Marko Poloning Xitoyga sayohati

Marko Polo 1254-yil 15 sentabrda Venetsiyada dunyoga keldi. Marko
Polo Venetsiyalik savdogar va sayohatchi bo‘lib, Osiyoga sayohatlari tarixini
o‘zining mashhur "Dunyo xilma -xilligi kitobida" taqdim etdi. Bu kitob yozilgan
paytdan to hozirgi kungacha keltirilgan dalillarning ishonchliligiga shubha qilinsada, u O‘rta asrlarda Armaniston, Xitoy, Mo‘g‘uliston, Hindiston va boshqa mamlakatlar tarixi, geografiyasi va etnografiyasi
bo‘yicha qimmatli bilim manbai bo‘lib xizmat qiladi. Bu kitob XIV-XVI asrlar dagi
dengiz sayohatchilari, kartograflari va yozuvchilariga katta taʼsir ko‘rsatdi.
Xususan, undan Kristofer Kolumb Hindistonga yo‘l qidirayotganda foydalangan;
tadqiqotchilarning fikriga ko‘ra, Kolumb ushbu kitob varaqlarida 70 ta eslatma
yozib qoldirgan. Marko Polo venetsiyalik savdogar Nikkolo Polo oilasida tug‘ilgan, uning
oilasi zargarlik buyumlari va ziravorlar savdosi bilan shug‘ullangan deb
hisoblanadi. Bo‘lajak dengizchining otasi ko‘p sayohat qilgan. Dunyo bo‘ylab
sayohat qilib, u yangi savdo yo‘llarini kashf etdi. U o‘g‘liga sarguzashtlari haqida
gapirib, sayohatga mehr uyg‘otgan edi. 1271-yilda u birinchi sayohatiga otasi bilan
birga ketdi. Uning oxirgi manzili Quddus edi. Xubilayxon Sun
imperiyasini zabt etib, tez orada Mo‘g‘ullar imperiyasi va Xitoy yerlarining yagona
hukmdoriga aylangan edi. 1266-yilning qishida birodarlar Pekinga yetib kelishdi va Xubilay tomonidan
qabul qilindi, u aka-ukalarning so‘zlariga ko‘ra, ularga bepul yo‘l uchun oltin
sovg‘a qildi. Polo oilasi 1275-yilda kirib kelgan birinchi Xitoy shahri Shachja (Shachjou,
Shanchjou, hozirgi Dunxuan) bo‘ldi, undan keyin esa Guanchjou va Lanchjou
shaharlari edi. Xuddi shu yili ular Xubilayning Shandundagi yozgi qarorgohiga
yetib kelishdi. Marko Poloni 3 yilga Yanchjou gubernatori etib tayinlaydi. Bundan tashqari, Polo oilasi
xon qo‘shinining rivojlantirishga yordam bergan va unga qal’alarni qamal qilishda katapultalardan foydalanishni o‘rgatadi.

Manbalar

uz.wikipedia.org