Manuchar Machaidze
Manuchar Machaidze (gruzincha: მანუჩარ მაჩაიძე; ruscha: Манучар Доментьевич Мачаидзе, Manuchar Domentyevich Machaidze; 1949-yil 25-martda tugʻilgan) – gruziyalik sobiq futbolchi, Tbilisining Dinamo, Toshkentning Paxtakor, Moskvaning Spartak klubida yarim himoyachi sifatida oʻynagan. "Dinamo Tbilisi" klubidagi faoliyati bilan mashhur boʻlgan – sovet futbolining eng yuqori divizionida ishtirok etgan va koʻplab mukofotlarni qoʻlga kiritgan.
Umarjon Rahimov, [10.09.2023 22:45]
Uning ukasi Gocha Machaidze ham himoyachi va yarim himoyachisi boʻlib ishlagan.
Hujumchi sifatida Gruziya futboli tarixida 7-raqamda ikki marta kapitan sifatida Sovet Kristal kubogini qoʻlga kiritgan yagona futbolchidir. Finalda Ararat Yerevan klubiga qarshi 3:0 hisobida gʻalaba qozonilganidan soʻng, birinchi kubokni qoʻlga kiritdi. 1979-yilda "Dinamo Tbilisi" klubiga qarshi oʻyinda golsiz durangdan keyin Moskvaning „Dinamo“ jamoasini penaltilar seriyasida 5:4 hisobida magʻlub etdi.
Koʻpgina sport jurnalistlari va futbol mutaxassislari nafaqat Sovet Ittifoqi, balki xalqaro miqyosda ham uni oʻz davrining eng yaxshi sovet futbolchilaridan deb bilishadi. U oʻzining tashkilotchilik qobiliyati, aql-zakovati, texnik mahorati bilan ajralib turadi. "Dinamo Tbilisi" klubining eng yaxshi sardori sifatida koʻriladi.
Umarjon Rahimov, [10.09.2023 22:45]
Yuqorida aytib oʻtilganlarning barchasidan tashqari, uning davrida "Dinamo Tbilisi" klubi 1977-yilda vitse-chempion boʻldi va Sovet Oliy Ligasi kumush medallarini qoʻlga kiritdi. Shuningdek, 4 marta uchinchi oʻrinni egallab, bronza medallarini qoʻlga kiritdi hamda 1979-yil Sovet Ittifoqi xalqlarining yozgi Spartakiadasi futbol turnirining vitse-chempioni boʻldi.
1995-yildan 1999-yilgacha Gruziya parlamenti deputati boʻlgan. Gruziyada havaskor rassom sifatida ham tanilgan.
Umarjon Rahimov, [10.09.2023 22:45]
2013-yil 26-mart kuni Gruziya sportiga koʻp yillar davomida qoʻshgan ulkan hissasini eʼtirof etib, Gruziya Sport va yoshlar ishlari vazirligi qarori asosida unga Gruziyaning „Sport ritsari“ oliy sport unvoni berildi.
Biografiya
Machaidze Ambrolauri shahrida tugʻilgan. Tbilisida 12 yoshida futbol oʻynagan. Mahalliy taniqli mutaxassis Vano Shudra Machaidzening birinchi murabbiyi edi. Uning futbol iqtidori tez orada u oʻynagan 35-Futbol maktabining oʻgʻil bolalar jamoasida yaqqol namoyon boʻldi.
Klub karyerasi
Dinamo Tbilisi Uning futbolchilik karerasi 1967-yilda, oʻsha paytdagi „Dinamo Tbilisi“ klubining katta murabbiyi Vyacheslav Solovyov bu ajoyib yosh oʻyinchini payqab, uni klubning zaxira jamoasiga taklif qilgan paytdan boshlandi. Machaidze birinchi oʻyinini „Dinamo“ libosida oʻtkazganida 18 yoshda edi. U 1968 va 1969-yilgi mavsumlar davomida zaxirada oʻynadi va 47 oʻyinda 11 ta gol urdi. Machaidze 1968-yilning 1-iyunida Toshkentda "Dinamo" safidagi birinchi oʻyinini Sovet oliy ligasining 11-turida „ Paxtakor“ klubiga qarshi oʻyinda (0:0) ikkinchi boʻlimda oʻynagan.
Umarjon Rahimov, [10.09.2023 22:45]
1970-yilgi mavsumda asosiy jamoada muntazam oʻyinchiga aylandi va klub uchun 18 liga oʻyinida maydonga tushdi. Oʻsha yili Sovet Kubogi turnirida debyutini Moskvaning „Dinamo“ jamoasiga qarshi final oʻyinida ham oʻtkazdi. Oʻyin 1970-yili 8-avgustda Moskvadagi "Lujniki" stadionida boʻlib oʻtdi. Ushbu tarixiy oʻyinga 100 000 dan ortiq tomoshabin tashrif buyurdi. Tarixidagi eng buyuk darvozabon hisoblangan Lev Yashin uchun soʻnggi Sovet kubogi finali boʻlgan. Bu ikki jamoa oʻrtasidagi ikkinchi kubok finali edi (birinchisi ham 1937-yil 16-iyulda Moskvada boʻlib oʻtgan). Uchrashuvda maydon egalari 2:1 hisobida gʻalaba qozonishdi. Birinchi golni rossiyalik hujumchi Vladimir Eshtrekov 17-daqiqada kiritdi va bu hisob tanaffusga qadar 1:0 hisobida saqlanib qoldi. Tanaffusdan soʻng Gennadiy Yevryujixin ikkinchi boʻlimning 17-daqiqasida Moskvaning „Dinamo“ jamoasini dublga erishtirdi. Oradan 5 daqiqa oʻtib gruziyalik himoyachi Shota Xinchagashvili 67-daqiqada gol urdi – 2:1. Oʻyin oxirigacha shunday boʻldi va moskvaliklar Sovet Kubogidagi toʻrtinchi gʻalabasini nishonlashga muvaffaq boʻlishdi.
Keyingi yili Machaidze liganing barcha 30 oʻyinida qatnashdi, 5 ta gol urdi va klub bilan oʻzining birinchi ichki sharafini – Sovet Oliy Ligasi bronza medalini qoʻlga kiritdi.
Umarjon Rahimov, [10.09.2023 22:45]
Xalqaro martaba
U murabbiy Konstantin Beskov qoʻl ostida xalqaro debyutini 1974-yil 17-aprelda xalqaro oʻrtoqlik oʻyinida, Sovet Ittifoqi Yugoslaviyani 1:0 hisobida magʻlub etganida oʻtkazdi. U milliy terma jamoadagi soʻnggi oʻyinini 1979-yil 19-mayda UEFA Yevro-1980 saralashida Vengriyaga qarshi oʻtkazdi.
Karyera statistikasi
Xalqaro Yutuqlar
Manbalar
uz.wikipedia.org