bilan bir xil raqamli tanlov boʻladi. Lekin ikkinchi bosqichdagi tanlov olinadi. Misol uchun, agar jamoa yettinchi umumiy birinchi davra tanloviga imzo cheka olmasa, u tovon sifatida keyingi loyihaning ikkinchi bosqichida yettinchi tanlovni oladi.

Lotereya loyihasi

Muntazam mavsum yakunida pley-off bosqichiga chiqa olmagan 16 ta jamoa birinchi bosqichdagi dastlabki tanlovlarni aniqlash uchun lotereya loyihasiga kiritiladi. Jamoalar mavsumdagi ochkolari yigʻindisidan kelib chiqqan holda asosiy loyiha tartibida joylashtiriladi. Lotereyada gʻalaba qozonish koeffitsienti kamayib borayotgan shkala boʻyicha baholanadi. Bu eng kam ball toʻplagan jamoaga (18,5%) gʻalaba qozonish uchun eng katta imkoniyatni va eng koʻp ball toʻplagan jamoaga (1,0%) eng past imkoniyatni beradi.

NHL loyihasi lotereyasi Stanley kubogi pley-off bosqichi boshlanishidan oldin yoki u oʻtkaziladigan vaqtda boʻlib oʻtadi. NHL loyihasi lotereyasi 2015-yildan boshlab Torontodagi Sportsnet studiyalarida oʻtkazila boshladi. 2006-yildan 2014-yilgacha lotereya loyihasi TSNning Torontodagi studiyalarida boʻlib oʻtdi. Birinchi umumiy tanlov uchun koeffitsientlar quyidagicha aniqlanadi:

Muvofiq oʻyinchilar

15-sentyabrda yoki undan oldin 18 yoshga toʻlgan va loyiha yilining 31-dekabriga qadar 19 yoshdan katta boʻlmagan barcha oʻyinchilar oʻsha yilgi NHL kirish loyihasi uchun saralanish huquqiga ega. Bundan tashqari, NHL Kirish loyihasida 20 yoshdan oshgan shimoliy amerikalik boʻlmagan xokkeychilar ham ishtirok etishlari mumkin.

NHLga kirish qoralamalari roʻyxati

TV

SportsChannel America kanali Amerika Qoʻshma Shtatlarida NHL loyihasini yoritishni boshlagan ilk kanal hisoblanadi. 1989-yildagi NHL kirish loyihasi televideniyeda namoyish etilgan birinchi NHL loyihasi edi.

Yana qarang

Manbalar

uz.wikipedia.org