Kena

Kena (kechua quena-quena) — Janubiy Amerikaning togʻli hududlari — Peru, Boliviya, Chili shimoli, shimoliy va shimoli-gʻarbiy Argentina, Ekvador, Kolumbiya, Venesuela, Gviana hindularining uzunchoq nayi.

Tarix

Eramizdan avvalgi IX-II-asrlardagi Chavin madaniyati davridan maʼlum. U hayvon va inson suyaklaridan, oltin va kumushdan, loydan yoki qovoqdan yasalgan, hozir, asosan qamish va bambukdan yasaladi.

Tavsif

Asbobning uzunligi 25-70 sm.Teshiklar soni 5-6 ta (kamdan-kam hollarda 8 ta), boshmaldoq uchun qarama-qarshi tomonda yana bitta teshik bor. Tovushqator ikki oktavada xromatikdir. Teshikni toʻliq yopmasdan asosiy tovushqatorning pogʻonalarini oʻzgartirishga erishiladi.

Kechua, Aymara va metis xalqlari musiqasida pentatonik ohanglarni ijro etish uchun ishlatiladi. Kena, asosan, erkaklar tomonidan yakkaxon yoki ansamblda chalinadi. Masalan, kena-kena, vayno, baylecito, karnavalito, kacharpari, kueka, takuirari va boshqa raqslarga bombo yoki kaha nogʻorali ikkita kena joʻr boʻladi. Uch kenadan iborat (pusifia yoki mukululos).

Manbalar

Adabiyotlar

uz.wikipedia.org