Klassik arxitektura
Klassik meʼmorchilik – klassik antik davr meʼmorchiligi, yaʼni qadimgi yunon meʼmorchiligi va qadimgi Rim meʼmorchiligining namunasidir. Bundan tashqari, ular taʼsir qilgan arxitektura uslubi yoki uslublariga ham tegishli hisoblaanadi. Masalan, Uygʻonish davridan keyingi Yevropada paydo boʻlgan uslublarning aksariyatini klassik arxitektura deb taʼriflash mumkin. Ushbu atamaning keng qoʻllanilishi ser Jon Summerson tomonidan "Klassik arxitektura tili" asarida qoʻllaniladi.
Klassik arxitekturaning oʻziga xosligi
Klassik arxitektura uslubini boshqa uslublardan farqli tomonini quyidagilar orqali ajralib tavsiflash mumkin:
Klassik meʼmoriy tuzilmalar
Qadimgi yunon arxitektura inshootlari
Qadimgi yunon arxitekturasi – eramizdan avvalgi 900-yildan milodiy 1-asrgacha boʻlgan davrda madaniyati Yunoniston materikida va Peloponnesda, Egey orollarida, Kichik Osiyo va Italiya koloniyalarida gullab-yashnagan yunon tilida soʻzlashuvchi xalq (ellin xalqi) tomonidan yaratilgan meʼmorchilik uslubi boʻlib, eng qadimgi meʼmorchilik asarlari miloddan avvalgi 600-yillarga toʻgʻri keladi. Qadimgi yunon arxitekturasiga eng yaxshi ifodalar ibodatxonalarda koʻrinadi bizga maʼlum Parfenon ham bu uslubdagi eng yaxshi namunadir.
Maqbara turlari
Amfiprostil
Antae ibodatxonasi
Metroon
Naiskos
Peripteros
Pseudodipteral
Pseudoperipteros
Qadimgi Rim arxitektura inshootlari
Qadimgi Rim meʼmorchiligi – Rim meʼmorchiligi inqilobi, shuningdek,
beton inqilob sifatida ham tanilgan, Rim meʼmorchiligida ilgari kam qoʻllanilgan arch, gumbaz va gumbazning meʼmoriy shakllaridan keng foydalanish ajralib turar edi. Ushbu rivojlanishda monumental meʼmorchilik tendentsiyasini koʻrgan hal qiluvchi omil Rim betonining ixtirosi edi. Bu esa meʼmorchilik rivojlanishiga yana bir omil boʻlgan.
Arxitektura uslublari
Arxitektura uslubi
Arxitektura elementlari
Qurilish elementlari
Qurilish materiallari
Klassik buyurtmalar
Yunon buyurtmalari
Rim buyurtmalari
Bino va inshootlarning turlari
Klassik arxitektura nashrlari
Klassik meʼmorchilikda nufuzli shaxslar
Yana qarang
Manbalar
Havolalar
uz.wikipedia.org