Lazer dori
Lazer tibbiyoti lazerli fotodinamik terapiya, fotorejuvenatsiya va lazer jarrohlik kabi tibbiy diagnostika, davolash yoki davolashda lazerlardan foydalanishdan iborat boʻlib kelmoqda.
Lazer soʻzi „majburiy nurlanish yordamida yorugʻlikni kuchaytirish“ degan maʼnoni anglatadi.
Tarixi
Lazer 1960-yilda Teodor Mayman tomonidan ixtiro qilingan va keyinchalik uning tibbiyotda qoʻllanilishi mumkin boʻlgan imkoniyatlar oʻrganilgan. Lazerlar uchta xususiyatga ega: yoʻnalish, impuls (juda qisqa impulslarda ishlash imkoniyati) va monoxromatiklik .
1961-yilda, lazer ixtiro qilingar Charlz J. Kempbell bir puls bilan angiomatoz retinal oʻsimtani yoʻq qilish uchun yoqut lazeridan muvaffaqiyatli foydalangan. 1963-yilda doktor Leon Goldman pigmentli teri hujayralarini davolash uchun yoqut lazeridan foydalanganligi haqida xabar berdi va oʻzining topilmalari haqida xabar berdi.
Argonli ionlashtirilgan lazer (toʻlqin uzunligi: 488-514 nm) shundan beri retinal dekolmani davolash uchun afzal qilingan lazerga aylandi. Karbonat angidrid lazeri 1960-yillarning boshlarida Kumar Patel va boshqalar tomonidan ishlab chiqilgan va hozirda nafaqat dorivor maqsadlarda, balki boshqa maqsadlarda payvandlash va burgʻulash uchun ham keng tarqalgan va koʻp qirrali vosita hisoblanib foydalanib kelinmoqda.
1970-yildan boshlab optik toladan (operatsiya xonasida qisqa masofada) foydalanish imkoniyati endoskop kanaliga tolani kiritish imkoniyati tufayli koʻplab lazer ilovalarini, xususan endokavitarni imkonyatlarini ochib berdi.
Bu vaqt ichida argon lazeri gastroenterologiya va pnevmologiyada qoʻllanila boshlandi. Doktor Piter Kiefhaber birinchi boʻlib „odamlarda oshqozon-ichakdan qon ketishi uchun endoskopik argon lazerli fotokoagulyatsiyani muvaffaqiyatli amalga oshirdi“. Kiefhaber, shuningdek, Nd: YAG lazerini tibbiyotda qoʻllash boʻyicha jarroh hisoblanadi, shuningdek, uni oshqozon-ichakdan qon ketishini nazorat qilish uchun foydalaniladi.
Afzalliklar
Lazer koʻplab noyob afzalliklarga ega, bu esa uni har xil turdagi foydalanuvchilar orasida juda mashhur qiladi.
Kamchiliklari
Asosiy kamchilik tibbiy emas, balki iqtisodiy: uning narxi. Rivojlangan mamlakatlarda uning narxi yaratilganidan buyon sezilarli darajada pasaygan boʻlsa-da, u materiallar, har qanday lazer terapiyasini ishlatish uchun zarur boʻlgan asbob-uskunalarning texnikligi, shuningdek, faqat tibbiy yordamni talab qilishi sababli boshqa keng tarqalgan texnik vositalardan qimmatroq boʻlib qolmoqda.
Misol uchun, Fransiyada stomatologik, endodontal yoki periodontal lazer bilan davolash nomenklaturadan tashqari tasniflanadi va shuning uchun ijtimoiy sugʻurta tomonidan qoplanmaydi.
Lazerlar
Tibbiyotda ishlatiladigan lazerlar asosan lazerning har qanday turini oʻz ichiga oladi, ammo quyidagilar:
Tibbiyotda qoʻllanilishi
Lazerlar qoʻllaniladigan protseduralar, amaliyotlar, qurilmalar va mutaxassisliklarga misollar quyidagilar kiradi:
Qayerlarda ishlatiladi
Manbalar
uz.wikipedia.org