Matvey Kayukov
Matvey Maksimovich Kayukov (1892-yil, Samarqand, Samarqand viloyati, Rossiya imperiyasi – 1941-yil, SSSR) – sovet harbiy boshligʻi, GAU RKKA moddiy qismi boshligʻi, texnik qoʻshinlar general-mayori.
Hayoti
Matvey Kayukov 1892-yilda Turkmaniston SSR, hozirgi Oʻzbekistonning Samarqand shahrida oʻrta dehqon oilasida tugʻilgan. 1918-yildan (1920) Butunittifoq kommunistik (bolsheviklar) aʼzosi. Oliy harbiy maʼlumotga ega.
1918-yil apreldan Qizil Armiya safida koʻngilli boʻlib xizmat qilgan. Fuqarolar urushi qatnashchisi. Gʻarbiy, Janubiy, Sharqiy va Turkiston frontlarida jang qilgan. 1918-yilda – Gʻarbiy frontning alohida muhandislik otryadining Qizil Armiya askari boʻlgan. 1919-yilda – Sharqiy frontning janubiy kuchlari guruhi siyosiy boʻlimining informatori, Turkiston fronti muhandislar boshligʻi boʻlimining siyosiy instruktor-kutubxonachisi, 1920-yilda – Samarqand harbiy muhandislik distansiyasi harbiy komissari, Samarqand-Buxoro qoʻshinlari guruhi taʼminot boʻlimi harbiy komissari, 1920-yil noyabrdan – Turkiston davlat universitetining harbiy fakulteti talabasi boʻlgan.
Fuqarolar urushidan keyin Qizil Armiya artilleriya boshqarmasida mas’ul lavozimlarda ishlagan. 1922-yil avgustdan Artilleriya akademiyasida, 1925-yil sentyabrdan Qizil Armiya Harbiy-texnika akademiyasida talaba boʻldi. 1928-yil apreldan – kichik artilleriya qabul qiluvchisi. 1929–1931-yillarda – 2-boʻlim boshligʻining yordamchisi, artilleriya qabul qilish boshligʻining yordamchisi, ishlab chiqarish-texnik boʻlim boshligʻining yordamchisi, Qizil Armiya artilleriya boshqarmasi katta inspektori. 1932-yil yanvardan – Qizil Armiya Qurol-yarogʻi boshligʻi texnik shtabining moddiy qismi byurosi boshligʻi). 1-darajali muhandis (1935), brigada muhandisi (1936), uchastka muhandisi (1936). 1937-yildan – artilleriya materiallari boʻlimi boshligʻi, keyinchalik Qizil Armiya Bosh artilleriya boshqarmasi (GAU) boshligʻining oʻrinbosari. 1938–1941-yillarda – GAU direksiyasining 2-mobilizatsiya va texnik inspektsiyasi byurosi boshligʻi, GAU boshligʻi huzuridagi topshiriqlar uchun texnik qoʻshinlar general-mayori, SSSR Mudofaa xalq komissarining oʻrinbosari general-adyutanti lavozimlarida faoliyat yuritgan.
Hibsga olinishi va vafoti
Kayukov 1941-yil 29-iyun kuni hibsga olingan. Oʻsha yilning 28-oktyabrda Kuybishev shahri yaqinidagi Barbish qishlogʻida, L. P. Beriyaning 1941-yil 18-oktyabrdagi 2756/B buyrugʻi asosida 19 kishi, jumladan, generallar Loktionov, Stern, Arjenuxin, Proskurov, Rychagov, Smushkevich, Volodin, Savchenko va boshqalar bilan birgalikda general sudsiz otib oʻldirilgan.
Manbalar
uz.wikipedia.org