Karl Wilhelm von Kupffer
Karl Wilhelm Ritter von Kupffer (tugʻilgandagi ismi Karl Wilhelm Kupffer; 14-noyabr 1829 — 1902-yil 16-dekabr) — oʻz nomi bilan atalgan
yulduzsimon makrofag hujayralarini kashf etgan
Boltiqboʻyi nemis anatomi.
Akademik karyerasi
U ruhoniy Karl Hermann Kupferning (1797-1860) toʻngʻich oʻgʻli edi. 1854-yilda u Dorpat universitetida
tibbiyot fanlari doktori darajasini oldi, u yerda koʻp oʻtmay Friedrich Heinrich Bidderning yordamchisi boʻlib ishladi (1810-1894). 1856-57 yillarda u Vena, Berlin va Göttingenga ilmiy sayohat qildi, u Emil Du Bois-Reymond (1818-1896) va Piter Myuller (1801-1858) bilan birgalikda fiziologiyani chuqurlashtirilgan holda oʻrgandi. Shundan soʻng u
Dorpat ga qaytib keldi va u yerda keyinchalik dotsent boʻldi. 1866-yilda Kiel universitetining anatomiya kafedrasi etib tayinlandi va bir necha yil oʻtgach, anatomiya professori sifatida Königsbergga koʻchib oʻtdi (1875). 1880-yildan 1901-yilda nafaqaga chiqqunga qadar Kupfer Myunxen universitetida anatomiya kafedrasini boshqargan.
Ilmiy ishlari
Kupffer asosan neyroanatomiya va embriologiya sohasidagi ishlari bilan mashhur. U miya, taloq, oshqozon osti bezi va buyraklarning rivojlanishi boʻyicha tadqiqotlar olib bordi, shuningdek, ekzokrin bezlarning innervatsiyasini oʻz ichiga olgan tadqiqotlar va mezodermani erta farqlash boʻyicha tadqiqotlar olib bordi. Bidderning Dorpatdagi yordamchisi sifatida u markaziy asab tizimining tuzilmalarini oʻrgangan va Königsbergdagi faoliyati davomida faylasuf Immanuil Kantning bosh suyagini tekshirish imkoniyatiga ega bo'lgan. 1876 -yilda "Kupffer hujayralari" ni kashf qilishiga kelsak, u dastlab bu turdagi hujayralar biriktiruvchi toʻqimalarning perivaskulyar hujayralari (peritsitlar) guruhiga yoki adventitsial hujayralarga tegishli ekanligini aytdi. Yigirma yil oʻtgach (1898) u oʻzining avvalgi tahlilini qayta koʻrib chiqdi va hujayralar qon tomir devorlarining muhim tarkibiy qismini tashkil etishini va begona moddalarni fagotsitlash qobiliyatiga ega boʻlgan endoteliyning oʻziga xos hujayralari bilan bogʻliqligini aytdi. Koʻp oʻtmay, Krakovdagi
Yagellon universiteti ning patologi Tadeush Browicz (1847-1928) ularni makrofaglar ekanligini tasdiqladi va olim fikrlari toʻgʻriligini isbotladi.
Manbalar
uz.wikipedia.org