Mihri Hatun

Mihri Xotun , shuningdek, Mihri xonim va Mihri Xotun (taxminan 1460-yilda tug'ilgan - milodiy 1506-yilda vafot etgan; mhry kẖạtun) Usmonlilar shoiri edi. U bir qozi (Usmonli qozisi)ning qizi bo'lib, manbalarga ko'ra umrining ko'p qismini Amasiya va uning yaqinida, Anadoluda o'tkazgan. Hujjatlar uni Sulton Boyazid II ning o'g'li shahzoda Ahmadning adabiy doirasi a'zosi sifatida belgilaydi.

Uning atrofida paydo bo'lgan afsonada aytilishicha, u "bir necha bor sevib qolgan, ammo bu sevgilarning barchasi pok va begunoh bo'lgan va u tinimsiz fazilatli hayot kechirgan". Lyuisning ta'kidlashicha, u "chiroyli va qizg'in" deb ta'riflangan bo'lsa-da, u turmushga chiqmagan. Ammo uning hayotiga oid asosiy manbalar bo'lmish tezkiralarni bokiralik va shahvoniylikni uning axloqining belgisi sifatida ta'kidlagan zamondoshlari yozgani uchun uning qanchalik begunoh va pokiza ekanligini izohlab bo'lmaydi. U "Usmonlilarning sapfosi" deb nomlanadi.

She'riyati

Mihriy xonimning she’rlarida ham fors adabiyotiga asos solgan, gʻazal kabi shakllarda ijod qilgan, shuningdek, chuqur adabiy bilim olgan ijodkor namoyon boʻladi. Bernard Lyuis kabi zamonaviy tanqidchilar uning uslubini "ajoyib yangilik va soddalikni saqlab qolish" deb ta'riflashadi.

Uning mashhur satrlaridan biri quyidagicha:

Men seni sevaman

Ming yurak bilan...

Gʻayratlar oʻylasinlar

Sevish gunohdir

Hech boʻlmasin

Doʻzaxda yonib ketaman

Oʻsha gunohdan”.

Yana biri:

Osmonga burilib uchqunlar, tutun koʻtariladi

Ichimda yurak shamdek oʻt oldi

Aylanib yurgan vujudim, suratingdan yoritilgan mayoq”.

Manbalar

Adabiyotlar

uz.wikipedia.org