Maned kalamush
Yelkali kalamush yoki
(Afrika) tepa kalamush (
Lophiomys imhausi ) tungi, uzun sochli va buta dumli Sharqiy Afrika kemiruvchisi boʻlib, tashqi koʻrinishi kirpiga oʻxshaydi. Dunyodagi yagona zaharli kemiruvchi, yeleli kalamush yirtqichlarni qoʻrqitish uchun oʻsimliklardan zaharli moddalarni oladi.
Tavsifi
Yelli kalamushning tanasi 14 inches (360 mm) uzunligi yoki 21 inches (530 mm) boshdan dumgacha. Teri qoplamasi qalin junli, kulrang va oq qoplamasi ustidagi uzun, kumush va qora uchli himoya tuklaridan iborat boʻlib, yuzi va oyoq-qoʻllari qisqa, qora moʻynali. Uzunroq, qoʻpolroq qora-oq tasmali tuklar hayvonning boshining tepasidan dumining tagiga qadar choʻzilgan. Bu yele bezli teri maydonini qoplaydigan keng, oq hoshiyali tuklar chizigʻi bilan chegaralangan. Old va orqa oyoqlarda kalta qora moʻyna bor. Old oyoqlar katta va oldingi oyoqlarning 1-raqamida tirnoq yoʻq, 2-5-raqamlarida esa yaxshi rivojlangan tirnoq mavjud.
Hayvon tahdid qilganda yoki hayajonlanganda, yele tiklanadi va bu chiziq qismlari, bezlar maydonini ochib beradi. Bu sohadagi tuklar uchlarida oddiy sochlarga oʻxshaydi, ammo, shimgichli, tolali va nam chuqurchalari tuzilishi bilan changni yutish xususiyatiga ega. Maʼlumki, kalamush bu tuklarni oʻzi chaynagan Acokanthera schimperi ning terisidagi zahar bilan ataylab surtadi va shu bilan uni tishlamoqchi boʻlgan yirtqichlarni kasal qilishi yoki hatto oʻldirishi mumkin boʻlgan himoya mexanizmini yaratadi. Bu oʻzini himoya qilish uchun tabiatdagi boshqa turdagi toksinlarni ishlatishi va saqlashi maʼlum boʻlgan yagona sutemizuvchidir, oʻzlariga hech qanday salbiy taʼsir koʻrsatmaydi.
L. imhausi tipik muridalardan temporal chuqurchaning yupqa suyak plastinkasi, rudimentar klavikulalari va qarama-qarshi halluks bilan qoplanganligi bilan farq qiladi. Bosh suyagining orqa yuzasi mayda suyak proyeksiyalari bilan qoplangan boʻlib, unga toshli koʻrinish beradi. Proyeksiyalar 0,3 mm boʻylab va har 0,3 mm dan ajratiladi. Shu asoslarga koʻra, u oila turiga aylantirildi; Biroq, uning tishlari odatiy kriketindir. Tish formulasi 1/1, 0/0, 0/0, 3/3 boʻlib, jami 16 ta tishni beradi. Tishlarining uchlari ikki qatorli joylashgan va boʻylama emal choʻqqilari bilan medial bogʻlangan.
Oziqlanishi
Yovvoyi tabiatda uning oziq-ovqati asosan barglar, mevalar va boshqa oʻsimlik materiallaridan iborat, ammo u goʻsht, don, ildiz sabzavotlari va asirlikda hasharotlarni isteʼmol qilishi maʼlum. Oziq-ovqat yeganida oʻtirib, ogʻziga ozigʻini olib kelish uchun old panjalari yordamida isteʼmol qilinadi. Bu Muroidea super oilasidagi yagona tur boʻlib, uning oshqozoni yuqori qismlarga ajratilgan. Oshqozonda kavsh qaytaruvchi artiodaktillarga xos boʻlgan kesilgan konfiguratsiyaga yuzaki oʻxshash beshta anatomik alohida boʻlim mavjud. Katta oʻlchami va biomassasi tufayli L. imxausi oldingi ichakda simbiotik mikroflorani saqlay oladigan va tsellyulozaning oshqozon fermentatsiyasidan metabolik foyda koʻradigan kam sonli muroid kemiruvchilardan biri boʻlishi mumkin.
Yashash joyi
Yelkali kalamushning yashash joyi deyarli dengiz sathidan, Efiopiya va Somalida, odatda, Somali, Efiopiya, Sudan, Tanzaniya, Uganda va Keniyaning quruqroq, baland togʻli oʻrmonlari va oʻrmonzorlarigacha. Fotoalbom qoldiqlari Isroildan shimolda topilgan. Ular, koʻpincha, toshloq joylarda yoki jarlarning tepalari boʻylab ichi boʻsh daraxt tanasi va teshiklarida uchraydi, shuningdek, jarliklar yuzidagi qoyalar orasida uyalari ham topilgan.
Koʻpaytirish
Yelkali kalamush yolgʻiz ekanligiga ishonishgan, ammo hozir maʼlum boʻlishicha, bir oz hushmuomala boʻlib, bir xil hududda bir nechta hayvonlar qamalgan; ular bir-birlarini chirillatib kuyovchilik qiladilar. Shunday qilib, ular erkak, ayol va nasldan iborat oilaviy guruhlarni shakllantirishlari mumkin. Bolalari soni 1-3. Tugʻilganda yoshlar biroz sochli boʻlib, tanadagi oq belgilar va qora chiziqlar 9 kundan keyin koʻrinadi. 13-kunga kelib, koʻzlar ochiladi. Sochlar yetarlicha uzun boʻlib, 20-kunigacha nimjon boʻlishi mumkin. Yangi tugʻilgan chaqaloqlar 23-kunda harakatchan boʻlib, 40-kunda sutdan ajratiladi.
Iqtiboslari
Umumiy va keltirilgan havolalari
Tashqi havolalari
Andoza:Muridae
uz.wikipedia.org