MYu Qurbongoh
MYu Qurbongoh (
m Ara ,
m Arae ),
Servantes ― Qurbongoh yulduz turkumidagi quyoshga oʻxshash yulduzdir. U Quyoshdan 50,6 yorugʻlik yili uzoqlikda joylashgan.
Yulduz toʻrtta maʼlum ekzosayyoradan iborat sayyora tizimiga ega boʻlib, ulardan uchtasini massasi boʻyicha Yupiter bilan taqqoslash mumkin. Yoritqichga eng yaqin boʻlgan sayyora birinchi kashf etilgan „issiq Neptun yoki super-yer“ sinfidagi sayyora edi.
Yulduzi
MYu Qurbongoh — G3IV-V tipidagi sariq mitti (ehtimol, subgigant). Kuzatish moslamasisiz koʻz bilan koʻrish mumkin (kattaligi 5,12). Yorqinligi 1,9 quyosh yorqinligidir. Samarali Yer orbitasi 1,3 a.b. ni tashkil qiladi.
Sayyora tizimi
Sayyora b
MYu Qurbongoh b 2001-yilda doppler spektroskopiyasi orqali topilgan. Oʻsha paytda sayyora yuqori ekssentriklik va aylanish davri taxminan 743 kunlik orbitada boʻlgan deb taxmin qilingan.
Yangilangan maʼlumotlarga koʻra, b sayyorasining aylanish davri 643,25 ± 0,90 kun, orbitaning katta yarim oʻqi 1,497 a.b. ni, ekssentriklik 0,128 ± 0,017 ni tashkil qiladi. Massa 1,676 Yupiter massasiga teng, turi — gaz giganti.
Sayyora suv boʻlish ehtimoli boʻlgan MYu Qurbongohning yashashga yaroqli zonasida joylashgan. Bu ushbu mintaqada Yerga oʻxshash sayyoralar paydo boʻlishiga yoʻl qoʻymaydi, ammo bu gaz gigantining yirik tabiiy yoʻldoshlari yoki bulutlari suvga ega boʻlishi mumkin. Boshqa tomondan, sayyora va uning sunʼiy yoʻldoshlari massasi oʻrtasidagi koʻrinadigan oʻxshashlik qonuni tufayli bunday massiv yoʻldoshlar gaz gigantlari atrofida paydo boʻlishi mumkinmi yoki yoʻqmi aniq emas. Bundan tashqari, yulduzning ultrabinafsha nurlanishini oʻlchash potentsial yashashga yaroqli sayyoralarda biomolekulalarning paydo boʻlishi uchun yetarli emasligini koʻrsatadi.
Sayyora c
MYu Qurbongoh 2004-yilda doppler spektroskopiyasi tomonidan kashf etilgan. Ehtimol, yer sayyoralari guruhiga tegishli. Bu issiq Neptun sifatida aniqlangan birinchi sayyora edi. Aylanish davri 9,6386 ± 0,0015 kun, orbitaning katta yarim oʻqi 0,09094 a.b. ni, ekssentriklik 0,172 ± 0,04 ni tashkil etadi. Massasi 0,03321 Yupiter massasi.
Sayyora d
MYu Qurbongoh d 2006-yilda doppler spektroskopiyasi yordamida kashf etilgan. Aylanish davri 310,55 ± 0,83 kun, orbitaning katta yarim oʻqi 0,921 a.b. ni, ekssentriklik 0,0666 ± 0,0122 (deyarli dumaloq) tashkil qiladi. Minimal massa — 0,5219 Yupiter massasi. U Yer bilan taqqoslanadigan nur oqimini qabul qiladi va ultrabinafsha yashash zonasida yotadi. U oʻzining potentsial yoʻldoshlarida yoki bulutlarida/yuzasida suv mavjud boʻlishi uchun juda issiqlik qiladi.
Sayyora e
MYu Qurbongoh e kashf etilishi 2004-yilda eʼlon qilingan. Oʻsha paytda orbita parametrlari notoʻgʻri aniqlangan. Sayyora yuqori ekssentriklik va aylanish davri 8,2-yil boʻlgan orbitada joylashgan deb taxmin qilingan. MYu Qurbongoh d va MYu Qurbongoh c ning keyingi aniqlanishi bilan maʼlumotlar tuzatildi.
Aylanish davri 11,51 ± 2,08 yil, katta yarim oʻq 5,235 a.b., ekssentriklik 0,0985 ± 0,0627 ni tashkil qiladi. Bu massasi kamida 1,814 Yupiter massasiga ega boʻlgan gaz gigantidir.
Manbalar
uz.wikipedia.org