Kampo o'tlar ro'yxati
Kampō (yoki Kanpō, míní) — anʼanaviy xitoy tibbiyotini oʻrganish va yapon tiliga moslashtirish. 1967 yilda Yaponiya Sogʻliqni saqlash, mehnat va jamoat salomatligi vazirligi Milliy sogʻliqni sugʻurtasi (NHI) dasturi boʻyicha toʻlov uchun toʻrtta kampo dori-darmonlarini tasdiqladi. 1976 yilda Sogʻliqni saqlash, mehnat va jamoat salomatligi vazirligi tomonidan 82 ta kampo dori-darmonlari tasdiqlangan. Ayni paytda 148 ta kampo dori-darmonlari kompensatsiya uchun tasdiqlangan.
Yapon farmakopeyasining (JP) 14-nashrida (日本薬局方 Nihon yakkyokuho) kampo davolashda foydalanishga ruxsat berilgan 165 ta oʻsimlik ingredientlari roʻyxati keltirilgan.
Tsumura (ツムラ) 148 ta kampo dori-darmonlaridan 128 tasini ishlab chiqaruvchi yetakchi ishlab chiqaruvchi . „Hisoblash“ ustuni ushbu 128 formuladan nechtasida oʻt topilganligini koʻrsatadi. Eng keng tarqalgan oʻt — Glycyrrhizae Radix (Xitoy qizilmiya ildizi). U Tsumuraning 128 ta formulasidan 94 tasida joylashgan. Boshqa keng tarqalgan oʻtlar — Zingiberis Rhizoma (zanjabil) (128 formuladan 51 tasi) va Paeoniae Radix (Xitoy pioni ildizi) (128 formuladan 44 tasi).
Zanjabil (Zingiber offi cinale) — bir pallalilar sinfiga, zanjabildoshlar oilasiga mansub, yoʻgʻon ildizpoyali koʻp yillik oʻt oʻsimlik. Asosan, tropik va subtropik mintaqalarda tarqalgan.
Sharqiy Osiyoda oʻstiriladi. Yer osti tanasining hamma qismida efir moyi bor. Qurigan ildizi xushboʻy hidli va mazali boʻlib, efir moyiga boy. Maydalanmagan Z.ning xushboʻy hidi maydalanganiga nisbatan uzoq saqlanadi. Tuyib elangan talqoni tabobatda jigar, yurak, meʼda xastaligini davolashda ishlatiladi (asal bilan birga choynakka damlab ichiladi). Oziq ovqat sanoatida konditer mahsulotlari ishlab chiqarishda va pazandachilikda baʼzi ovqatlarga (pishish oldidan) maydalangan holda ziravor sifatida ishlatiladi.
Manbalar
Havolalar
uz.wikipedia.org