Korsholm
Korsholm (finlandiya shvedcha: [korsˈholm]; fin. Mustasaari) — Finlandiyadagi munisipalitet. Vaasa shahri 1606-yilda Korsholm cherkovida tashkil etilgan va bugungi kunda munitsipalitet shaharni toʻliq oʻrab olgan. Bu qirgʻoqboʻyi, asosan qishloq munitsipaliteti boʻlib, qishloq landshafti va katta, singan arxipelagdan iborat. Maʼmuriy markazi — Smedsbi, Finlandiya milliy yoʻli 8 boʻylab Vaasa markazidan 3 km (2 milya) uzoqlikda joylashgan..
Geografiyasi
Gʻarbiy Finlandiya viloyatida joylashgan boʻlib,Ostrobotniya mintaqasining bir qismi hisoblanadi. Asosan Munitsipalitet markaziy hududlar, janubiy tekislik va keng arxipelagdan tashkil topgan. Arxipelagning bir qismi Kvarkenning YuNESKOning Jahon merosi roʻyxatiga kirgan.
Korsholmning diqqatga sazovor joylaridan biri bu, u Finlandiyaning eng uzun koʻprigi — Replot koʻprigi hisoblanadi. Ko‘prik Replot orolini shahar bilan bog‘laydi. Finlandiyaning ikkinchi eng qadimiy tosh koʻprigi hamon ishlatilmoqda, u kabi qadimiy koʻpriklarni Korsholomdan, Tobi qishlogʻidan ham topish mumkin.
Arxipelagdagi asosiy orollar: Replot, Björko, Koklot, Panike va Valsörarna arxipelaglari hisoblanadi.
Sohil boʻylab Korsholm ikkita daryoning chiqishigacha choʻziladi. Kiryonjoki daryosi Botniya koʻrfazining Vassor koʻrfaziga quyiladi u orqali Laihianjoki daryosi Vanxankaupunginlahtiga quyiladi, uning qirgʻogʻida esa Vaasa shahri joylashgan.
Qishloqlari
(Koʻpchilik qishloqlar faqat shvedcha nomga ega.)
Tarixi
Ismi
Mustasaari „Qora orol“ asl nomi, oʻrmon yongʻinlari bilan tozalangan orol yoki dengizdan yaqinlashganda qorongʻi koʻrinadigan orol degan maʼnoda boʻlishi mumkin. Izostatik koʻtarilish tufayli, ushbu koʻrsatilgan hudud endi ichki qismda. Jamoat birinchi marta 1348-yilda Mustasaari cherkovi sifatida tilga olingan. Shved tilida talaffuz Mussorga aylandi, garchi Mustasaari shakli jamiyatda qoʻllanilsa ham. Fin yozuvining asoschisi Mikael Agrikola 1530-yilda uni Mustsår deb yozgan. Olaus Magnus oʻzining 1539-yilgi xaritasida uni Mostesar deb yozgan. Carta Marina asarlarida qal’a „Korsholm“ sifatida alohida paydo boʻlgan. 1606—1611-yillarda u Mussar nomi bilan tanilgan, ammo 1611-yilda cherkovda Vaasa shahri tashkil etilgan va shuning uchun cherkov Vaasa nomi bilan tanilgan. 1772-yilda u „Vasa va Mustasaari qoʻshimchasi shahri“, 1807—1867 yillarda esa „Vasa va Mustasaari cherkovi“ sifatida tanilgan. Oʻshandan beri Vaasa mustaqil cherkov boʻlib kelgan. Munitsipalitet 1927-yilda oʻrta asrlardagi Korsholma qal’asi sharafiga shvedcha Korsholm deb nomlangan.
Oʻrta asrlarda
Korsholmning 1348-yilga borib taqaladigan tarixi bor. Oʻsha yili Korsholm birinchi marta qirollik maktubida savdo erkinligi toʻgʻrisida yozma ravishda eslatib oʻtilgan. Shuning uchun munitsipalitet 1998-yilda oʻzining 650 yilligini nishonladi. XIV asr oʻrtalarida Korsholm orolida Avliyo Meri cherkovi qurilgan, shu davrgacha butun Ostrobotniya yuz yillar davomida Korsholma qal’asidan (Chrysseborg) boshqarilgan. Avliyo Meri cherkovi va Korsholm qal’asi xarobalari hozirda eski Vaasa shahrida (fin: Vanha Vaasa joylashgan. ; shvedcha: Gamla Vasa).
Taniqli odamlar
Manbalar
uz.wikipedia.org